ΠΑΣΧΑ ΣΕ ΡΕΤΡΟ ΡΥΘΜΟΥΣ.

Την επομενη εβδομαδα ξεκιναει η Εβδομαδα των Παθων, που θα κορυφωθει με την Σταυρωση του Χριστου, την παραδοσιακη Περιφορα του Επιταφιου και την Ανασταση Του, την οποια φετος θα εορτασουν και παλι μαζι ορθοδοξοι και καθολικοι χριστιανοι. Στις 24 Απριλιου.

Απο παιδι θυμαται με νοσταλγια τις παλιες καλες μερες. Τοτε, στα '80ς, που κλειναν τα σχολεια για 2 εβδομαδες. Που μυριζε ανοιξη στις γειτονιες. Που οι μαναδες, οι θειες και οι γιαγιαδες μας πλαθαν κουλουρακια και εβαφαν κοκκινα αυγα. Απο τοτε ομως εχουν περασει δεκαετιες. Τα παιδια ενηλικιωθηκαν. Αλλαξαν πολλα πραγματα. Τα σημερινα παιδια αλλιως τα αντιλαμβανονται. Οι αναμνησεις τους θα διαφερουν απο αυτες τις γενιας του.

Κι ομως, υπαρχουν καποια πραγματα ου, ευτυχως δεν εχουν αλλαξει. Σε αυτα περιλαμβανονται οι προβολες των λεγομενων "βιβλικων ταινιων" μεσα στην Μεγαλη Εβδομαδα. Ταινιες, με τις οποιες γαλουχηθηκαν γενεες ολοκληρες. Καποιοι απο αυτες τις γενιες τις βλεπουν ακομα με ευχαριστηση και αναπολουν τα παιδικα τους χρονια.

Σε εκεινον αρεσουν ιδιαιτερα οι ταινιες εκεινες, οι οποιες βασιζονται σε μυθιστορηματα, οπως τα "Κβο Βαντις", ο "Χιτων" και ο "Μπεν Χουρ". Κοινο χαρακτηριστικο των εργων αυτων ειναι, οτι η υποθεση τους εξελισσεται παραλληλα με την ζωη και το εργο του Ιησου. Οι πρωταγωνιστες δε στον Χιτωνα και τον Μπεν Χουρ ειναι συνομηλικοι του Ιησου. Ο πρωτος, ενας Ρωμαιος χιλιαρχος που επιβλεπει την Σταυρωση Του και κερδιζει τον χιτωνα Του στα χαρτια. Ο δευτερος, ενας Ιουδαιος ευπατριδης, ο οποιος βαδιζει στην δικη του via dolorosa (δρομος των παθων) μεχρι να βρει την λυτρωση.

Οι ταινιες, οι οποιες βασιστηκαν στα ανωτερω μυθιστορηματα, ειναι επικες υπερπαραγωγες του Χολλυγουντ της δεκαετιας του 1950. Μολονοτι εκεινα τα χρονια οι ερμηνειες δεν ηταν τοσο λιτες και ρεαλιστικες, οπως ειναι σημερα, εντουτοις κερδιζουν οι ταινιες εκεινες σε πολλα σημεια και μπορουν να θεωρηθουν πολυ καλυτερες απο καποιες συγχρονες. Τα κοστουμια και τα σκηνικα ειναι εντυπωσιακα, οπως και η, συνηθως σε στιλ... καραμουζε', μουσικη. Το σεναριο επισης ειναι καλογραμμενο.

Καποιες απο αυτες τις ταινιες, οπως ο "Βαραββας" του 1961 με τον Αντονυ Κουην και το "ασημενιο δισκοποτηρο" του 1954 με τον Πωλ Νιουμαν εχουν αδικηθει απο κοινο και κριτικους. Η πρωτη ειναι μια υπερρεαλιστικη ιταλικη παραγωγη της Τσινετσιτα που παρουσιαζει μια μυθοπλασια. Την ζωη του Βαραββα μετα την απελευθερωση του. Ο πρωταγωνιστης κινειται μεταξυ πολλων διαφορετικων προσωπων που συνανταει στην πορεια του. Τα προσωπα αυτα ειναι ενεργητικα, ο δε Βαραββας ομως παθητικος. Στο τελος ξεπερναει την παθητικοτητα του για να παρει μια κρισιμη αποφαση.

Στην ταινια με τον Πωλ Νιουμαν, ο νεαρος τοτε αμερικανος ηθοποιος στο κινηματογραφικο του ντεμπουτο, υποδυεται εναν ελληνικης καταγωγης τεχνιτη, στον οποιον ανατιθεται απο τους Αποστολους να κατασκευασει ενα δισκοποτηρο απο ασημι. Η υποθεση της ταινιας λαμβανει χωρα μετα την Ανασταση και Αναληψη του Χριστου. Παρουσιαζει τον Καλιγουλα σαν αυτοκρατορα της Ρωμης και τον Σιμωνα τον Μαγο ως ανταγωνιστη της χριστιανικης θρησκειας.

Οι μεγαλες κλασσικες ταινιες βεβαια ειναι αυτες, οι οποιες αναφερθηκαν παραπανω και βασιζονται σε γνωστα και πολυδιαβασμενα μυθιστορηματα. Αποσκοπωντας μια προσωπικη λιστα απο την τριτη προς την πρωτη θεση, οι προτιμησεις του γραφοντος εχουν ως εξης:

Στην τριτη θεση κατατασσει την ταινια "Quo vadis" (1951) με τους Ρομπερτ Τευλορ, Ντεμπορα Κερρ και Πητερ Ουστινωφ. Η ταινια αυτη διαδραματιζεται στα χρονια του αυτοκρατορος Νερωνα και παρουσιαζει τις διωξεις των χριστιανων.

Στην δευτερη θεση, η ταινια "The Robe" (1953) μαζι με το σικουελ της "Demetrius and the Gladiators" (1954). Η πρωτη ταινια διαδραματιζεται κατα την κυριαρχια του Τιβεριου στη Ρωμη και παρουσιαζει τον Ρομπερτ Μπαρτον ως Ρωμαιο χιλιαρχο Μαρκελλο, ο οποιος μαζι με την Ελληνα σκλαβο του Δημητριο, ταξιδευουν στην Παλαιστινη. Εκει, ο Μαρκελλος θα βρει τον χιτωνα του Χριστου και μετα απο καμποσες περιπετειες, θα γινει χριστιανος. Η ταινια αυτη ειναι η πρωτη, η οποια γυριστηκε με την τεχνικη σινεμασκοπ. Στην συνεχεια της, ο Καλιγουλας εχει ηδη γινει αυτοκρατορας και ο χιτωνας εχει περασει στα χερια του Δημητριου, τον οποιο υποδυεται ο Βικτωρ Ματσιουρ. Ο Ελληνας σκλαβος θα δοκιμαστει στην αρενα, αλλα και στα θελγητρα της Μεσσαλινας, μεχρι να πιστεψει στον χριστιανισμο και ζησει ελευθερος.

Η πρωτη ταινια, θεωρειται μνημειο των επικων ταινιων. Μουσικη, ενδυματογραφια, δραση, ερμηνειες, ολα δενουν αρμονικα. Για αυτο και ο "Ben Hur" (1959) κερδισε επαξια 11 Οσκαρ. Ο δοκιμασμενος σε επικες ταινιες Τσαρλτον Ιστον, εχοντας ηδη στο ενεργητικο του τον ρολο του Μωυση, εδω ερμηνευει εναν νεαρο Ιουδαιο, συνομηλικο του Ιησου. Η ζωη του παιρνει μια παραξενη τροπη, οταν κατηγορειται για ενα ατυχημα, για το οποιο δεν ευθυνεται, απο τον παιδικο του φιλο, Ρωμαιο αξιωματουχο Μεσσαλα. Απο ευκαταστατος εμπορος καταληγει σκλαβος στις γαλερες. Επανακτει πλουτη, οταν σωζει εναν Ρωμαιο στρατηγο, η καρδια του ομως φλεγεται απο μισος για τον Μεσσαλα. Αποζητα την εκδικηση. Στο τελος ομως συναντα τον Χριστο. Και τοτε μαθαινει το πραγματικο νοημα της νεας θρησκειας. Η ταινια αυτη ειναι πολυ γνωστη κυριως για τις σκηνες αρματοδρομιας σε μια εξαισια αναπαρασταση του ιπποδρομου της Ιερουσαλημ. Αυτην την σκηνη σταθμο θυμομαστε ολοι, οταν γινεται αναφορα στην συγκεκριμενη ταινια και καθε σχεδον ταινια σχετικη με το θεμα.

Πλησιαζει ομως ο καιρος, που τα τηλεοπτικα προγραμματα θα κανουν τις αλλαγες τους. Σε καποια απο τα υπαρχοντα καναλια θα παιχτουν καποιες η' και ολες απο τις προαναφερουσες ταινιες. Και εαν δεν, ευτυχως που υπαρχουν τα DVD´s!

Καλο Πασχα λοιπον!

ΤΟ ... ΝΙΝΙ ΣΕΡΝΕΙ ... ΚΑΡΑΒΙ...

Αναβληθηκε, λεει, η δικη του Μπερλουσκονι, ο οποιος εδω και καιρο κατηγορειται οτι παραπλανησε ανηλικη... Ενα θεμα, με το οποιο ολακερη η Ιταλια ασχολειται...

Ετσι οπως διαμορφωνεται ομως η κατασταση, το πιθανοτερο ειναι να ... παραπλανηθηκε ο νεανιζων βαψομαλλιας πολιτικος αρχων της χωρας...

Η σχετικη αρθρογραφια ειναι πλουσια και ποικιλη. Δεν εχει νοημα να επαναλαμβανονται εδω γνωστα και τετριμμενα. Αν δηλαδη ο Μπερλουσκονι γνωριζε την πραγματικη ηλικια της Ρουμπι, εαν ειχε ερωτικη επαφη μαζι της, εχοντας υποψιν του το οτι ηταν 17χρονη τοτε που την γνωρισε, απο ποια ηλικια η γκομενιτσα αυτη βγηκε στο κλαρι κτλ...

Αυτο που βλεπει ο καθεις να συμβαινει, ειναι οτι το γκομενακι αυτο εχει καταφερει να βγαλει τρελο χρημα με το να ασχολουνται ολοι μαζι του. Τουτεστιν, οπως λεει και το σχετικο τραγουδακι που ειχε κυκλοφορησει πριν απο λιγα χρονια σ' εμας, "το νινι (Ρουμπι) σερνει καραβι (Μπερλουσκονι/Ιταλια/ιταλικο λαο)"... Και τι καραβι...

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΕΣ.

Εδω και καμποσες ημερες προβαλεται στους κινηματογραφους μια απιστευτη αμερικανια, ο τιτλος της οποιας μπορει να μεταφραστει ως "η μαχη του Λος Αντζελες". Στην ταινια αυτη, κακοι εξωγηινοι θελουν να αποξηρανουν τον πλανητη μας. Ποιος αλλος μπορει να τους νικησει, παρα οι αμερικανοι πεζοναυτες;

Η πλοκη της ταινιας φερει, εστω εν μερει, ομοιοτητες με παλιοτερες ταινιες του Χολλυγουντ ως προς το θεμα. Κυριως δε με την συλληψη του γερμανικης καταγωγης Ρολαντ Εμμεριχ "Ημερα Ανεξαρτησιας" του 1996. Και σε εκεινη την ταινια υπηρχαν κακοι και ασχημοι εξωγηινοι, οι οποιοι επιτιθονταν στη γη. Και εκει τους σταματουσαν οι καλοι Αμερικανοι. Το αξιοσημειωτο και αξιοπεριεργο ομως ειναι, οτι και οι δυο αυτες προπαγανδιστικες ταινιες γυριστηκαν κατα την προεδρια των Δημοκρατικων: Τοτε, το 1996, επι προεδριας του σαξοφωνιστα Κλιντον. Τωρα, το 2011, επι του μιγα Ομπαμα. Τι θελουν να μας πουν οι καινοτομοι παραγωγοι, σεναριογραφοι και σκηνοθετες του Χολλυγουντ; Οτι ο πλανητης βρισκεται διαρκως σε κινδυνο; Οτι μονο οι Αμερικανοι εχουν τα μεσα να τον σωσουν και ολους εμας μαζι; Οσο για την ... δημοκρατικοτητα τους, θυμομαστε οτι επι Κλιντον διαμελιστηκε η Γιουγκοσλαβια. Και μαλιστα, με την αμερικανικη συνδρομη. Ενω επι Ομπαμα, οι αμερικανοι στρατιωτες που τους σωζουν ολους ως συνηθως, δεν προκειται να φυγουν πριν το 2014 απο το Αφγανισταν. Κι οχι οτι δεν χαθηκαν ζωες γυναικοπαιδων απο ... πυρα συμμαχων... Αλλα ας αφησουμε τους ανθρωπους να χαιρονται τις ψευδαισθησεις τους πως σωζουν τον πλανητη και πως μονο αυτοι ειναι οι καλοι και δικαιοι στις κινηματογραφικες αιθουσες...

96 hours.

96 ωρες χωρις ενημερωση στην Ελλαδα. Ουτε εφημεριδες, ουτε ειδησεις σε τηλεορασεις και ραδιοφωνα. Απο μιας πλευρας, καλο κι αυτο. Ησυχασανε τα ματια και τ' αυτια μας απο τις παρλατες. Απο την αλλη, υποπτο. Κανεις δεν καταλαβαινει, προς τι η τοσο μεγαλη διαρκεια της απεργιας των δημοσιογραφων. Τι ζητουν; Μηπως αυτοι που ισχυριζονται οτι ο καυγας γινεται για το αγγελιοσημο εχουν δικιο;

Μια αλλη πτυχη του θεματος: Μολονοτι αποφευγουμε εδω τις θεωριες συνομωσιολογιας, η τετραημερη απεργια εχει προκαλεσει μεγαλο κενο στην ενημερωση. Δεν ξερουμε τι μπορει να παιζεται πισω απο κλειστες πορτες γραφειων. Οπως εχει υποθεσει και φιλος του ιστολογιου παλιοτερα, συνηθως σε κατι τετοιες περιπτωσεις ειναι, που καποιοι περνουν νομοσχεδια και διαταγματα κατω απο τις μυτες των πολιτων. Δεν προκειται να μαθουμε τι αποφασεις μπορει να παρθηκαν προ Σαβ/κου στη Βουλη. Δεν γνωριζουμε, τι μπορει να εχει συζητηθει στην διεθνη εξωτερικη πολιτικη, μεταξυ ποιων και κατα ποσο επηρρεαζεται η Ελλαδα απο αποφασεις μεταξυ Ελληνων και ξενων πολιτικων στα σαλονια της Ευρωπης. Αξιοσημειωτο παντως ειναι, οτι λιγες μερες πριν το ξεκινημα της απεργιας υπερπροβληθηκε η επισκεψη του καποιου Τζωρτζ Σορος, για τον οποιον επισης δεν ειναι ακριβως γνωστο ποιον ρολο παιζει στην διεθνη πολιτικη σκηνη, δεδομενου οτι δεν ειναι πολιτικος, αλλα επιχειρηματιας.

Απο αυριο θα επανακυκλοφορησουν ομως οι εφημεριδες. Οι παρουσιαστες θα παρουν τις θεσεις τους σε ραδιοφωνικες συχνοτητες και τηλεοπτικα καναλια. Οι ρεπορτερς θα τρεξουν στους δρομους για το μεροκαματο. Ποιες ειδησεις ομως θα μας προβαλλουν; Θα μαθουμε τι πραγματικα συνεβει κατα την διαρκεια των τελευταιων 96 ωρων στο ελληνικο κοινοβουλιο και στις συσκεψεις των Βρυξελλων; Τι αποφασεις παρθηκαν στην οικονομια και την εξωτερικη μας πολιτικη που να μας αφορουν αμεσα;

ΠΕΡΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. ΙΙ: ΓΚΑΛΛΕΡΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΩΝ.

Ακολουθει μια μικρη παρουσιαση μεγαλων και σημαντικων αυτοκρατορων, οι οποιοι ειναι σε ολους γνωστοι. Οι αριθμοι στις παρενθεσεις ανταποκρινονται στην βασιλεια τους επι του θρονου.

Κωνσταντινος Α', ο επονομαζομενος και Μεγας (324-337): Ο πρωτος αυτοκρατορας του Βυζαντιου. Μετεφερε την πρωτευουσα στην Κωνσταντινουπολη, αφου κερδισε στη μαχη τους ανταγωνιστες του με επαθλο την αυτοκρατορια. Βαπτιστηκε χριστιανος λιγο πριν πεθανει, αφου ειχε ορισε τον χριστιανισμο επισημη θρησκεια του κρατους.

Ιουλιανος, ο επονομαζομενος και Παραβατης (361-363): Προσπαθησε, ματαιως, να επαναφερει τον πολυθεισμο.

Θοεοδοσιος Α' ο Μεγας (379-395): Πολεμησε εναντιον των Γοτθων, κυνηγησε τους εθνικους/ πολυθειστες, εκλεισε φιλοσοφικες σχολες, απαγορευσε αγωνες, υπερστηριξε τον χριστιανισμο. Με το τελος του, η αυτοκρατορια διαιρεθηκε σε δυο τμηματα απο τους γιους του.

Λεων Α' ο Θραξ (457-474): Κρατησε με δυναμη Ουννους και Αλανους εξω απο το Βυζαντιο και προσπαθησε να αναμειχθει στα εσωτερικα της δυτικης ρωμαικης αυτοκρατοριας. Χωρις αυτον, το ανατολικο τμημα θα ειχε καταρευσει επισης.

Ιουστινιανος Α' (527-565): Επι των ημερων του, η βυζαντινη αυτοκρατορια ειχε την μεγαλυτερη εκταση που μπορουσε. Χαρις τον στρατηγο του Βελησσαριο, η αυτοκρατορια ανεκτησε την Β. Αφρικη και την Ιταλια. Χαρις τους αρχιτεκτονες του κτιστηκε η Αγια Σοφια. Χαρις την συζυγο του Θεοδωρα, παρεμεινε στην εξουσια.

Ηρακλειος (610-641): Πολεμησε εναντιον των Σασσανιδων Περσων, φτανοντας μεχρι την Νινευη, την πρωτευουσα των Ασσυριων στην Β. Μεσοποταμια! Προσπαθησε να διατηρησει τα εδαφη της αυτοκρατοριας που χαθηκαν μετα τον θανατο του Ιουστινιανου Α', αλλα και οι δικοι του απογονοι δεν τα πηγαν καλυτερα... Ειχε ξεκινησει αλλωστε η επελαση των Αραβων που κινουνταν προς τη Δυση και τον Νοτο. Ειρηνη η Αθηναια (780-802): Κυβερνησε στη θεση του ανηλικου γιου της. Της την εφερε ο Καρλομαγνος που στεφτηκε αυτοκρατορας της ρωμαικης αυτοκρατοριας απο τον Παπα το 800 μ. Χ., αξιωνοντας για παρτη του την συνεχεια του δυτικου τμηματος της αυτοκρατοριας. Βασιλειος Β' ο επονομαζομενος και Βουλγαροκτονος (976-1025): Ο τριτος στη σειρα με ικανοτατους πολεμιστες αυτοκρατορες, οι οποιοι ειχαν εξαιρετες διοικητικες ικανοτητες. Οι προκατοχοι του ησαν οι Νικηφορος Β' Φωκας και Ιωαννης Α' Τσιμισκης. Τους ανεδειξε το ιδιο γρηγορα με το που τους εβγαλε απο την μεση οταν επρεπε η αυτοκρατειρα Θεοφανω. Ο Βασιλειος αντεξε περισσοτερο. Πολεμησε εναντιον της εξαπλωσης των Βουλγαρων. Δημιουργησε την φρουρα των Βαραγγων απο επιλεκτους σωματοφυλακες που του δωρησε ο βασιλιας του Κιεβου.

Ρωμανος Δ' Διογενης (1067-1071): Ο ατυχος αυτοκρατορας. Απο την αρχη της καριερας του στον θωκο ειχε προβληματα, μιας και επελεγει ως αναπληρωματικος, να κρατησει τον θρονο τοσο, οσο χρειαστει να ενηλικιωθει ο γιος της αυτοκρατειρας. Πολεμησε στο μαντιζκερτ και εχασε. Αυτη ηταν η αρχη του τελους της βυζαντινης αυτοκρατοριας. Ειχε ηδη συρρικνωθει πολυ εδαφικα, ενω τα εσωτερικα προβληματα διογκωνονταν.

Αλεξιος Α' Κομνηνος (1081-1118): Πατερας της Αννας, που συνεγραψε την Αλεξιαδα για να τον εξυμνσησει. Πολεμησε εναντιον Αραβων, Βουλγαρων, Τουρκων και Δυτικων, καθως αυτοι ειπαν να κανουν μια σταση στο Βυζαντιο, προτου συνεχισουν για Αγιους Τοπους, οπου και σκοπευαν να αρχισουν την Α' Σταυροφορια τους.

Μανουηλ Β' Παλαιολογος (1391-1425): Γνωστος κυριως για τις περιοδειες του στα βασιλεια της Δυσης, προκειμενου να μαζεψει χρηματα και στρατο για να πολεμησει εναντιον των Τουρκων. Αυτο που καταφερε ειναι να μαζεψει ενα σωρο υποσχεσεις...

Κωνσταντινος ΧΙ' Παλαιολογος (1449-1453): Ο τελευταιος αυτοκρατορας του Βυζαντιου, συνονοματος του πρωτου. Πολεμησε σκληρα και αποφασιστικα κατα την πολιορκια απο τους Οθωμανους. Το παιχνιδι ειχε ομως χαθει. Στην λαικη μνημη εμεινε για παντα γνωστος ως ο μαρμαρωμενος βασιλιας που θα ξυπνησει οταν ερθει η καταλληλη ωρα για να ανακαταλαβει την Πολη.

ΠΕΡΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Ι: ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ.

Στο χτεσινο κειμενο αναφερθηκε η συγκρουση μεταξυ Δυσεως και Βυζαντιου στο αποκορυφωμα της Δ' Σταυροφοριας. Πως νοειται ομως το Βυζαντιο; Τι εστι Βυζαντιο;

Ερωτησεις βασικες, για τις οποιες εχουν προταθει διαφορες ερμηνειες απο τους ειδικους. Σε γενικες γραμμες ειναι καθολικα δεκτη η αποδοχη του Βυζαντιου ως ανατολικου κλαδιου της Ρωμαικης Αυτοκρατοριας. Το ανατολικο τμημα που επεβιωσε της κρισης του 3ου αι. μ. Χ. και συνεχισε την προεια του ως τα 1453. Στα 330 ειχε ηδη μεταφερθει η πρωτευουσα της Αυτοκρατοριας στην Κωνσταντινουπολη. Με το περασμα του χρονου, η επικρατηση της ελληνικης γλωσσας, η οποια αλλωστε κυριαρχουσε στην Μικρα Ασια και την ανατολικη Μεσογειο απο τους ελληνιστικους χρονους και πιο πριν, αλλα και η διαμορφωση του ορθοδοξου χριστιανισμου ως κυριας θρησκειας, αποτελεσαν τα βασικα στοιχεια αναγνωρισης της βυζαντινης πλεον αυτοκρατοριας. Οι δε Βυζαντινοι αυτοαποκαλουνταν Ρωμιοι και βλεπαν τον εαυτο τους ως συνεχιστη της αυτοκρατοριας του Αυγουστου. Υπηρχαν ομως κι αλλοι, οι οποιοι επιζητουσαν τον τιτλο του αυτοκρατορα. Ετσι στα 800 μ. Χ., ο Καρλομαγνος στεφεται Ρωμαιος Αυτοκρατορας απο τον Παπα, διεκδικωντας τον τιτλο του συνεχιστη της Δυτικης Ρωμαικης Αυτοκρατοριας για τον εαυτο του. Παραλληλα κρατουσε τις ισορροπιες, προσεχοντας μην προσβαλει το Βυζαντιο.

Η χρονολογικη διακριση γινεται με την διαιρεση της βυζαντινης ιστοριας σε πρωιμη (330-610), μεση (610-1057) και υστερη εποχη (1057-1453). Η διαιρεση αυτη ταυτιζεται εν μερει με την διαιρεση της βυζαντινης τεχνης σε πρωτοχριστιανικη (31-330), παλαιοχριστιανικη (4ος-7ος αι.), μεσοβυζαντινη (7ος αι.-1204) και υστερη βυζαντινη (1204-1453). Σημαντικες στιγμες στις τεχνες του Βυζαντιου θεωρουνται η εποχη των Κομνηνων (1081-1180), οι λεγομενες Μακεδονικη (867-1056) και Παλαιολογειος Αναγεννηση (13ος αι.).

Υπο αυτες τις χρονολογικες διαιρεσεις θα πρεπει να κατανεμνηθουν οι αυτοκρατορικες δυναστειες του Βυζαντιου:

Κωνσταντινου (306-363)

Βαλεντινιανου/ Θεοδοσιου (364-457)

Λεοντος (457-518)

Ιουστινιανου (518-602)

Ηρακλειου (610-711)

Ισαυρων (717-802)

Νικηφορου (802-813)

Αμοριου/ Φρυγικη (820-867)

Μακεδονικη (867-1056)

Κομνηνων (1057-1059) και (1081-1185)

Δουκα (1059-1081)

Αγγελων (1185-1204)

Λασκαριδων (1204-1261)

Παλαιολογων (1261-1453)

Σημαντικα γεγονοτα, υψιστης ιστορικης σημασιας αποτελουν τα εξης:

285: Οι μεταρρυθμισεις του Διοκλητιανου

330: Η μεταφορα της πρωτευουσας της ρωμαικης αυτοκρατοριας απο την Ρωμη στην Κωνσταντινουπολη

395: Η διαιρεση της αυτοκρατοριας σε Δυτικο και Ανατολικο τμημα αμα τον θανατο του Θεοδοσιου Α' απο τους διαδοχους του

376-476: Οι μεταναστευσεις γερμανικων φυλων και Ουννων, καθως και το τι προεκυψε απο αυτες

726-843: Η εποχη της εικονομαχιας στο Βυζαντιο, γνωστη και ως "οι σκοτεινοι αιωνες του Βυζαντιου", η οποια ελαβε χωρα σε δυο φασεις: ca. 730-787 και ca. 814-832

1054: Το οριστικο σχισμα μεταξυ της δυτικης καθολικης και της ανατολικης ορθοδοξου εκκλησιας

1071: Η μαχη του Μαντζικερτ, η οποια αποτελεσε την αρχη του τελους για την αυτοκρατορια

1204: Η Δ' Σταυροφορια με Αλωση της Πολης απο Δυτικους

1453: Η Β' Αλωση απο τους Οθωμανους και το τελος της αυτοκρατοριας για παντα

Ενα επιπλεον σημαντικο ζητημα εχει να κανει με τα στρατιωτικα. Ο πολυς κοσμος σκεφτεται μοναστηρια και εκκλησιες οταν ακουει την λεξη Βυζαντιο. Και ομως, ειναι σπουδαιο το να γνωριζουμε, οτι χωρις στρατο και οπλισμο, η αυτοκρατορια δεν θα επεβιωνε οσο επεβιωσε. Μπορει στο διαβα των αιωνων να εχασε εδαφη, μπορει να δωθηκε σταδιακα προτεραιοτητα στους μισθοφορους, αλλα ειχε να επιδειξει καινοτομιες στις πολεμικες τεχνες. Μια εξ αυτων και η εφευρεση του υγρου πυρ. Αλλη, οι καταφρακτοι, ενοπλοι, βαρια οπλισμενοι πολεμιστες, που εμοιαζαν στους ιπποτες της Δυσης. Ευτυχως που, τα τελευταια χρονια εχουν εκδωθει καμποσες μελετες για τον οπλισμο των Βυζαντινων, κυριως απο την Osprey Publishing. Μεσω αυτων, αλλα και των πρωτογενων πηγων, μπορει να καταστει νοητη η μελετη και ερμηνεια των τακτικων και η γενικοτερη σημασια των μαχων κατα τους βυζαντινοπερσικους (502-628), βυζαντινοαραβικους (634-1180), βυζαντινοβουλγαρικους (680-1353) και βυζαντινοτουρκικους (1265-1453) πολεμους.

Ας υπενθυμηθει εδω για αλλη μια φορα η απουσια της βυζαντινης αυτοκρατοριας απο τον διεθνη κιν/φο καθως επικρατει η ταση να προβαλλεται η μεσαιωνικη Ευρωπη, με αποτελεσμα ο θεατης να συγχιζεται πιστευοντας οτι υπηρχαν μονο φεουδαρχικα κρατη, Σταυροφοροι, Αραβες και Αγιοι Τοποι, Βικινγκς και αυτο ειναι ολο... Υπαρχει αραγε ελπιδα να αλλαξει αυτο;

Η ΠΡΩΤΗ ΑΛΩΣΗ.

Τοσο στην Ελλαδα, οσο και στον λεγομενο δυτικο κοσμο, η Αλωση της Κωνσταντινουπολης, τον Μαιο του 1453, ειναι ενα γνωστο ιστορικο γεγονος. Ελαχιστοι ομως εχουν υποψιν τους οτι εκεινη η Αλωση δεν ηταν η πρωτη. Ελαχιστοι ασχολουνται με την πρωτη Αλωση της Πολης. Την επομενη εβδομαδα μαλιστα και συγκεκριμενα στις 13 Απριλιου, εχουμε την επετειο της πρωτης Αλωσης. 807 χρονια απο την μερα που η Κωνσταντινουπολη κυριευτηκε απο Σταυροφορους. Η 13η Απριλιου του 1204 εδωσε το εναυσμα στους δυτικους, οχι απλως να κατακτησουν την Πολη, αλλα αρχης γενομενης απο αυτην, να εξαπλωσουν την κυριαρχια τους σε ολοκληρο το Αιγαιο και τον ελλαδικο κοσμο. Με την πτωση της Πολης ξεκινησε και η Εποχη της Φραγκοκρατιας, η οποια εμελλε να διαρκεσει εξι δεκαετιες περιπου.

Κι ομως, μολονοτι υπαρχουν πηγες για την εποχη εκεινη, οπως το εργο των Χωνιατη, Ακροπολιτη, Βιλλεαρδουινου, Κλαρυ και βεβαιως το Χρονικο του Μωρεως, ελαχιστοι αξιωθηκαν να ασχοληθουν περαιτερω. Η βασικη μονογραφια που κυκλοφορουσε στην Ελλαδα ως και τις αρχες του μιλλενιουμ, ειναι εκεινη του Μιλλερ για την Φραγκοκρατια σε επανεκδοσεις. Προς το τελος των '90ς και μετα αρχισαν να κυκλοφορουν φρεσκες μονογραφιες, οπως τα βιβλια των Ανγκολντ και Φιλιππς για την Δ' Σταυροφορια και το πονημα του Λοκ για τους Φραγκους στο Αιγαιο. Προσφατα δε κυκλοφορησαν και τα πρακτικα ενος συνεδριου για την εποχη 1204-1261 στην Ελλαδα απο το Εθνικο Ιδρυμα Ερευνων.

Ακομα και οι Καλες Τεχνες, με εξαιρεσεις μερικους θαυμασιους πινακες και λογοτεχνικα εργα, οπως ο "Αυθεντης του Μωρεως" του Ραγκαβη, η "Πριγκηπεσσα Ιζαμπω" του Τερζακη και μια σειρα μυθιστορηματων του Κυριαζη, απεφυγαν να ασχοληθουν με την Δ' Σταυροφορια και την Φραγκοκρατια. Ουτε μια κινηματογραφικη ταινια δεν υπαρχει για αυτην την εποχη. Γιατι, αγαπητο μας Χολλυγουντ, γιατι;

Μολονοτι δεν υπαρχει η προθεση να γινει μαθημα ιστοριας εδω - αλλωστε παραπεμπουμε στην σχετικη βιβλιογραφια ανωθεν - θα παραθεσουμε τα βασικα γεγονοτα, ωστε να γινει κατανοητο το πως φτασανε Χριστιανοι να πολιορκουν χριστιανικη πολη και τι συνεβει μετα την Αλωση. Δ' Σταυροφορια και Φραγκοκρατια συνδεονται αλλωστε, αφου η δευτερη ειναι το αποτελεσμα της πρωτης.

Ηδη πριν απο τα τελη του 11ου αιωνα οι φεουδαρχες των βασιλειων της Ευρωπης ειχαν βλεψεις για τους Αγιους Τοπους. Ο κινδυνος της δηθεν ισλαμοποιησης της Ευρωπης δεν ηταν τοτε υπαρκτος, μολονοτι η Ισπανια ειχε περιελθει στα χερια των Σαρακηνων, οπως τους αποκαλουσαν. Αυτην ομως χρησιμοποιουσαν ως δικαιολογια μπρος τα φοβισμενα και προληπτικα πληθη των πτωχων. Αλλους σκοπους ειχαν στην πραγματικοτητα...

Στην Α' Σταυροφορια, οι ιπποτες εφτασαν στην Παλαιστινη, αφου πρωτα περασαν απο το Βυζαντιο. Οπως αναφερει και η Αννα Κομνηνη στο εργο της "Αλεξιας", οι μουσαφιριδες εγιναν ανυποφοροι και μπελας για την βυζαντινη αυτοκρατορια. Με καποιο τεχνασμα τους ξεφορτωθηκε τελικα ο αυτοκρατορας. Στους Αγιους Τοπους, οι σταυροφοροι καταφεραν να δημιουργησουν μικρα βασιλεια/ προτεκτορατα ευρωπαικης φεουδαρχικης διακυβερνησης. Το πιο σημαντικο ηταν το βασιλειο της Ιερουσαλημ. Στις επομενες δυο Σταυροφοριες δυσκολεψαν τα πραγματα, μιας που με τον διαβοητο Σαλαντιν, οι μουσουλμανοι ανεκατελαβαν την Ιερουσαλημ απο τους χριστιανους.

Στα 1203 ο Παπας Ιννοκεντιος ΙΙΙ κυρησσει την απαρχη της Δ' Σταυροφοριας. Αρχηγος αυτης, ο Βονιφατιος του Μονφερατ. Ο τυφλος Δογης της Βενετιας Δανδολος συμμαχει με τους Σταυροφορους. Τους υποσχεται να τους περασει με τα καραβια του στην Ανατολη, εναντι φυσικα καποιων ανταλλαγματων. Εδω μπαινουν, κατα καποιους σχολιαστες, καποια προσωπικα κινητρα στο παιχνιδι: Πολυ πιθανον να ηθελε η Βενετια να εκδικηθει το Βυζαντιο, εξαιτιας της αποφασης του τελευταιου να περιορισει το μονοπωλειο το οποιο απολαμβαναν οι Βενετοι εμποροι της Πολης. Ετσι, μετα απο μια επιδρομη των Σταυροφορων στην Αδριατικη και την εξασφαλιση συμφωνιων εκ μερους του Δογη, οι ιπποτες ετοιμαζονται για την κυρια αποστολη τους, που ειναι το ταξιδι στους Αγιους Τοπους με πλοια. Φαινεται να υπαρχει καποιο μικρο προβλημα με τα οικονομικα. Ο καθενας θελει το μερτικο του. Οι Βενετσιανοι δεν δινουν τα πλοια στο τσαμπα, αλλα και οι Σταυροφοροι θελουν το κατι τις τους για την αγκαρια που εκαναν στην Αδριατικη. Την υστατη στιγμη, η λυση ερχεται απο το ιδιο το Βυζαντιο: Ο πριγκηπας Αλεξιος Δ' Αγγελος ζητει την βοηθεια τους, προκειμενου να διωξει τον θειο του, Αλεξιο Γ' που σφετεριστηκε τον θρονο του Βυζαντιου. Τα ανταλλαγματα θα ειναι πλουσια και θαυμαστα...

Οι Σταυροφοροι δεχονται. Ετσι ξεκινουν με την πολιορκια του Βυζαντιου. Ο θειος διαφευγει και ο ανηψιος γινεται αυτοκρατορας. Μονο που δεν μπορει να πραγματοποιησει την υποσχεση του, διοτι το ταμειον ειναι ... μειον. Οργισμενοι πλεον οι Σταυροφοροι, θεωρωντας οτι τους επιασαν κοροιδα και εκαναν τσαμπα δουλειες, επαναπολιορκουν την Πολη. Ο αλεξος ζητα χρονο και επιμυκηνση χρεους. Τον προλαβαινει ο Μουρντζουφλος, ο οποιος τον δολοφονει και ανερχεται στον θρονο ως Αλεξιος Ε' Δουκας. Διακοπτει τις διαπραγματευσεις. Πιστευει στην ισχυ των τειχων της Πολης. Ποτε ως τοτε δεν ειχε κυριευτει η Πολη. Εκανε ομως λαθος...

Ετσι, στις 13 Απριλιου 1204 η Πολη πεφτει. Μισθοφοροι του βυζαντινου στρατου αλλαζουν πλευρα. Οι Σταυροφοροι, εμπειροπολεμοι στρατιωτες απο μικρες αριστοκρατικες ταξεις, λεηλατουν, σφαζουν, βιαζουν. Τελικα υπηρχε μπολικο χρυσαφι και ασημι στην Πολη. Περιττο να ανφερθει, οτι δεν συμμετειχαν ολοι οι Σταυροφοροι της Δ' Σταυροφοριας. Ο Παπας δεν αναγνωρισε την πραξη στην Πολη και αποστασιοποιηθηκε απο το γεγονος. Ενα μεγαλο τμημα των Σταυροφορων ειχε παει στους Αγιους Τοπους την εποχη που καποιοι συναδελφοι τους συμμετειχαν στην Αλωση της Πολης.

Ενας απο αυτους ηταν και ο Γοδεφρειγος Α' Βιλλεαρδουινος, ο ανηψιος του συγγραφεα Βιλλεαρδουινου. Ο Γοδεφρειγος επεστρεφε στην Ευρωπη μετα την Αλωση, οταν λογω τρικυμιας αναγκαστηκε να αγκυροβολησει στην Μεθωνη και να περασει τον χειμωνα του 1204/5 εκει, στην νοτιο Πελοποννησο. Εν συνεχεια προσεφερε τις υπηρεσιες του σε ντοπιο ηγεμονα, εναντι αμοιβης βεβαιως. Με το που εμαθε ομως τα μαντατα για την Πολη, την ανακυρηξη του Βαλδουινου της Φλανδρας σε αυτοκρατορα της Λατινικης πλεον Αυτοκρατοριας, καθως και το οτι ο Βονιφατιος Α' ειχε γινει Δουκας της Θεσσαλονικης και εφτασε στο Ναυπλιο, διεσχισε την Πελοποννησο απο Βορρα προς Νοτο για να τον συναντησει (Ομοιως επραξε στα 1825 και ο Ιμπραημ Πασας, οταν εφτασε στην νοτιο Πελοποννησο και ανηλθε προς Βορραν, χωρις να συνατησει ουσιαστικως αντισταση). Με την στηριξη του Βονιφατιου, των πολεμιστων του και την απουσια ισχυρης αντιστασης, ο Γοδεφρειγος εγινε ο αφεντης του Μωρεως, ιδρυοντας δυναστεια που εξουσιαζε το πριγκηπατο της Αχαιας. Ομοιως η δυναστεια του Οττο ντε λα Ρος με το δουκατο των Αθηνων.

Αυτα τα δυο φεουδα θα κρατησουν για πολυ καιρο ακομα. Μολονοτι η Πολη θα επανελθει υπο τον ελεγχο των Βυζαντινων στα 1261, τμηματα της Πελοποννησου, οπως η Αχαια και ο Μυστρας, θα παραμεινουν ως τα 1430/60 περιπου υπο φραγκοβενετσιανικο ελεγχο. Η Βενετια θα ασκησει ελεγχο σε περιοχες της Πελοποννησου μεταξυ 1684 και 1718, καθως τοτε ειχε το πανω χερι στις διενεξεις της με τους Οθωμανους.

Ενδιαφερον θα ειχε να μαθαιναμε περισσοτερα σχετικα με την καθημερινη ζωη των ανθρωπων κατα την διαρκεια της Φραγκοκρατιας. Πως ζουσαν, τι φορουσαν, τα οπλα τους... Για τον ρουχισμο και τον οπλισμο των Δυτικων εκεινης της εποχης υπαρχουν στοιχεια. Ας ελπισουμε οτι τα επομενα χρονια θα κυκλοφορησουν κι αλλες σημαντικες μονογραφιες η' αρθρα πανω σε εξιδικευμενα θεματα της Δ' Σταυροφοριας και της Φραγκοκρατιας. Η αρχη εχει ηδη γινει.

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ.

Μολις χτες πληροφορηθηκαμε οτι την περασμενη εβδομαδα ολοκληρωθηκαν οι αναγνωσεις των ραψωδιων της Ιλιαδας. Επροκειτο για ενα θεμα, το οποιο διαφημιστηκε ως γεγονος της χρονιας και υμνηθηκε πλειστακις απο τον εγχωριο Τυπο. Καταξιωμενες στο ευρυ κοινο καλλιτεχνιδες, οπως η Καριοφυλλια Καραμπετη, διαβαζαν τις ραψωδιες του ομηρικου επους σε μεταφραση Δημητρη Μαρωνιτη. Καθε εβδομαδα και απο μια ραψωδια, η' καπως ετσι τελος παντων. Οι εκδηλωσεις λαμβαναν χωρα σε αιθουσα του Εθνικου Θεατρου.

Δεν υπαρχει καμια προθεση να αδικηθει κανεις. Το ζητουμενο ομως ειναι, ποιο το νοημα της εν λογω εκδηλωσης; Να διαφημιστει το εργο του Ομηρου, να γινουν ακομα γνωστοτεροι σε περισσοτερο κοσμο οι καλλιτεχνιδες και ο μεταφραστης; Για ποιο λογο δαπανωνται χρηματα περι αναγνωσης ενος εργου, το οποιο κυκλοφορει ευρεως; Για του λογου το αληθες, μπορει ο οποιοσδηποτε να κανει μια γυρα σε βιβλιοπωλεια για να το διαπιστωσει ιδιοις ομματοις. Ενα σωρο εκδοτικοι οικοι εχουν εκδωσει τα ομηρικα επη σε μεταφρασεις. Ασε δε που διδασκονται και στο σχολειο. Ο καθενας μπορει να αποκτησει πλεον την Ιλιαδα με ελαχιστα χρηματα και να την διαβασει στο σπιτι του. Απο αυτην την αποψη, δεν νομιζουμε να προσεφερε κατι περισσοτερο η εν λογω εκδηλωση...

ΑΝΤΡΑΚΙΑ.

Δυο αδελφια. Ενοσω ο ενας παριστανει τον ηρωα με το ελικοπτερο, αποζητωντας λιγες στιγμες μακρυα απο το στρες της γαμηλιας προετοιμασιας του, ο αλλος βρισκεται στην Αρκτικη.

Στιγμες χαλαρωσης για δυο πριγκηποπουλα, καθως η Βρετανια σειεται απο απεργιες και διαδηλωσεις για τις οικονομικες μεταρρυθμισεις της κυβερνησης Καμερον. Οι δυο τους φαινεται να περνανε καλα, την στιγμη που συνομηλικοι τους μαχονται για το μελλον τους. Τι αναγκη εχουν αλλωστε; Δεν εχουν δουλεψει, ουτε και προκειται να εργαστουν σοβαρα στη ζωη τους. Αυτα που κανουν, τα κανουν περισσοτερο για χομπι. Αφου ειναι γνωστο οτι η βασιλικη οικογενεια ζει απο τους φορους που πληρωνουν οι πολιτες της χωρας...

Οι δυο τους περνανε καλα ... με τα λεφτα αλλωνων...

ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟΣ.

Η χωρα μας βρισκεται στον κυκλωνα της κρισης. Η διαφθορα μαστιζει τον δημοσιο τομεα. Η ακριβεια, η ανεργια, η εγκληματικοτητα πληττουν τον κοσμο. Με την επιμυκηνση αποπληρωμης χρεων, η οποια θα συμβαδισει παραλληλα με το παγωμα μισθων και συνταξεων απο την μια και την αυξηση φορων και τιμων σε ειδη πρωτης αναγκης, οι Ελληνες ειναι καταδικασμενοι να περασουν τα επομενα χρονια υπο δυσμενεις συνθηκες. Νοικοκυρια θα ρημαξουν, επιχειρησεις θα τιναχτουν στον αερα, η ανεργια στους νεους θα καλπασει, ενω οι μιζαδοροι και οι τοκογλυφοι θα συνεχισουν να καπηλευονται ονειρα και κοπους ολοκληρης ζωης των μεροκαματιαριδων συμπατριωτων τους, οι οποιοι, ειτε θα σερνονται απο συμβαση σε συμβαση, ειτε θα ξημεροβραδιαζονται στα γραφεια του ΟΑΕΔ.

Ολες οι ελπιδες του ελληνικου λαου στρεφονται σε ενα και μονο προσωπο. Μονο αυτος μπορει να σωσει την Ελλαδα! Το ονομα του ειναι ... Τσακ Νορρις!!!

Ο Τσακ Νορρις ειναι ο ενας και μοναδικος ανθρωπος σ' ολοκληρο το συμπαν, ο οποιος μπορει να τα κανει ολα με τη μια: Να παταξει την διαφθορα της καθε παραγκας λαμογιων κομπιναδορων και μιζαδορων. Να δωσει τελος στην λαθρομεταναστευση και τις βλεψεις των εχθρικων γειτονων μας. Να καταπολεμησει την ανεργια και την ακριβεια. Να ανακαμψει την ελληνικη οικονομια, την ελληνικη παιδεια, τον ελληνικο πολιτισμο.

Δεν εχομε καμια αμφιβολια περι αυτου: Ο Τσακ Νορρις ειναι ο καταλληλος ανθρωπος που θα βγαλει την χωρα μας απο το τελμα. Ως αποδειξη των αδιαμφισβητητων προσοντων του, παραθετουμε εδω τις εξης ιστοσελιδες: www.chucknorrisfacts.com, www.thechucknorrisfacts.com, ωστε να πεισθει και ο πλεον καχυποπτος για την αποτελεσματικοτητα των ενεργειων του.

Απο το ιστολογιο αυτο ξεκιναμε σταυροφορια συλλογης υπογραφων, τις οποιες θα αποστειλουμε μαζι με επιστολη στον Τσακ Νορρις, προκειμενου να τον πεισουμε να ερθει και να σωσει την χωρα μας! Οσες περισσοτερες υπογραφες, τοσο το καλυτερο!

Μεγαλε Τσακ Νορρις, εμεις οι ταπεινοι Ελληνες σε ικετευουμε: Μονο εσυ μπορεις να μας σωσεις. Μονο εσυ μπορεις να πετυχεις, εκει που οι πολιτικοι μας, η Ε.Ε. και το ΔΝΤ απετυχαν!

----------------------

(Εξυπακουεται οτι αυτο ηταν το πρωταπριλιατικο αστειο της φετινης χρονιας. Αρεσε δεν αρεσε, καλο μηνα! Πλακα πλακα ομως, ο Τσακ Νορρις δεν παιζεται! Κορυφη ο μεγαλος!)