Donnerstag, 16. Februar 2017

67 Internationale Filmfestspiele Berlin (Berlinale) 9-19 Feb. 2017: The Lost City of Z.

Δεν ηταν παρα πριν απο οκτω χρονια οταν ο Ταλας ποσταρε στο ιστολογιο ενα κείμενο σχετικα με τον συνταγματαρχη P. H. Fawcett, αμα την δημοσιευση ενος βιβλιου σχετικου με την ζωη και τις εξερευνησεις του. Εκει γραφαμε συν τοις αλλοις, οτι το βιβλιο ενεπνευσε τον ηθοποιο Μπραντ Πιτ να χρηματοδοτησει μια ταινια, στην οποια και θα κρατουσε τον πρωταγωνιστικο ρολο. 

 Για πολυ καιρο δεν ειχε βρει πληροφοριες σχετικα με την τυχη αυτης της ταινιας. Μεχρι πριν απο μιαμιση βδομαδα περιπου, οπερ και πληροφορηθηκε οτι η ταινια οχι μονο γυριστηκε, αλλα και οτι θα προβαλλοταν στο 67ο διεθνες κινηματογραφικο φεστιβαλ του Βερολινου, την γνωστη Μπερλινάλε!






 Ετσι λοιπον το εφερε η τυχη και ο Ταλας εβρεθηκε το βραδυ της Τριτης 14 Φεβρουαριου 2017 σε εναν πολυσυχναστο κινηματογραφο σε κεντρικη γειτονια του Βερολινου, το φημισμενο Zoo-Palast 1, μεσα σε μια καταμεστη αιθουσα, προκειμενου να παρακολουθησει μια ταινια στην πρεμιερα της που διαφημιζοταν ως βιογραφικη και βασισμενη σε πραγματικα γεγονοτα (το βιβλιο που αναφερεται στο κειμενο της 22.05.2009). Η προβολη ηταν να ξεκινησει στις 9.30 μ.μ., λογω ομως του οτι συντελεστες της ταινιας ειχαν μαζευτει εξω απο τον κιν/φο, στο κοκκινο χαλι που ειχε στρωθει ειδικα για αυτους προκειμενου να υπογραψουν αυτογραφα και να δωσουν συνεντευξεις, η ταινια αρχισε περασμενες 10. Ο δε σκηνοθετης παρουσιασε τους ηθοποιους που συμμετειχαν στην ταινια (ολοι τους εμφανιστηκαν και παλι στην σκηνη μετα το τελος του εργου, περασμενα μεσανυχτα): Τον ρολο του Fawcett ερμηνευσε ο Charlie Hunnam (φτυστος ο μακαριτης Heath Ledger!), την συζυγο του υποδυοταν η Sienna Miller (που εμοιαζε πολυ με την Naomi Watts!). Παρων ηταν και ο Robert Pattinson, που στην ταινια επαιζε εναν συνεργατη του συν/χη. Οι Tom Holland (ο νεος Σπαιντερμαν, που εδω υποδυοταν τον γιο του συν/χη, Τζακ) και  Angus Mac Fayden (επισης ως συνεργατης του συν/χη στην ταινια) ησαν αποντες, το ιδιο και ο Μπραντ Πιτ, ο οποιος ειχε μονο καθηκοντα παραγωγου της ταινιας, αφου οι υποχρεωσεις του δεν τον αφηναν ουτε καν να αναλαβει τον πρωταγωνιστικο ρολο.




 Κατα τον Ταλα υπαρχουν δυο (τουλαχιστον) τροποι να γυρισει κανεις μια ταινια, βασισμενη στο εργο του βρετανου εξερευνητη και ηρωα απο τα παιδικα χρονια του γραφοντος: Ο ενας τροπος ειναι ως blockbuster περιπετεια δρασης και φαντασιας με πλουσια ειδικα εφφε. Αν λαβουμε υποψιν μας το βιβλιαρακι που ειχε εκδωθει στα τελη των ΄80ς στην Ελλαδα απο τις εκδοσεις Ωρορα και - υποτιθεται - οτι βασιζεται στις σημειωσεις του ιδιου του συν/χη, εκδιδομενες απο τον νεοτερο γιο του Μπραιαν (βλ. για αυτα το κειμενο της 22.04.2009), και το οποιο μιλαει για χαμενους πολιτισμους και πολεις απο χρυσαφι μεσα στη ζουγκλα, θα περιμεναμε ενα non-stop-action-film στα προτυπα της 4ης ταινίας του Ιντιανα Τζοουνς. Ο σκηνοθετης της ταινιας, James Gray, επελεξε τον δευτερο τροπο, να γυρισει μια ησυχη ημιβιογραφικη ταινια για εναν ανδρα και τις αντιξοες συνθηκες στην ζουγκλα. Για την οικογενεια που αφηνει πισω. Για το παθος της αναζητησης. Ουτε χρυσες πολεις, ουτε CGI εφφε ή κατι παρομοιο παρουσιαζει. Για αυτο και μια τετοια ταινια με αυτα τα υλικα μπορει να παιχτει σε φεστιβαλ οπως ειναι η Μπερλιναλε, ειδαλλως θα εβγαινε κατευθειαν στους mainstream κιν/φους.

 Γραφει ο Ταλας οτι προκειται για ημιβιογραφικη ταινια. Βασικα εχει περισσοτερα στοιχεια; μυθοπλασιας οσον αφορα την προσωπικοτητα του ηρωα. Σκηνοθετης και παραγωγοι εμπνευστηκαν, κατα δηλωσεις τους, απο το βιβλιο "The Lost City of Z" του J. Gann (βλ. για αυτο στο κειμενο της 22.05.2009) οσον αφορα την υποθεση εξαφανισης του εξερευνητη στα 1925.  Ο συν/χης παρουσιαζεται στην ταινια ως Βρετανος αξιωματικος που προ Α΄ΠΠ ειχε υπηρετησει σε Ινδια και Χονγκ-Κονγκ και εκπαιδευε στην συνεχεια στρατιωτες στην Ιρλανδια. Επειδη ο πατερας του ειχε βαρυ ιστορικο στον στρατο, ο ιδιος δεν ειχε δυνατοτητες ανελιξης, μολονοτι ηταν θαυμασιος ιππεας και σκοπευτης, καθως και πειθαρχημενος. Ηταν επισης ευθυς αλλα και διπλωματικος οταν οι καταστασεις το απαιτουσαν και εχαιρε εκτιμησεως απο τους στρατιωτες τους. Την πρωτη του αποστολη, χρηματοδοτουμενη απο την Βασιλικη Γεωγραφικη Υπηρεσια, την δεχτηκε για να μπορεσει να ανελθει στην ιεραρχια και να εξασφαλισει την οικογενεια του. Εκτος απο τους δυο γιους, τον Τζακ και τον Μπραιαν, ειχε και μια μικρη κορη. Ο Ταλας ομως δεν εχει διαβασει κατι τετοια εως τωρα. Αυτα που ξερει για τον συν/χη, τα εχει αναφερει ηδη στο κειμενο της 22.05.2009: Πως ειχε υπηρετησει σε Κευλανη και Αφρικη, ειχε δυο γιους και δεν εχει υποψιν του, εαν ο συν/χης ειχε τετοιου ειδους προβληματα λογω του οικογενειακου του ιστορικου.

 Λογω ελλειψης (κιν/κου) χρονου παρουσιαζονται τρεις συνολικα αποστολες του συν/χη στην Αμαζονια. Η πρωτη ειναι στα 1906, οταν η Βασιλικη Γεωγραφικη Υπηρεσια αποφασιζει να τον στειλει για χαρτογραφικες μελετες στα συνορα Βολιβιας-Βραζιλιας, προκειμενου να αποφευχθει ενας πολεμος μεταξυ των δυο αυτων εθνων για το καουτσουκ - και για να εχει κερδος και το βρετανικο εμποριο. Τοτε ειναι που ο συν/χης γνωριζει και συνεργαζεται με τον Κοστιν (τον υποδυεται ο Παττερσον). Τοτε ειναι που - συμφωνα με την ταινια (καθοτι το βιβλιο του Μπραιαν δεν αναφερει κατι) - βρισκει κεραμικα στη ζουγκλα και αποφαινεται την υπαρξη αρχαιων πολιτισμων εκει. Στην δευτερη αποστολη του στα 1911 παιρνει, εκτος του Κοστιν και καποιον κυριο της αριστοκρατικης ταξης ονοματι Μαρρει (τον υποδυεται ο Μακ Φαιντεν), ο οποιος του εχει δηλωσει θαυμαστης, συμμετεχων σε αποστολη στην Αρκτικη και προτειθεμενος να χρηματοδοτησει την αποστολη. Εχει ηδη προηγηθει μια μνημειωδης συνεδριαση στην Βασιλικη Γεωγραφικη Εταιρεια - απο τις καλυτερες στιγμες του πρωταγωνιστη και σιγουρα θα πρεπει να αντικατοπτριζει το πνευμα της τοτε εποχης. 

 Ο Μαρρει δυστυχως δεν μπορει να ανταποκριθει στο πνευμα της αποστολης. Ειναι επισης μεγαλος σε ηλικια και ευσωμος. Η ολη σταση του διακινδυνει το εγχειρημα. Καποια στιγμη παρουσιαζει χοντρα προβληματα υγειας και οι αλλοι αποφασιζουν να τον στειλουν στον πολιτισμο. Ο ιδιος το εκλαμβανει αυτο ως σημαδι οτι αδιαφορουν για αυτον και λερωνει τις προμηθειες τους με πετρελαιο. Οταν το ανακαλυπτουν αυτο, αναγκαζονται να  διακοψουν την αποστολη. Ο Μαρρει εχει καταφερει να επιστρεψει στην Αγγλια, οπου και οι υπολοιποι εγκαλουνται. Ο Μαρρει θελει να εκδικηθει τον συν/χη, αλλα εκεινος δεν πτοειται - ακολουθει εδω αλλη μια υπεροχη σκηνη, κατα την οποια ο συν/χης - και ενω ολοι περιμενουν να ταπεινωθει και να απολογηθει στον Μαρρει - απολογειται στον συνεργατη του Κοστιν για τις περιπετειες που τον εβαλε, φερνοντας μαζι του καποιον εντελως ακαταλληλο για τετοιου ειδους αποστολες, οπως ηταν ο Μαρρει.

 Ο Α΄ΠΠ βρισκει τον συν/χη στα χαρακωματα του Σωμ - η καρδια και ο νους του ομως ταξιδευουν στην ζουγκλα του Αμαζονιου. Αποφασιζει να χρηματοδοτησει την επομενη αποστολη του με την συνδρομη αμερικανικων εφημεριδων. Στα 1925 θα ξεκινησει και παλι για την ζουγκλα, παιρνοντας μαζι του αυτη τη φορα τον μεγαλυτερο γιο του Τζακ. Στην πραγματικοτητα ειχε ερθει και ενας φιλος του Τζακ μαζι, ενας ρωμαλεος νεαρος ονοματι Ραιλλυ. Δυστυχως δεν εμφανιζεται στην ταινια, η οποια αφηνει να εννοηθει οτι, φιλικοι Ινδιανοι κρατησαν τον συν/χη και τον Τζακ στο χωριο τους, με σκοπο να τους σωσουν. Το πνευμα του συν/χη ηταν αρρωστο - αυτο θελαν να απελευθερωσουν. 

 Εκτος της εμφανισης μιας κορης και της εξαφανισης του Ραιλλυ, εκτος του ρολου του Μαρρει, που στο βιβλιο του Μπραιαν δεν ηταν καθολου ετσι οπως παρουσιαζεται, η ταινια εχει μια καποια φιλομιλιταριστικη σταγονα, αφου αφηνει να εννοηθει, οτι μονο οι πειθαρχημενοι και σκληραγωγημενοι στρατιωτικοι ειναι ικανοι για τετοιου ειδους αποστολες - αλλε ετσι ησαν οι απαιτησεςι της τοτε εποχης. Αναφερεται επισης, οτι ηταν η συζυγος του συν/χη, η οποια βρηκε το χειρογραφο της χαμενης πολης Ζ. Στο βιβλιο του Μπραιαν, η πολη αναφερεται ως Χ και το χειρογραφο ονομαζεται "χειρογραφο του Ραποζο" και φυλασσεται στην βιβλιοθηκη του Ριο ντε Τζανειρο.

 Οι ηθοποιοι παντως ησαν ολοι τους εξαιρετικοι στους ρολους τους, αρχης γενομενης απο τον Hunnam ως συν/χη. Ο Fawcett περιγραφεται στην ταινια ως καθολα αξιος, αλλα λογω οικογενειακου ιστορικου αδικημενος στρατιωτικος που ονειρευεται ταξιδια στις ζουγκλες, οχι για να γινει διασημος, αλλα για την γοητεια της ανακαλυψης. Το πνευμα των αρχων του 20ου αι. δεν παραλειπεται, οχι μονο λογω σκηνικων και κοστουμιων ή στην σκηνη της συνεδριασης της Βασιλικης Γεωγραφικης Εταιρειας. Στην δευτερη αποστολη, του 1991, αναφερεται απο τον Κοστιν η ανακαλυψη του Ματσου Πικτσου. Δεν δινεται απο τον σκηνοθετη ιδιαιτερη μνεια ή βαρος στις κακουχιες της εξερευνησης στην ζουγκλα, αλλα και στην ψυχολογια των ηρωων. Δεν ειναι απαραιτητο, γιατι αυτα φαινονται μεσα απο λιγες, αλλα δυνατες σκηνες: Οι συντροφοι, βρωμικοι και πεινασμενοι, που αιμορραγουν στο ποταμι, οι σκηνες εντασης μεταξυ του συζυγικου ζευγους και μεταξυ πατερα και γιου, που δινουν στον θεατη να κατανοηση αμεσως, οτι η οικογενεια του συν/χη υποφερει απο την μακροχρονια απουσια του, η πιεση που ο ιδιος ο πρωταγωνιστης πρεπει - μεχρι ενος σημειου - να ανεχτει, προκειμενου να πραγματοποιησει τον σκοπο του, η ελξη της ζουγκλας, του αγνωστου, ανεξερευνητου χωρου που κρυβει μυστικα, τα οποια περιμενουν να ανακαλυφθουν - ελξη η οποια επηρρεαζει σε μεγιστο βαθμο τον συν/χη, ο οποιος προτιμαει να περασει το υπολοιπο της ζωης του στη ζουγκλα, παρα να ζησει μια ησυχη ζωη διπλα στην οικογενεια του.

 Οπως αναφερθηκε ηδη, η ταινια ειναι περισσοτερο μυθοπλασια με λιγα ημιβιογραφικα στοιχεια. Το υφος και το περιεχομενο της ειναι συγκρισιμα με την ταινια Kon-Tiki που ειχε δει ο Ταλας προ τριων ετων. Οι δυο πρωταγωνιστες εχουν πανομοιοτυπα κινητρα και περνουν απο παραπλησιες γραφειοκρατικες και μη καταστασεις, προκειμενου να πραγματοποιησουν τον αθλο τους. Τοτε ηταν η γοητεια του μπλε των ωκεανων που δια της καμερας αιχμαλωτιζε την φαντασια μας - τωρα ειναι το βαθυ πρασινο των τροπικων δασων που γεμιζει την μεγαλη οθονη...

Keine Kommentare: