The Frappening.

Το σκανδαλο γνωστοποιηθηκε τον περασμενο μηνα: Υπεκλαπησαν φωτογραφιες selfies και ερασιτεχνικα βιντεακια απο smartophones (ή i-phones) γνωστης εταιρειας που ειδικευεται στην παραγωγη των συγκεκριμενων τεχνολογιων. Τα υποκλαπεντα αρχεια περιλαμβανουν γυμνα και ερωτικου περιεχομενου εικονες γνωστων celebrities οπως των Jennifer Lawrence (βλ. εικ. εντ.), Kate Upton, Kim Kardasian, Vanessa Hudgens, Rihanna κ.α., τα οποια ανεβηκαν αμονταριστα σε διαφορες ιστοσελιδες.

Εξυπακουεται πως προκειται για και πολυ ασχημο. Κανεις δεν θελει να υποκλεπτονται και να δημοσιευονται τα προσωπικα του δεδομενα, αρχεια ή οτιδηποτε αποτελει ιδιοκτησια του. Πρεπει ωστοσο να μνημονευτει η απρονοησια των θυματων να προστατευσουν τον εαυτο τους και τα προσωπικα τους δεδομενα. Ακομα και οι καινουργιες τεχνολογιες δεν ειναι τελειες. Ακομα και εκει ισχυει το αξιωμα "δραση-αντιδραση": Οσες δικλειδες ασφαλειας και εαν βαλει κανεις στον τραπεζικο του λογαριασμο, οσα passwords και cookies κι αν προσθεσει στα μαιηλς του, ολο και καποιος κομπλεξικος αλητης θα βρεθει που θα βρει τροπο να κανει υποκλοπες και να σπειρει ιους σε προγραμματα ιστοσελιδων. Απο τις συζητησεις που εχουν γινει μεταξυ αυθεντιων στα ζητηματα αυτα, καταλαβαινουμε οτι οι υποκλοπες εγιναν, αφενος επειδη το συστημα στα συγκεκριμενα smartphones/ i-phones ηταν αφυλαχτο, αφετερου δε, επειδη δεν ειχε ενεργοποιηθει ωστε να προσφερει καποιου ειδους υπηρεσια ασφαλειας στους χρηστες του. Κι ετσι εγινε το κακο. Και τωρα κλαινε με μαυρο δακρυ οι πληγεισες, γιατι ο οποιοσδηποτε με συμβατο υπολογιστη μπορει να δει φωτογραφιες τους και βιντεο τους ασεμνου περιεχομενου. 

 Καλυτερα θα ηταν, εαν οι πληγεισες εβγαζαν φωτογραφιες polaroids ή βιντεοσκοπουσαν τα κατορθωματα τους με συμβατικες βιντεοκαμερες. Και αυτες θα ειχαν το κεφαλι τους ησυχο και εμεις δεν θα γνωριζαμε για τις δραστηριοτητες τους αυτες. Ελα ομως που με τις νεες τεχνολογιες εξελισσονται ο εγωισμος και η ματαιοδοξια των ανθρωπων! Απο το 2013 και μετα, οι λεγομενες φωτογραφιες selfies εχουν αυξηθει τοσο πολυ, ωστε ψυχολογοι και κοινωνιολογοι να μιλουν για φαινομενο. Η δε δημοσιοποιηση αρχειων με ασεμνο περιεχομενο συνεβαλε επισης στην αποκαθηλωση των νεων σταρς. Ναι, γιατι καποιοι απο εμας δεν περιμεναν οτι μια βραβευμενη ηθοποιος οπως η Jennifer Lawrence - νεα, ταλαντουχα, ομορφη - θα επεφτε τοσο χαμηλα, ωστε να βγαζει selfies και βιντεο γυμνη! Για ποιο λογο; Μονο απο τις σειρες ταινιων "Panem" και "X-Men" εχει κερδισει χρημα και δοξα, ενω στο ενδιαμεσο γυρισε ταινιες που ανεδειξαν και στηριξαν το ταλεντο της. Αυτα μετρανε στο βιογραφικο της και χαρις σε αυτα θα βρει δουλεια και σε αλλες, μελλοντικες παραγωγες. Ή μηπως δεν ειναι ετσι τα πραγματα; Αλλα χαρις των ταινιων της ειναι και προτυπο για πολλα κοριτσια. Τωρα ομως; Πρεπει να πεσει τοσο πολυ, οπως σε αυτες εδώ τις περιπτώσεις; Γιατι;

 Ισως μπορουμε να συνδεσουμε το φαινομενο των νεων τεχνολογιων και της χρησης των selfies με την χρηση του webcaming στον χωρο της ερωτικής βιομηχανίας και πορνογραφίας. Οπως οι selfies διαφορων, γνωστων και μη, ντυμενων, γυμνων και ημιγυμνων, ανεβαινουν σε instagram, facebook, tumblr για να αποσπασουν likes, στο webcaming τα μοντελα, οι ιεροδουλες και οι πορνοσταρς της εποχης μας απλως διαφημιζουν τα καλλη τους εμπρος στους υπολογιστες τους. Με την βοηθεια ειδικων αλγοριθμων και λογισμικων, οι πελατες που συνδεονται μαζι τους πληρωνουν αδρα για λιγα λεπτα ευχαριστησης μεσω της οθονης. Το θετικο για τις κοπελες ειναι οτι δεν κινδυνευουν απο σεξουαλικα μεταδιδομενες αρρωστιες, διοτι δεν εχουν αμεση επαφη με τον πελατη, αλλα και κερδιζουν παρα πολλα χρηματα με καθε κλικ και αναλογα με το ποσο πολυ χρονο θα απασχολησουν τον πελατη. Πραγματικη εξελιξη λοιπον στον χωρο - εξαιτιας των νεων τεχνολογιων κι αυτη. Κι ολα αυτα γινονται για να ικανοποιηθει η ματαιοδοξια ορισμενων, οι οποιοι/ οποιες μπορουν να κερδισουν και χρηματα κατ΄αυτον τον τροπο! Για αυτο δεν μας παραξενευουν η διαφημιση και οι ουρες στα καταστηματα καθε φορα που ανακοινωνεται οτι θα κυκλοφορησει καινουργια συσκευη smartphone/ i-phone στην αγορα...

 

ΑΓΑΠΟΥΛΕΣ.

Και ξαφνικα, εδω και εναν μηνα περιπου, η επιστημη της αρχαιολογιας και οι φορεις της (οι αρχαιολογοι) γιναν αγαπητοι απο τον κοσμο: Η ανακαλυψη του μνημείου στον τυμβο Καστα της Αμφιπολης Σερρων απο τα ΜΜΕ συνεβαλε κατα κορον σε αυτο. Ολοι αυτοι απο το οικογενειακο μας περιβαλλον και τον ευρυτερο κυκλο γνωστων που καποτε μας κοροιδεύαν και μας ειρωνευόνταν, που μας αποκαλουσαν ψωνια και φύτουλες, οτι παριστανουμε τον "Ιντιανα Τζοουνς" και τα λοιπα, ολοι οι της ατακας "δεν εχω καταλαβει τι ακριβως κανεις", αυτοι που απαξιώναν εμας και την επιστημη μας, τωρα ενδιαφερονται για αυτην και αποζητουν την γνωμη μας ως προς την ταυτοτητα του μνημειου: Εαν ειναι ταφος ενος ή πολυανδριο, εαν ειναι του Μεγαλεξανδρου, του Ηφαιστιωνα, του Νεαρχου, του Κασσανδρου ή της Ολυμπιαδας, εαν ειναι ελληνιστικης ή ρωμαικης εποχης, εαν ειναι συλημενος ή οχι, εαν θα υπαρχει ή οχι χρυσαφι μεσα στην περιπτωση που ο ταφος ειναι ασυλητος... Ξαφνικα βλεπεις κοσμο που ουτε απ΄εξω απο αρχαιολογικα μουσεια δεν περνουσε να δηλωνει πατριωτης και αρχαιολατρης και να μιλαει για Μακεδονιες και Μεγαλεξανδρους, για Αρχαιους Υπερ-Ελληνες που χτιζανε Παρθενωνες και Αμφιπολεις την εποχη που οι Ευρωπαιοι ζουσαν στα δεντρα.

 Τι αγαπες ειναι αυτες; Τι ερωτες; Ωρες ωρες δυσκολευομαι να το (τους) καταλαβω. Μηπως οφειλετε - εστω και εν μερει - επισης και στο γεγονος οτι οι περισσοτεροι εξ αυτων ειναι και αυτοι ανεργοι; Αισθανομαι ωστοσο οτι καποια στιγμη το επικοινωνιακο αυτο τρικ θα καταρρευσει. Πολλους τους εχει κουρασει ολη αυτη η συνεχης, ασταματητη πληθωρα σε πληροφοριες. Κυριως ομως η διχονοια μεταξυ των αρχαιολογων - των ανασκαφεων/ υπαλληλων ΕΠΚΑ και των πανεπιστημιακων ως προς την χρονολογηση, χρηση και συληση ή μη του μνημειου. Ηδη καποια εκ των ΜΜΕ εχουν αρχισει να συγκρινουν τους αρχαιολογους των δυο ομαδων με τους σεισμολογους των '90ς. Και τοτε ειχαμε δυο πολους, εις εκ των οποιων ειχε το σωστο κατα την γνωμη του συστημα για να προβλεπει σεισμους.

 Για την φαγωμαρα στον κλαδο εχω γραψει και παλιοτερα στο ιστολογιο, οπως και για την απουσια σχετικων ενημερωτικων εκπομπων/ ντοκυμαντερ και την χρηση των ΜΜΕ - ειδικα της τηλεορασης και του διαδικτυου -  απο τους γνωστους/αγνωστους "φωστηρες" που λυμαινονται τους χωρους αυτους προσπαθωντας να πουλησουν την φαντασιοπληκτη πραματεια τους. Επισης, μολονοτι υπαγονται στο ιδιο υπουργειο, οι αρχαιολογοι σχεδον ποτε δεν εχουν συμπαρασταση απο τους καλλιτεχνες. Καμια Αλεξιου και κανενας Νταλαρας δεν εδωσαν ποτε συναυλια συμπαραστασης σε απολυμενους συμβασιουχους (εκτακτους, ωρομισθιους, αοριστου χρονου) αρχαιολογους, οπως κανουν για αλλες κατηγοριες παθουντων συμπολιτων μας. Γνωστα ειναι ακομη τα προβληματα με εκδηλωσεις (θεατρικες παραστασεις, μουσικες συναυλιες, κινηματογραφησεις) που λαμβανουν χωρα σε αρχαιολογικους χωρους, για τις οποιες εκδηλωσεις απαιτουνται ειδικες αδειες. Και συχνα πυκνα αυτες δεν δινονται απο τους αρχαιολογους για αστειες δικαιολογιες (π.χ. τα σκηνικα δεν συναδουν με το πνευμα του ταδε χωρου κτλ.).

 Η Ελληνικη Αρχαιολογια δεν τρωγεται μονο μεταξυ της λοιπον. Τρωγεται και με τους λοιπους "ενοικους" της "πολυκατοικιας" του ΥΠΠΟΑ. Τρωγεται με τον κοσμο. Τρωγεται με τα ΜΜΕ. Αναμφιβολα εχουν γινει λαθη στην επικοινωνιακη πολιτικη του θεματος "Αμφιπολη". Αλλα μπορουμε να μαθουμε απο αυτα. Θελω να ελπιζω οτι η δημοσιοτητα του μνημειου στον λοφο Καστα θα γινει η αφετηρια ωστε να στραφει επιτελους η εγχωρια αρχαιολογια στα ΜΜΕ (ειδικα στην τηλεοραση και τον ηλ/κο Τυπο) προς ενημερωση του κοινου. Θελω να ελπιζω οτι η δημοσιοτητα αυτη με ολα τα θετικα και τα αρνητικα της σημεια θα αποτελεσει μια υποδειγματικη εμπειρια, απο την οποια θα προκυψει μια ζυγιασμενη χρηση των ΜΜΕ ως προς την αρχαιολογικη ενημερωση του απλου κοσμου. Θελω να πιστευω οτι η ενημερωση αυτη θα στρεψει τον κοσμο στις βιβλιοθηκες και τα βιβλιοπωλεια, στις διαλεξεις και στις εκθεσεις των μουσειων. Για να δουμε: Θα πραγματοποιηθει η ελπιδα μου;

 Οσο για το ιδιο το μνημειο της Αμφιπολης, στην παρουσα φαση τουλαχιστον, δεν με ενδιαφερει εαν ειναι του Μεγαλεξανδρου ή καποιοι αλλου, εαν ειναι του 4ου ή του 1ου αι. π.Χ., αν ειναι συλημενο ή οχι. Και αδειος να ειναι ο ταφος, αποτελει απο μονος του αντικειμενο μελετης. Βλ. το διτομο εργο του Hans v. Mangoldt, Makedonische Grabarchitektur. Die makedonischen Kammergräber und ihre Vorläufer (Tübingen/ Berlin 2012), καθως και J. Fedak, Monumental Tombs of the Hellenistic Age (1990). Αλλωστε δεν ζουμε πλεον στον 19 αιωνα, ουτε οι αρχαιολογοι ειναι θησαυροθηρες, οπως τοτε...