Mall: ΥΠΕΡΠΟΛΥΚΑΤΑΣΤΗΜΑ.

Λιγες μερες πριν την Πρωτοχρονια, φιλοι του προτειναν να συναντηθουν στο νεο υπερπολυκαταστημα που ειχε ξεκινησει να λειτουργει απο τις αρχες του Δεκεμβρη κοντα στον σταθμο του Μετρο Αγ. Δημητριου. Μια ενδιαφερουσα επιλογη για αλλαγη κλιματος. Οχι συνεχεια στα ιδια και τα ιδια.

Η ιδεα ηταν καλη. Μια αλλαγη. Και μετρο συγκρισης με το πρωτο υπερπολυκαταστημα που λειτουργει στο Μαρουσι, κοντα στον σταθμο Μετρο Νεραντζιωτισσα.

Και τα δυο αυτα Mall, οπως τα ονομαζουν, εντυπωσιαζουν με τον ογκο και την πολυτελεια τους. Ελκουν δε την προελευση τους απο τα τεραστια, αχανη εμπορικα κεντρα που υπαρχουν σε μεγαλουπολεις της Αμερικης και του Καναδα και προσφατα σχετικα, και σε χωρες της βορειοδυτικης και κεντρικης Ευρωπης.

Σε καποια διαλεξη του, ο αρχαιολογος Jan Driessen ειχε τολμησει να αντιπαραβαλλει και να συγκρινει την λειτουργια των μινωικων ανακτορων, ειδικα δε της Κνωσου, με στοιχεια που εμφανιζονται στην αρχιτεκτονικη μοντερνων κτιριων. Κατα τον επιφανη ερευνητη, η μεγαλη κεντρικη αυλη του μινωικου ανακτορου θυμιζει γηπεδο ποδοσφαιρου, ενω τα γυρω δωματια θα μπορουσαν να συγκριθουν με μοντερνα εστιατορια, αποθηκες και σουπερμαρκετ. Αγνοωντας αν ειναι τυχαιο η' οχι, οφειλουμε να ομολογησουμε οτι η αρχιτεκτονικη των Mall, οπως φαινεται και απο την κατοψη των φωτογραφιων, θυμιζει την αντιστοιχη των μινωικων ανακτορων! Και εδω δηλαδη υπαρχει ενας, συνηθως ορθογωνιος χωρος που μοιαζει με αιθριο και βρισκεται στο κεντρο του κτισματος. Ολογυρα του υπαρχουν μαγαζια: Καταστηματα ενδυσης, κοσμηματων και διακοσμητικων, σουπερμαρκετ, εστιατοριων, κινηματογραφος κ. α. Τα υπερπολυκαταστηματα αυτα ειναι πολυοροφα (το εμπορικο κεντρο στον Αγ. Δημητριο εχει λ. χ. 5 οροφους και 3 οροφους υπογειων γκαραζ) και συνδεονται μεταξυ τους με κυλιομενες σκαλες και ανελκυστηρες που βρισκονται στις γωνιες του αιθριου.

Mall Αγ. Δημητριου

Mall Αμαρουσιου

Περαν των γνωστων διαφημισεων, οτι τετοια πολυκαταστηματα προσφερουν θεσεις εργασιας, ποιοτικα προιοντα κτλ., τα ΜΜΕ δεν εχουν ασχοληθει και πολυ για το τι μπορει να σημαινει η παρουσια τους για την ελληνικη αγορα. Δεν θα ηταν ωστοσο λαθος να υποτεθει οτι τα εμπορικα αυτα κεντρα μαλλον θα εχουν παρομοιο αντικτυπο με αυτον που ειχαν τα πρωτα σουπερμαρκετ που ανοιξαν στην Ελλαδα, παραγκωνιζοντας τα παραδοσιακα συνοικιακα παντοπωλεια. Ηδη με την κριση που μαστιζει εδω και μηνες την αθηναικη αγορα, τα περισσοτερα μαγαζια επι της λεωφορου Βουλιαγμενης, μεταξυ των στασεων μετρο Αγ. Ιωαννη και Δαφνης, εχουν κλεισει. Και αυτο, πολυ πριν ανοιξει και λειτουργησει το Mall Αγ. Δημητριου.

Μπορει τα μαγαζια εντος του εμπορικου κεντρου να ειναι ωραια, αλλα δεν παυουν να ειναι πανακριβα. Ο πελατης πληρωνει κυριως για την τζαμαρια, παρα για την ποιοτητα του προιοντος που λαμβανει. Οσο για το οτι προσφερουν θεσεις εργασιας, κανεις δεν αναφερει ποσα παιρνουν οι εργαζομενοι εκει, νεα παιδια που κανουν τους πωλητες και τους σερβιτορους, ουτε εαν δουλευουν με συμβασεις, αν πληρωνονται οι υπερωριες τους, αν καλυπτεται η ασφαλεια και τα ενσημα τους απο τους εργοδοτες.

Με τα εμπορικα αυτα υπερπολυκαταστηματα στα προαστια του αθηναικου κεντρου, η ελληνικη κοινωνια οδηγειται σε ενα νεο ειδος ξενοφερτου μοντελου, το οποιο, οπως αναφερθηκε, λειτουργει εδω και χρονια στις Η. Π. Α. Στα πλαισια μιας μορφης νεοπολιτισμικης κουλτουρας, οι μικρες, συνηθως οικογενειακες, επιχειρησεις θα παραμεριστουν, ωστε ο κοσμος να ξεσπα την καταναλωτικη του μανια στα μεγαλα εμπορικα αυτα καταστηματα. Οι μικρες επιχειρησεις δεν θα εξαφανιστουν πληρως, οπως δεν εξαλειφθηκαν παντελως τα μαναβικα και τα κρεοπωλεια, παρα την καθαρη υπεροχη των σουπερμαρκετ. Απλα θα υπολειτουργουν στην σκια των γιγαντιαιων Mall, στα οποια κυριαρχει ο συγκεντρωτισμος ετεροκλιτων καταστηματων μεσα σε ενα τεραστιο κτισμα που ομοιαζει με πολυκατοικια - Γαργαντουα.

Το θεμα πλεον ειναι, τι θα αντικαταστησει τα μεχρι σημερα υπαρχοντα εμπορικα σε συνοικιες και δρομους, οπως αυτον της λεωφ. Βουλιαγμενης;