ΠΕΡΙ ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΩΝ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ.

Τις τελευταιες εβδομαδες ετυχε να προβαλλει καποιο γερμανικο τηλεοπτικο καναλι την σειρα ταινιων Jurassic Park. Μολονοτι εχω δει τις ταινιες αρκετες φορες, οι ωρες προβολης τους ηταν τετοιες ωστε με βολευαν. Ετσι τις ξαναειδα. Και ξανασκεφτηκα καποια πραγματα σχετικα με τα στερεοτυπα που εχουμε πανω στους δεινοσαυρους. Στερεοτυπα τα οποια - οπως διαπιστωνω - υπαρχουν και στα σχετικα επιστημονικα ντοκυμαντερ. Καποια απο αυτα εχουν αναφερθει στο παρελθον εδώ.Αλλα παλι, ειναι καιρος να συζητηθουν στο παρων κειμενο. Οι αποψεις που θα κατατεθουν ειναι καθαρα προσωπικες, βασισμενες σε εμπειριες και μελετες ζωολογιας. Ωστοσο απαιτειται προσοχη, καθως ο γραφων δεν ειναι ζωολογος.

Στο κειμενο του Δεκεμβριου 2009 ειχα αναφερθει στις υποθετικες αναπαραστασεις των δεινοσαυρων, μιας και οι πλεον αρμοδιοι, οι παλαιοντολογοι, ακομα εικαζουν για το ποια ειδη ειχαν φολιδωτο δερμα, ποια ησαν καλυμμενα με φτερα, ποια ειχαν κηλιδες, ριγες ή αλλου ειδους διακοσμηση στο σωμα τους. Ολες αυτες οι τασεις εμφανιζονται σε αναπαραστασεις των ζωων αυτων σε ντοκυμαντερ και ταινιες επιστημονικης φαντασιας. Αλλα στερεοτυπα - κατ΄εμε - για τους δεινοσαυρους περιλαμβανουν τα εξης:

 1) Κοπαδι φυτοφαγων δεινοσαυρων βοσκει. Ξαφνικα εμφανιζεται τεραστιος σαρκοβορος δεινοσαυρος και βρυχαται : Θεωρω οτι η σκηνη αυτη - μολονοτι εντυπωσιακη - ειναι λαθος. Συγκρινετε το με σκηνες απο την συγχρονη αγρια φυση. Εχει δει κανενας αρπακτικο να συμπεριφερεται ετσι; Αν οντως λιονταρια, τιγρεις, αρκουδες, λυκοι και κροκοδειλοι πεταγονταν αναμεσα σε κοπαδια φυτοφαγων βρυχωμενοι, θα πεθαιναν της πεινας! Στη φυση τα αρπακτικα χρησιμοποιουν την αιφνιδιαστικη επιθεση, την ενεδρα, για να κυνηγησουν. Και εικαζω οτι οι σαρκοφαγοι δεινοσαυροι επρατταν ομοιως, προκειμενου να χορτασουν την πεινα τους.

 2) Σε σκηνες ταινιων επιστημονικης φαντασιας με δεινοσαυρους - οπως οι προαναφερομενες Jurassic Park - εμφανιζεται συχνα το μοτιβο του τεραστιου Τυραννοσαυρου/ Σπινοσαυρου/ Γιγαντοσαυρου να αποσπαται απο την κυριως λεια του και να κυνηγαει ανθρωπους : Το βρισκω τοσο περιεργο, οσο και εαν ενα λιονταρι κυνηγουσε μια κατσαριδα αντι μιας αντιλοπης... Τι να χορτασει ενα τεραστιων διαστασεων σαρκοβορο απο ανθρωπακια; Λογικα στα ματια του Τυραννοσαυρου ο ανθρωπος πρεπει να κανει εντυπωση, οση και ενα πατατακι εντυπωσιαζει τον ανθρωπο! Οταν εχει ο Τυραννοσαυρος μπροστα του τον σκοτωμενο Βραγχιοσαυρο ή Τρικερατοπα, θα τον αφησει για να κυνηγαει μικροσκοπικα ανθρωπακια;

 

3) Ανακατωμενα και πολυαριθμα κοπαδια φυτοφαγων δεινοσαυρων, αποτελουμενα απο Παχυκεφαλοσαυρους και Απατοσαυρους, ως Στεγοσαυρους και Τρικερατοπες : Αλλη μια φανταστικη σκηνη, εμφανως επιρρεασμενη απο τα παρκα και τις σαβαννες της ανατολικης και νοτιου Αφρικης, οπου γαζελες και αντιλοπες διαφορων ειδων συνυπαρχουν με καμηλοπαρδαλεις, ζεβρους, γκνου, βουβαλους, ελεφαντες και ρινοκερους. Συνηθως ομως, τα ζωα αυτα συχναζουν ολα μαζι μονο γυρω απο λιμνες ή ποταμια, διοτι το νερο ειναι βασικο αγαθο και τα ζωα το χρειαζονται για την επιβιωση τους. Πιθανον να συνεβαινε και κατα τον Μεσοζωικο Αιωνα - την εποχη των δεινοσαυρων - κατι τετοιο, να συνερρεαν δηλαδη ολα μαζι τα φυτοφαγα γυρω απο μεγαλες λιμνες και ποταμια ή να μετακινουνταν ολα μαζι κατα τις εποχες ξηρασιας σε παραλιμνιες εποχες, οπως θυμομαστε στις σκηνες απο την Fantasia των στουντιο του Γ. Ντισνευ ως τις ταινιες Walking with the Dinosaurs. Ωστοσο δεν θυμαμαι να εχουν βρεθει ανακατεμενοι σκελετοι διαφορων ειδων δεινοσαυρων σε συγκεκριμενες περιοχες, δεν το αποκλειω ομως - καθοτι μη παλαιοντολογος. 

 Δεν αποκλειω επισης, καποια απο τα προαναφερομενα στερεοτυπα να συνεχισουν να υπαρχουν σε ταινιες και ντοκυμαντερ.