Sonntag, 18. August 2013

ΑΤΑΚΤΩΣ ΕΡΙΜΜΕΝΑ 7.


 Σκεφτηκα μηπως θα πρεπει και εγω να σχολιασω το περιστατικο με τον 19χρονο που πεθανε για ενα εισιτηριο που δεν ειχε, αλλα δεν νομιζω οτι εχει νοημα. Ουτε με τους μεν, ουτε με τους δε θελω να παω. Δεν ξερω λεπτομερειες και δεν θελω να μπω και εγω με την σειρα μου στο τριπακι αυτων που απο την μια κατηγορουν και απο την αλλη υπερασπιζονται. Αδικους θανατους ειχαμε αρκετους στο προσφατο παρελθον, οπως μπορει κανεις να διαβασει εδω και εδω. Στην προ ολιγων ημερων περιπτωση, παρα την πληθωρα αρθρων και καποιων επιθετικων κινησεων μιας μειοψηφιας που σταματησαν λεωφορεια και τρολλευ, εσπασαν παρπριζ και εγραψαν συνθηματα, δεν θα γινει κατι περισσοτερο απο αυτο που αναφεραμε πριν μερικα χρονια : Δεν θ' αλλαξει κατι. Ασε που ειναι και καλοκαιρι...


******************************

Λογω της ... "ιδιαζουσας" περιπτωσης, αρκετα ... "πολιτιστικα κεντρα" της επαρχιας ακυρωνουν συναυλιες προβεβλημενων ... "καλλιτεχνων" ... Ετσι δυστυχως, σε πολλα παραθαλασσια μερη και νησια, ντοπιοι και τουριστες χανουν την ευκαιρια να ακουσουν και να δουν τους αγαπημενους τους καλλιτεχνες (τους οποιους μπορουν να ακουν ολες τις υπολοιπες ημερες του χρονου απο τα ραδιοφωνα και τα σιντι, αλλα και να τους δουν στα μαγαζια της πρωτευουσας και της συμπρωτευουσας που εμφανιζονται), ενω οι ιδιοι οι καλλιτεχνες δεν μπορουν να κανουν τις γνωστες "αρπαχτες" που λαμβανουν χωρα συνηθως τα καλοκαιρια μακρια απο τα μεγαλα αστικα κεντρα. Για ολα αυτα ευθυνεται φυσικα ο ΣΔΟΕ που διαπιστωνει παρατυπιες, οπως μη κοπη αποδειξεων και φοροδιαφυγη και για αυτους τους λογους βαζει λουκετα στα μαγαζια μεσα στο Σαββατοκυριακο. Πολλα απο αυτα τα μαγαζια ομως σπανε τα λουκετα και κανουν αντισταση. Φερουν αλλωστε και αυτα ευθυνη εναντι των πελατων και των καλλιτεχνων τους. Οι δε τελευταιοι με δηλωσεις τους προσπαθουν να αποστασιοποιηθουν απο ολο αυτο το σκηνικο, διακυβευοντας μαλιστα τις αρπαχτες που θα εκαναν. 

 Παρατηρειται επισης και η ταση μεγαλης μεριδας του κοσμου να αποποιειται τους καλλιτεχνες, τα μαγαζια και την γενικη νοοτροπια που εκφραζουν. Ζουμε βλεπετε σε εποχες κρισεως, ειδαλλως θα ειχαμε επαναστασεις σαν αυτην εδω...

*****************************

Προσφατα διαβασαμε οτι το ΚΑΣ αποφασισε, οχι μονο την διακοπη των ανασκαφων της αρχαιας Ελικης (www.helike.org) στον νομο Αχαιας, αλλα και το θαψιμο των επι 25ετια ανεσκαμενων τομεων και ορατων τοιχων, δωματιων, μαρτυρων. Η δικαιολογια που δωθηκε ηταν οτι αφου δεν υπαρχει συνεργασια με την ΣΤ' ΕΠΚΑ, δεν δικαιουται να προχωρησει το προγραμμα. Τουναντιον πρεπει να καταχωνιαστει η εως τωρα δουλεια, η οποια εγινε με πολυ κοπο και μοχθο, οπως γνωριζουν ολοι οσοι εχουν συμμετασχει σε ανασκαφες.Δεν γνωριζουμε γιατι δεν υπαρχει συνεργασια με την αρμοδια ΕΠΚΑ του νομου Αχαιας, αλλα την προσοχη μας τραβηξε μια αλλη προταση στην εν λογω επιχειρηματολογια του ΚΑΣ: Οτι οι εν Ελλαδι ανασκαφες δεν πρεπει να επιβαρυνουν οικονομικα το ελληνικο κρατος. Κατανοητο απο την μια, αλλα αξιοπεριεργο απο την αλλη, διοτι: η Αρχαιολογικη Υπηρεσια υπαγεται στο ΥΠ.ΠΟ. Στο ιδιο Υπουργειο υπαγονται η Εθνικη Λυρικη Σκηνη, το Κεντρο Κινηματογραφου κ.α. Καθε χρονο ομως, κινηματογραφιστες, θεατρικες σκηνες, ομαδες χορου χρηματοδοτουνται απο το ΥΠ.ΠΟ. και κατα συνεπεια, απο το ελληνικο κρατος! Ας μην σχολιαστει εδω η ποιοτητα των περισσοτερων ταινιων, θεατρικων παραστασεων και χορευτικων πειραματων - υπαρχουν πολυ καλυτερα καταρτισμενοι στους χωρους αυτους για να εκφερουν αποψη. Τα υψηλα ισταμενα μελη του ΥΠ.ΠΟ. ομως που συμμετεχουν και στις συνεδριασεις του ΚΑΣ και καποια απο αυτα διευθυνουν τις ΕΠΚΑ της χωρας, δεν τους ενοχλει η χρηματοδοτηση των ανωτερω; Δεν επιβαρυνει η επιχορηγηση τους το κρατος; Μονο η τυχον χρηματοδοτηση αρχαιολογικων ανασκαφων - που ετσι κι αλλιως δεν γινεται απο το κρατος - τους πειραζει; Περιεργη νοοτροπια εχουν εκει στο Υπουργειο...

 Υ.Γ.: Το εναυσμα για την συγγραφη της παραπανω παραγραφου δωθηκε, οχι μονο μεσω της πληροφοριας για τις ανασκαφες της Ελικης, αλλα και απο την ειδηση οτι γνωστος μεγαλοσκηνοθετης εκμεταλλευεται τις γνωριμιες του με πολιτικους ωστε να συνεχισει να χρηματοδοτειται και να παραγει ταινιες, τις οποιες λογω κακου σεναριου και σκηνοθεσιας λιγοι εκτιμουν, εξαιτιας ομως διαφημισης και δημοσιων σχεσεων, πολλοι θα δουν.

ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΚΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ.

Τι εστι "Διευθυντης/ Υπευθυνος τηλεοπτικου προγραμματος"; Το σπουδαζεις καπου αυτο το πραγμα; Πως μπορει κανεις να γινει Διευθυντης η΄Υπευθυνος των τηλεοπτικων προγραμματων των καναλιων; Με ποια κριτηρια επιλεγεται και με ποια επιλεγει με την σειρα του τι θα προβληθει απο τα καναλια;

 Οι σκεψεις αυτες δεν ειναι καινουργιες. Εν μερει εχουν προβληθει και εδω. Ειναι ομως η εποχη που τις επαναφερει. Μεσα στο καλοκαιρι ιδιωτικα αλλα και κρατικα τηλεοπτικα καναλια δειχνουν επαναληψεις εκπομπων και ταινιων, τις οποιες ουδεις εχει ορεξη να δει. Τα τελευταια μαλιστα χρονια, τα τηλεοπτικα προγραμματα δεν διαφερουν καθολου ως προς τα εποχικα κριτηρια. Τα ιδια πραγματα θα δεις χειμωνα - καλοκαιρι: Αμερικανιες, σαχλα τηλεπαιχνιδια, σαχλα πρωιναδικα και μεσημεριαναδικα, σαχλα σωου Σαββατοβραδου και Κυριακης, σαχλα κινουμενα σχεδια, σαχλα ριαλιτι, σαχλες ειδησεις, σαχλες σαπουνοπερες, μεξικανικες και τουρκικες.... Η σαχλα σε ολο της το μεγαλειο!

 Και ενταξει, τα καλοκαιρια ειδικα, κοιμαται τα μεσημερια ο κοσμος και τα βραδυα γλενταει. Ειναι η ευκαιρια του να βγει εκτος σπιτιου για περισσοτερες ωρες. Τον χειμωνα ομως; 

 Και στις τεσσερεις εποχες υπαρχουν καποιες κατηγοριες συνανθρωπων μας, που δεν εχουν αλλη συντροφια, παρα την τηλεοραση. Τα μικρα παιδια και κυριως οι ηλικιωμενοι. Οι ηλικιωμενοι, οι οποιοι δεν ειναι εξικοιωμενοι με την μοντερνα τεχνολογια. Οι περισσοτεροι μεγαλης ηλικιας ανθρωποι για παραδειγμα, εχουν τα κινητα μονο για τα τηλεφωνηματα. Δεν εχουν καταλαβει πως λειτουργουν τα ΣΜΣ και τα υπολοιπα εξτρα στις συσκευες των κινητων τηλεφωνων. Δεν εχουν βιντεο και DVD. Ετσι, ειδικα τα καλοκαιρια, και εν αντιθεσει με τις νεοτερες γενιες που μπορουν να βρουν οτι θελουν μεσω ιντερνετ, οι ηλικιωμενοι ειναι αναγκασμενοι να περνανε τις μερες τους συντροφια με τα ανοητα προγραμματα των τηλεοπτικων σταθμων. Δεν μπορουν να απολαυσουν προγραμματα οπως αυτα, αυτα, αυτα και ειδικα αυτα. Κανεις δεν τους δινει αυτες τις επιλογες. Κριμα...

Samstag, 17. August 2013

The Korda Bros ΚΑΙ Η ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΟΘΟΝΗ.

Μια φορα κι εναν καιρο που λετε, ζουσαν στην Ουγγαρια των αρχων του 20ου αιωνα τρια αδελφια: Ο μεγαλυτερος ονομαζοταν Alexander και ηταν παραγωγος ταινιων. Ο μεσαιος λεγοταν Zoltan και ηταν σκηνοθετης. Ο μικροτερος, ο Vincent ηταν art director, κατι που μεσες ακρες αποδιδεται ως "καλλιτεχνικος διευθυντης". Οι τρεις γιοι της οικογενειας Korda, ουγγροεβραιικης καταγωγης, αφου ξεκινησαν την καριερα τους με παραγωγες του βωβου κινηματογραφου στη Γερμανια, μεταναστευσαν την δεκαετια του ΄30, στις απαρχες του ομιλουντος κινηματογραφου, στην Αγγλια. Ο μεγαλος αδελφος δημιουργησε την εταιρεια παραγωγης ταινιων, ο μεσαιος σκηνοθετουσε, ο μικροτερος ειχε την ευθυνη για το καλλιτεχνικο αποτελεσμα. Οι τρεις αδελφοι εγιναν πευτχημενοι στον χωρο του θεαματος. Στις αρχες της δεκαετιας του ΄40, η εταιρεια παραγωγης των ταινιων Κορντα μετακομιζει στο Χολλυγουντ. Μαζι τους παιρνουν και τον συμπατριωτη τους και συνεργατη Miklos Rosza, τον μουσικοσυνθετη του οποιου οι επικες επιτυχιες θα συνεχισουν και τις επομενες δεκαετιες. Η ακμη των στουντιο Κορντα αντιθετως, θα φθινει μετα το τελος του Β΄ΠΠ. Η βασικη αιτια για αυτο ειναι, κατ εμας, η στυλιζαρισμενη και απαρχαιωμενη για την εποχη εκεινη θεματικη των ταινιων τους.

Καλος Ινδος ειναι αυτος που παιρνει το μερος των Αγγλων αποικιοκρατων...


 Θελεις απο ευγνωμοσυνη προς την χωρα που τους φιλοξενησε, θελεις απο ιστορικο/πολιτικο ενδιαφερον, οι αφοι Κορντα εκαναν ταινιες σχετικα με την βικτωριανη εποχη. Και ειδικα για την αποικιοκρατια εκεινων των χρονων. Οι ασπρομαυρες ταινιες τους ενεχουν μια ρομαντικη, νοσταλγικη διαθεση για τις μακρινες, εξωτικες αποκιες των Βρετανων [: τουλαχιστον οι τρεις τελευταιες του 19ου και οι τρεις πρωτες δεκαετιες του 20ου αιωνα ησαν πολυ ενδιαφερουσες και γονιμες, ειδικα για τους Βρετανους αριστοκρατικης καταγωγης: Μπορουσαν να σπουδασουν σε Οξφορδη και Καιμπριτζ, να υπηρετησουν σε Ινδια, Ανατολικη η' Νοτιο Αφρικη, να εργαστουν εκει η' στην Αιγυπτο και την Μεσοποταμια ως δημοσιοι υπαλληλοι της αυτοκρατοριας. Στον δε ελευθερο χρονο τους ασχολουνταν με το κυνηγι αγριων ζωων, τις εξερευνησεις, τις μεταφρασεις αρχαιων γλωσσων και τις ανακαλυψεις αρχαιων πολιτισμων, τα μνημεια των οποιων μπορουσαν να στειλουν στο Βρετανικο Μουσειο - ωραιες εποχες!]. Οι ιστορικοι κινηματογραφου αναφερονται συνηθως στην "Empire Trilogy" των αφων Κορντα, η οποια περιλαμβανει τις ταινιες Sanders of the River (1936) που εξελισσεται στην Δυτικη Αφρικη, The Drum (1938) σχετικη με μια εξεγερση στην Ινδια και The Four Feathers (1939) που εχει να κανει με την επανασταση στο Σουδαν την εποχη του στρατηγου Γκορντον. Επειδη αρκετες απο τις ταινιες των στουντιο Κορντα εχουν ως τοπο δραση τους την Ινδια, θεωρει ο γραφων οτι θα πρεπει να μιλαμε και για μια "Ινδικη Τριλογια". Αυτη περιλαμβανει τις ταινιες Elephant Boy (1937), The Drum (1938) και Jungle Book (1942).

Τυπικος βρετανος αξιωματικος της βικτωριανης εποχης κατα τα προτυπα του Χολλυγουντ

 Σε ολες τις προαναφερομενες ταινιες υπαρχουν κλισε και στερεοτυπα, τα οποια ακομα και ο πλεον ανιδεος μπορει με περισση ευκολια να ξεχωρισει: Οι λευκοι αποικιοκρατες ειναι συνηθως βρετανοι αριστοκρατες και αξιωματικοι του βρετανικου στρατου. Οι ανδρες ειναι εμφανισιμοι, τζεντλεμεν, ικανοτατοι στην στρατιγικη και την διπλωματια, γεννημενοι αρχηγοι (εικ. 2). Πολυ καλοι κυνηγοι επισης, αφου σε τετοιου ειδους ταινιες δεν εκλιπουν και οι σκηνες οπου, ο πρωταγωνιστης, με την κλασικη τροπικη κασκα και το τουφεκι ανα χειρας, δεν θα διστασει να πυροβολησει και να πετυχει τον ανθρωποφαγο τιγρη απο αποσταση 2 χλμ. προκειμενου να σωσει την ζωη του ταδε μαχαραγια, ο οποιος ως ευγνωμων θα τον βοηθησει την υστατη στιγμη κτλ...

 Οι δε γυναικες, συνηθως Αγγλιδες αριστοκρατισσες, ειναι τυπικες damsel in distress που περνουν τις μερες τους με ιεροτελεστιες τσαγιου σε αποικιακου ρυθμου βιλλες και τις νυχτες τους σε χοροεσπεριδες. Ενδιαμεσα πηγαινοερχονται σε γραφεια αξιωματικων προκειμενου να μαθουν σε ποιο ταγμα αποσπαστηκε ο αγαπημενος τους.

 Οι δε ... ιθαγενεις, Ινδοι κυριως στις ταινιες των αφων Κορντα (: εξυπακουεται οτι προκειται για Αγγλους ηθοποιους με βαρυ μεικ απ), παρουσιαζονται διπολικα. Οι "καλοι" Ινδοι ειναι ολοι οσοι βοηθουν τους Αγγλους (εικ. 1), οι "κακοι", οσοι ειναι εναντιον τους. Οι επαναστασεις εναντιον των Αγγλων αποικιοκρατων παρουσιαζονται στις ταινιες αυτες ως εγκληματικες προσπαθειες ανατροπης του υπαρχοντος status quo. Οποτε, γιατι να μεταβληθει η κατασταση, αφου η πλειοψηφια περναει καλα; Αυτη η αντυπωση δινεται, αμα την προβολη τετοιων ταινιων.

Ο Σαμπου ισως να μην ηταν ανακαλυψη των στουντιο Κορντα, παρα ταυτα εγινε ο μεγαλυτερος σταρ τους
 Ας μην ειμαστε ομως και τοσο απολυτοι! Υπαρχουν και εξαιρεσεις. Η ταινια των αφων Κορντα "The Four Feathers", βασισμενη σε μυθιστορημα, ειναι μια κριτικη προς την βρετανικη αυτοκρατορια, η οποια στην ακμη της εστελνε τα νιατα της στις ακρες της αυτοκρατοριας "for the queen and the country". Στην ουσια προκειται για μια ταινια με ακρως αντιπολεμικο μηνυμα, αφου ο πρωταγωνιστης δεν θελει να συμμετασχει στον πολεμο, αλλα οι συνθηκες τον αναγκαζουν να παρει μερος για να ξεπλυνει το ονομα του απο την μια και να σωσει τους φιλους του απο την αλλη.

 Ας αναφερθει επισης οτι δεν ηταν μονο το στουντιο Κορντα που εκανε τετοιου ειδους ταινιες. Δυο ακομα παραγωγες του Χολλυγουντ, πολυ γνωστες, ειναι οι "Charge of the Light Brigade" (Warner Bros, 1936) (εικ. 2) και "Gunga Din" (RKO, 1939) (εικ. 1). Φυσικα και οι προ Β΄ΠΠ ταινιες του Ταρζαν με τον Τζοννυ Βαισμυλλερ. Και σε ολες αυτες τις περιπτωσεις ισχυουν τα ιδια στερεοτυπα που υπαρχουν και στις παραγωγες των Κορντα.

 Ας σημειωθει οτι ενα επιπλεον θετικο των Στουντιο Κορντα, περαν του οτι ανεδειξαν τον μουσικοσυνθετη Miklos Rosza στο Χολλυγουντ, ειναι η αναδειξη του νεαρου Ινδου Σαμπου σε σταρ (εικ. 3). Ο Ινδος πιτσιρικας, πρωην οδηγος και εκπαιδευτης ελεφαντων, ηταν ενας απο τους πρωτους σταρ της εποχης του που, μαζι με την Σιρλευ Τεμπλ, τον Μικυ Ρουνει και την Τζουντι Γκαρλαντ, ξεκινησε την καριερα του απο μικρο παιδι. Και εξυπακουεται οτι επαιζε συνηθως τον καλοκαρδο και καπως αφελη Ινδο, που θαυμαζει του Αγγλους αξιωματικους και τους βοηθαει. Οι ταινιες του Σαμπου στα στουντιο Κορντα περιλαμβανουν τις Elephant Boy (1937), The Drum (1938), The Thief of Bagdad (1940) και Jungle Book (1942). Ειδικα η τελευταια ειναι η αρτιοτερη παραγωγη των στουντιο Κορντα και η καλυτερη αποδοση του ομωνυμου βιβλιου του Ρ. Κιπλινγκ! Στην δημιουργια της συμμετειχαν και οι τρεις αδελφοι, καθως και ο συμπατριωτης τους Miklos Rosza με την υπεροχη μουσικη του. Η ταινια ειναι εγχρωμη και στηριζεται αποκλειστικα πανω στον Σαμπου, ο οποιος εδω κραταει τον πρωταγωνιστικο ρολο του Μογλη (εικ. 3). Δεν θα μπορουσε να υπαρξει καταλληλοτερος για τον ρολο αυτο! Ο Σαμπου ειναι στην καλυτερη στιγμη της καριερας του, νεος και γυμνασμενος, εν αντιθεσει με πολλους ηθοποιους του Χολλυγουντ της εποχης. Τον πλαισιωνουν πολλοι Αγγλοι και Αμερικανοι ηθοποιοι με μεικ απ για να μοιαζουν με Ινδους.

 Αυτη ηταν μονο μια γευση απο την προσφορα ταινιων των αφων Κορντα. Σημερα μας φαινονται οι ταινιες αυτες παρωχημενες. Ασφαλως και ειναι προπαγανδιστικες και περιεχουν πολλα στερεοτυπα, οπως ειπωθηκε ηδη. Για τα δεδομενα της εποχης τους ωστοσο, οι δημιουργοι τους μαλλον θα βλεπαν την θεματικη πιο ρομαντικα, νοσταλγοντας ταξιδια σε χωρες εξωτικες. Αυτο το τελευταιο ομως το σκεφτομαστε και στη σημερινη εποχη, υπο την καλοκαιρινη ραστωνη...




Mittwoch, 7. August 2013

ΠΑΘΗ ... ΕΞΩΤΙΚΑ.


Η θερινη περιοδος ειναι η καταλληλοτερη εποχη για συζητησεις επι του θεματος, το οποιο θα διαπραγματευτει στο παρων κειμενο. Οι πιστοι αναγνωστες και φιλοι του ιστολογιου θυμουνται, οτι εχουμε εν μερει ασχοληθει με την θεματολογια αυτη και στο παρελθον (εδώ και εδώ). Ας γινουμε λιγο πιο συγκεκριμενοι: Στον χολλυγουντιανο ομιλουντα κινηματογραφο, ταινιες περιπετειας σε μερη εξωτικα (που ουσιαστικα γυριζονταν σε στουντιο με ντεκορ η' σε εξωτερικες τοποθεσιες κοντα στα στουντιο) υπηρχαν ηδη απο την δεκαετια του 1930. Οι ταινιες λ.χ. με τον Τζωννυ Βαισμυλλερ ως Ταρζαν, τα cliffhanger serials με τον Κλαιντ Μπιττυ και η επιτυχια "Trader Horn" ανηκουν στα κορυφαια ειδη περιπετειας, εστω και ασπρομαυρης, που παρηγε η χολλυγουντιανη βιομηχανια. Οι ταινιες αυτες κατατασσονται στο sub-genre των λεγομενων και safari films. Η επιτυχια του υποειδους ειχε τετοιο αντικτυπο στην τοτε αμερικανικη κοινωνια, ωστε να υπαρξουν και παρωδιες του, οπως οι "Road to Bali" με τους Bob Hope και Bing Cosby, και "Africa Screams" με τους Abbott και Costello. Μετα τον Β ΠΠ ωστοσο, το υποειδος των σαφαρι φιλμς αποκτα εντονοτερη ωθηση και δυναμικη. Ανακυκλωνεται, μεταλλασεται, διαμορφωνεται. Η νεα φουρνια των χολλυγουντιανων σαφαρι φιλμς εχει οχι μονο στοιχεια περιπετειας, αλλα και φιλμ νουαρ, και δραματος. Στο επικεντρο της ιστοριας δεν στεκει μονο ο αμυθητης αξιας θησαυρος η΄το "Big Five" κυνηγετικο επαθλο, αλλα οι ανθρωπινες σχεσεις. Η πλοκη λαμβανει χωρα γυρω απο ενα ερωτικο τριγωνο συνηθως. Ετσι, το πραγματικο επαθλο ειναι μια γυναικα, μια "damsel in distress" συμφωνα με τα προτυπα της εποχης, η οποια ειτε πρεπει να επιλεξει μεταξυ δυο ανδρων, ειτε οι δυο ανδρες, δια των πραξεων τους, θα πρεπει να αποδειξουν σε εκεινη και το κιν/κο κοινο γιατι  οκαθενας απο αυτους αξιζει την προσοχη και την αγαπη της/τους. Η ταινια "Καζαμπλανκα" με τους Χαμφρευ Μπογκαρτ και Ινγκριντ Μπεργκαν ειναι ενα καλο παραδειγμα. Προκειται για μια περιεργη κατασταση, η οποια υπαρχει και σημερα και το γνωριζουν πολυ καλα οσοι και οσες εργαζονται για συγκεκριμενο χρονικο διαστημα σε ξενες χωρες, στα πλαισια λ.χ. μιας ανθρωπιστικης η΄μιας αρχαιολογικης αποστολης. Θα υπαρξουν προστριβες, θα υπαρξουν συγκρουσεις, θα υπαρξουν αισθηματα αγαπης, φιλιας, μισους. Ετσι και στις ταινιες. Ακολουθως παρατιθενται λιγα παραδειγματα σε χρονολογικη σειρα:

 
The Macomber Affair (1947): Gregory Peck, Joan, Bennett, Robert Preston

 Η ταινια αυτη βασιζεται στο ομωνυμο διηγημα του Χεμινγουαιη. Ο Πεκ υποδυεται τον οδηγο σαφαρι που συνοδευει το παμπλουτο ζευγος των Μακομπερ. Σε καποιο κυνηγι λιονταριου, ο συζυγος Φρανσις Μακομπερ, που τον υποδυεται ο Πρεστον, πανικοβαλλεται και πεταει εντρομος το τουφεκι του. Ο Πεκ προλαβαινει και τον σωζει, αλλα δεν μπορει να κανει τιποτε μπροστα στην συμπεριφορα της συζυγου του Μακομπερ, η οποια τον θαυμαζει, ενω παραλληλα ειρωνευεται τον ανδρα της για την αδυναμια που εδειξε. Ο Μακομπερ αισθανεται προσβεβλημενος και δεν ξερει πως να αντιδρασει. Καταφευγει στο πιοτο, την ιδια στιγμη που η γυναικα του φλερταρει ανοιχτα με τον Πεκ. Οταν ενας μανιασμενος αγριοβουβαλος επιτεθει στην κατασκηνωνση, ο Μακομπερ θα παισει και παλι το τουφεκι, θελωντας να δωσει μια ευκαιρια στον εαυτο του και να ανεβει στα ματια της γυναικας του και του εραστη της. Ενα ατυχημα ομως θα αλλαξει τα πραγματα. Εαν προκειται οντως για ατυχημα. Η κυρια Πρεστον κατηγορειται οτι δολοφονησε τον συζυγο της. Σκοπευε αυτον η΄μηπως τον αγριοβουβαλο; Μονο ο Πεκ μπορει να την ξελασπωσει.
 
 Οι φιλοι του παλιου ελληνικου κιν/φου θα θυμουνται οτι σκηνες της ταινιας ειχαν προβληθει στην επιτυχια του Βασιλη Λογοθετιδη "ο ζηλιαρογατος". Η ταινια ειχε προβληθει στην Ελλαδα υπο τον τιτλο "ο εραστης ερχεται". Ο τιτλος αυτος και μονο θυμιζει τις ξεκαρδιστικες ατακες των Λογοθετιδη και Λιβυκου κατα την διαρκεια προβολης της ταινιας εκεινης.
 
 Ο θεατης αντιλαμβανεται απο τα πρωτα λεπτα της ταινιας την ενταση αναμεσα στους χαρακτηρες. Ο Πεκ ειναι το κυριαρχο αρσενικο, το οποιο κερδιζει την προσοχη της συζυγου. Ο συζυγος αντιθετα, παρουσιαζεται στον θεατη ως αδυναμος χαρακτηρας. Δεν ξερει και δεν μπορει να διαχειριστει την στιγμη αδυναμιας που εδειξε, με αποτελεσμα να χασει καθε σεβασμο για εκεινον η γυναικα του και να τον προσβαλει δημοσιως. Σε αυτες τις στιγμες ειναι μονος του. Κανενας δεν παιρνει το μερος του. Ετσι κλεινεται περισσοτερο στον εαυτο του. Ο θεατης της τοτε εποχης καταλαβαινει ισως το δραμα του Φρανσις Μακομπερ, αλλα δειχνει να αδιαφορει. Ειναι η εποχη μετα τον Β ΠΠ βλεπετε, και ο κοσμος παει με το μερος των νικητων.
 
 
King Solomon´s Mines (1950): Stewart Granger, Deborah Kerr


Ο Στιουαρτ Γκρεηντζερ υποδυεται τον κυνηγο Αλαν Κουωτερμαν, τον οποιο η Ντεμπορα Κερρ ως λαιδη Κερτις μισθωνει μαζι με τον αδελφο της, ωστε να βρουνε τον χαμενο συζυγο της. Ο συζυγος εχει εξαφανιστει απο χρονια στην Αφρικη, ψαχνοντας για τους θησαυρους του Σολομωντα. Στην πορεια της ταινιας, ο Κουωτερμαν και οι θεατες, μαθαινουν οτι ο εξαφανισμενος συζυγος αισθανοταν μειονεκτικα εναντι της γυναικας του, η οποια ηταν η πλουσια της ιστοριας. Ετσι πηγε στην Αφρικη για να κανει δικη του περιουσια και να αποδειξει οτι ειναι ικανος για την γυναικα του. Η φυσικη του απουσια καθ΄ολη τη διαρκεια της ταινιας στοιχειωνει τους πρωταγωνιστες και ειδικα την λαιδη Κερτις, που αισθανεται τυψεις. Αυτο ειναι το μονο εμποδιο στο ειδυλλιο μεταξυ Κουωτερμαν και Κερτις, το οποιο υφαινεται κατα την διαρκεια της ταινιας. Ετσι η αρχικη αντιπαθεια μεταξυ των δυο πρωταγωνιστων μετατεπεται σε κατανοηση, η οποια οδηγει τελικα στον ερωτα. Λιγο πριν το τελος της ταινιας πληροφορουνται οι πρωταγωνιστες και ο θεατης, οτι ο λορδος Κερτις δεν ειναι πλεον εν ζωη. Ετσι νομιμοποιειται ο ερωτας των δυο στα ματια του συντηρητικου κοινου των ΄50ς. 



Mogambo (1953): Clarke Gable, Ava Gardner, Grace Kelly

Η ταινια αυτη αποτελει το ριμεικ μιας παλαιοτερης ταινιας του Γκειμπλ ονοματι "Red Dust" του ετους 1932. Η υποθεση, η πλοκη, οι χαρακτηρες σχεδον ολοιδιοι και στις δυο ταινιες. Με την διαφορα οτι η ταινια του 1932 εκτυλισσεται στην Ινδοκινα. Ο Γκειμπλ υποδυεται τον ιδιοκτητη φυτειας, ο οποιος προσλαμβανει εναν πολιτικο μηχανικο. Εκεινος ερχεται μαζι με την γυναικα του. Η ταινια του 1953 εκτυλισσεται στην Αφρικη. Γκειμπλ παιζει τον Βικτωρ, εναν ωριμο, αυτοδημιουργητο ανδρα που ζει χρονια στην Αφρικη ως κυνηγος και οδηγος σαφαρι. Η Κελλυ ειναι η γυναικα ενος νεαρου ζωολογου, ο οποιος προσλαμβανει τον Βικτωρ για να τον βοηθησει να κινηματογραφησει πρωτευοντα. Ηδη με το που φτανει ο νεαρος ζωολογος στο καταφυγιο του Γκειμπλ, αρρωσταινει. Ετσι το πεδιο μενει ελευθερο για τον Γκειμπλ, ο οποιος ενδιδει στα ασιθηματα της Κελλυ. Ο νεαρος ανδρας της, αμα τη αναρρωση του, δεν καταλαβαινει τιποτε. Αισθανεται ευγνωμοσυνη και θαυμασμο για τον Γκειμπλ. Ολοι οι γυρω χαρακτηρες, συμπεριλαμβανομενης της Γκαρντνερ, γνωριζουν για το ειδυλλιο της παντρεμενης Κελλυ με τον μεγαλυτερο της ηλικιακα Γκειμπλ, αλλα δεν λενε τιποτε. Τελικα ο Γκειμπλ προφασιζεται, με την βοηθεια της Γκαρντνερ, οτι αυτος διεφθαρε την πιστη και ασπιλη συζυγο Κελλυ. Το ειδυλλιο ληγει και το ζευγαρι αναχωρει. Ο Γκειμπλ τα φτιαχνει με την Γκαρντνερ στην ταινια, αλλα ο θεατης θα ηθελε να δει τον δει ζευγαρι με την Κελλυ...


Valley of the Kings (1954): Robert Taylor, Eleanor Parker, Carlos Thompson

 

Ο Ταυλορ υποδυεται τον αρρενωπο αρχαιολογο που ανασκαπτει στην Αιγυπτο των αρχων του 20ου αιωνα. Η Παρκερ ειναι κορη του παλιου του καθηγητη και συζυγος γοητευτικου εμπορου αρχαιοτητων, τον οποιο ενσαρκωνει ο Τομσον. Η Παρκερ πειθει τον Ταυλορ να συνεργαστουν, ωστε να βρεθει ο ταφος του μυθικου φαραω Ραχοτεπ, οποιος περιεχει στοιχεια για τον Ιωσηφ της Παλαιας Διαθηκης. Δεν γνωριζει οτι ο συζυγος της ενδιαφερεται μονο για τους τονους χρυσου εντος του ταφου. Μεσα απο διαφορες σκηνες της ταινιας, οχι μονο αρχιζει να διαφαινεται το ειδυλλιο των χαρακτηρων που ερμηνευουν οι Ταυλορ και Παρκερ, αλλα νομιμοποιειται κιολας αυτο μπροστα στα ματια των θεατων. Στην σκηνη στο Σινα λ.χ., ο συζυγος αφηνει να ανεβουν πρωτοι στο αυτοσχεδιο ανσανσερ των καλογερων ο αρχαιολογος και η Παρκερ μαζι. Σε υστεροτερη σκηνη, τους αφηνει μονους στην ερημο με την προφαση οτι πρεπει να επιστρεψει στο καιρο γαι δουλειες. Ποιος συζυγος των αρχων του 20ου αιωνα, που υποτιθεται οτι διαδραματιζεται η ταινια, η΄της δεκαετιας του ΄50 που γυριστηκε, θα αφηνε την γυναικα του μονη με εναν ξενο; Επειτα αποκαλυπτεται στη σκηνη στο Αμπου Σιμπελ ο βρωμικος ρολος του συζυγου και αρχαιοκαπηλου. Ακολουθει παλη μεταξυ των δυο ανδρων. Το τελος του διεφθαρμενου συζυγου ειναι πλεον προφανες. Ο αρχαιολογος πρεπει να προστατευσει τον εαυτο του. Ετσι, ο κακος συζυγος πεφτει στο κενο. Και ο θεατης ανακουφισμενος, βλεπει την Παρκερ να βρισκει παρηγορια στα στιβαρα μπρατσα του Ταυλορ...


Legend of the Lost (1957): John Wayne, Sophia Loren, Roberto Brazzi

Εδω ο Γουειν υποδυεται τον εξερευνητη με το παρατσουκλι Ιανουαριος. Η Λορεν ειναι μια πορνη στο Τιμπουκτου και ο Ιταλος ηθοποιος Μπρατζι με τους γκριζους κροταφους, που μοιαζει εμφανισιακα με τον Μπελοκ, τον εχθρο του Ιντιανα Τζοουνς απο τους "Κυνηγους της χαμενης Κιβωτου" ειναι αρχαιολογος, γιος ενος θεολογου και ιστορικου, ο οποιος εψαχνε για μια χαμενη πολη στην ερημο. Παρα τις αντιδρασεις του Ιανουαριου, η Λορεν ακολουθει το καραβανι των δυο ανδρων απο το Τιμπουκτου. Τελικως φτανουν σε μια εγκαταλελειμενη ρωμαικη πολη, το Τιμγκαντ (Timgad - Thamougadhi), το οποιο στην πραγματικοτητα βρισκεται στην Αλγερια. Η ταινια ομως γυριστηκε στην Λιβυη, στα ερειπια της Λεψις Μαγκνα. Τα προβληματα που ενεκιπτουν ειναι τα εξης: Ο χαρακτηρας του Γουειν, ενω στην αρχη δεν ηθελε εκεινον της Λορεν, τελικα την ερωτευεται. Το ιδιο ομως συμβαινει και με τον αρχαιολογο! Ο οποιος βρισκει το ημερολογιο και το πτωμα του πατερα του στην αρχαια πολη, μαζι με δυο αλλους σκελετους. Ενος ανδρα και μιας γυναικας. Ο ηθικος πατερας του αρχαιολογου αποκαλυπτεται οτι ειχε δεσμο με μια γυναικα του δρομου, αλλα αυτη τον εξαπατησε με εναν αλλον εραστη της. Ο αρχαιολογος, απο την αποκαλυψη, την ελλειψη νερου, τον καυτο ηλιο, τρελαινεται. Νομιζει οτι θα συμβει και σε εκεινον το ιδιο. Ετσι στρεφεται εναντιον του Γουειν, ο οποιος σε μια πραξη αυτοαμυνας, αναγκαζεται να τον σκοτωσει. Η δε Λορεν αμφιταλαντευεται αναμεσα στους δυο ανδρες. Οι κουβεντες με τον αρχαιολογο της εδωσαν θαρρος να ξεκινησει μια καινουργια ζωη. Οταν αυτος ομως της εξομολογειται οτι την αγαπαει και θελει να κανουν ερωτα, αρνειται. Μια ζωη πουλαγε τον εαυτο της. Δεν θελει να ξανακυλησει. Αρχιζει επισης να νοιωθει σεβασμο για τον Γουειν που της εσωσε τη ζωη απο τσιμπηματα σκορπιων, απο αμμοθυελλες κτλ.


Rampage (1963): Robert Mitchum, Elsa Martinelli, Jack Hawkins

Στην ταινια αυτη, που θυμιζει εν ολιγοις την ταινια "Safari" του 1955 με τους Victor Mature και Janet Leigh, ο Μιτσαμ ενσαρκωνει τον εμπειρο κυνηγο, ο οποιος προσλαμβανεται απο τον πολυεκατομμυριουχο Χωκινς, προκειμενου να ταξιδεψουν μαζι στην Μαλαισια, ωστε να πιασει ο τελευταιος με την βοηθεια του πρωτου, μια σπανια λεοπαρδαλη. Μαζι τους ερχεται και η  νεαρη φιλεναδα/ trophy wife του τελευταιου, την οποια υποδυεται η Μαρτινελλι. Ακολουθουν εντασεις, καθως ο γηραιος πολυεκατομμυριουχος και χομπιστας κυνηγος βλεπει οτι η φιλεναδα του ενδιαφερεται περισσοτερο για τον Μιτσαμ. Ετσι βρισκεται στην θεση να τον ανταγωνιζεται, προσπαθωντας να το παιξει αντρας και να δειξει οτι αξιζει. Δυστυχως θα χασει το παιχνιδι, καθως το θηραμα, η λεοπαρδαλη δηλαδη, ειναι ανθρωποφαγος και ετσι μετατρεπεται αυτη σε θηρευτη...



 Συνοψιζοντας, αναφερουμε οτι οι ανωθι ταινιες διαδραματιζονται σε εξωτικα μερη, οπου κυριαρχουν υψηλες θερμοκρασιες και ξενα ηθη. Υπο την επιρρεια της ζεστης και μακρια απο τις νορμες του καθωσπρεπισμου της νεοσυντηρητικης κοινωνιας των μεγαλουπολεων, οι ανθρωποι αρχιζουν και συμπεριφερονται διαφορετικα. τα αισθηματα καθως ειδους δεν μπορουν να κρυφτουν. Αντιθετα διογκωνονται, ωσπου να γινει η μεγαλη εκρηξη που θα φερει τα πανω κατω.

 Οι ρολοι στις προαναφερομενες ταινιες ειναι ξεκαθαροι. Υπαρχει το κυριαρχο αρσενικο. Ωριμος, εμπειρος ανδρας με μακροχρονια διαμονη στο εξωτικο μερος. Ξεχωριζει τοσο απο την εμφανιση του, οσο και απο τις πραξεις του. Ειναι ο "Great White Hunter" που αποπνεει σεβασμο σε ντοπιους και ξενους και θαυμασμο απο το γυναικειο φυλο. Το κυριαρχο αρσενικο στις προαναφερομενες ταινιες δεν κανει το πρωτο βημα. Αναγνωριζει οτι η γυναικα εχει συντροφο και το σεβεται. Η γυναικα ειναι που θα του δωσει το εναυσμα να την προσεγγισει, οταν και οποτε εκεινη το θελησει. Σε αρκετες περιπτωσεις, οπως στην ταινια με τον Γκρειντζερ και τον Γουειν, το αρσενικο δεν θελει την γυναικα μαζι του στο σαφαρι. Την θεωρει βαρος. Ετσι ενω στην αρχη επικρατουν αμφιβολια για τις ικανοτητες της, στην πορεια καμπτονται οι αντιστασεις και το αρσενικο υποχωρει, οπως και το θηλυκο, στα αισθηματα του ενος για τον αλλον.

 Η γυναικα στις εν λογω ταινιες ειναι περισσοτερο "Damsel in Distress". Ντυνεται ασυνηθιστα βαρια για τροπικα κλιματα, οπως ο χαρακτηρας της Κερρ ως λαιδης Κερτις. Υπαρχουν περιπτωσεις που δειχνει να ειναι δυναμικη, για το κοινο ομως των ΄50ς ειναι μια γοητευτικη γυναικα, η οποια το δειχνει οτι χρειαζεται εναν στιβαρο, δυναμικο ανδρα διπλα της να την προσεχει.

 Το τριτο προσωπο στην ολη ιστορια ειναι ο συζυγος. Συνηθως ειναι μαλθακος και απειρος, οπως στον "Μακομπερ" και το "Μογκαμπο". Αλλοτε παλι ειναι συμφεροντολογος, απληστος και φιλοχρηματος που δεν ενδιαφερεται για την γυναικα του, οπως στην ταινια με τους Ταυλορ και Παρκερ. Αλλοτε παλι θεωρει την γυναικα ενα εξαρτημα, οπως στην ταινια με τον Μιτσαμ. Ετσι ο θεατης των ΄50ς διακρινει οτι και απο ηθικης πλευρας, αυτος ο ανδρας δεν ειναι ο σωστος συντροφος για την γυναικα. Μια σειρα απο περιστατικα, οπως λ.χ. η δειλια του Μακομπερ, η αρρωστια του ζωολογου στο Μοκαμπο, η απληστια των καταπιεστικων ανδρων στις ταινιες "Valley of the Kings" και "Rampage", το ανωριμο φερσιμο του ηθικιστη επιστημονα στο "Legend of the Lost" ριχνουν τον χαρακτηρα στην οπτικη του κοινου της εποχης εκεινης, ενω παραλληλα νομιμοποιουν την σχεση της γυναικας που ανηκει σε αλλον με το κυριαρχο αρσενικο, ειτε αυτο ειναι ο Γκρεγκορι Πεκ, ειτε ειναι ο Κλαρκ Γκειμπλ, ειτε ειναι ο Τζων Γουειν. Αυτα αλλωστε ηταν και τα προτυπα εκεινων των εποχων: Ο πραγματικος ανδρας επρεπε να ειναι ωριμος, εμπειρος, ολιγολογος και αποτελεσματικος. Η δε γυναικα εξυπνη, ικανη, αποδοτικη και να στεκεται στο πλευρο του. Διαφημισεις εκεινης της εποχης, αλλα και συγχρονες σειρες που αναφερονταν σε εκεινα τα χρονια, οπως η βραβευμενη "Mad Men" αποτελουν αποδειξεις ολων αυτων των χαρακτηριστικων.