Στα κειμενα www.notis-o-talas.blogspot.de/2008/07/dreamin-zenda.html και www.notis-o-talas.blogspot.de/2013/02/the-pionner-of-exotic-adventure-genre.html αναφερθηκε ο Ταλας σε δυο απο τα αγαπημενα του βιβλια και τους λογοτεχνικους του ηρωες. Στο σημερινο κειμενο θα αναφερθει σε εναν ακομα λογοτεχνικο ηρωα. Ο πιστος αναγνωστης του ιστολογιου εχει ασφαλως αντιληφθει την αγαπη του Ταλα για την λεγομενη κλασικη λογοτεχνια και ειδικοτερα για την φερομενη, τουλαχιστον στην Ελλαδα, ως νεανικη λογοτεχνια. Τα βασικα εξωσχολικα αναγνωσματα της παιδικης του ηλικας, περαν της μυθολογιας, αποτελουνταν απο περιπετειωδεις ιστοριες της βιομηχανικης εποχης (19oς αι.). Τουτεστιν, οι αγαπημενες του ιστοριες περιλαμβαναν ηρωες της ευρωπαικης λογοτεχνιας της τοτε εποχης: Κυριως επιστημονες, οπως οι καθηγητες Λιντενμπρουκ και Αρροναξ, εφευρετες σαν τους Καπταιν Νεμο, Ροβυρο και Μπανκς του Ιουλιου Βερν, ο ανωνυμος χρονοταξιδιωτης του Χερμπερτ Τζωρτζ Ουελλς και ο εκκεντρικος καθηγητης Τσαλλεντζερ του Αρθουρ Κοναν Ντουλ. Η λογοτεχνια εκεινης της εποχης, με αναφορες σε τεχνολογικα δεδομενα και εφευρεσεις, εχει πλεον επικρατησει να ονομαζεται "steampunk genre". Περαν του υποειδους αυτου της περιπετειωδους λογοτεχνιας, η Ευρωπη εδωσε και αλλα δειγματα κλασικης περιπετειας με ταξιδια και εξερευνησεις σε πιο παραδοσιακο υφος. Ετσι, στην Αγγλια ξεχωριζει το εργο του Ρομπερτ Λιουις Στηβενσον (το νησι των θησαυρων), στη Γαλλια, του πατερα και ιου Δουμα (οι τρεις σωματοφυλακες, οι κορσικανοι αδελφοι, ο κομης Μοντεχριστος), στη Γερμανια, του Καρλ Μαι (Βιννετου), στην Ιταλια, των Εμιλιο Σαλγκαρι (Σαντοκαν, ο μαυρος κουρσαρος) και Ραφαελ Σαμπατινι (καπταιν Μπλαντ, Σκαραμους). Για την ιστορια, να αναφερθει οτι οι Μαι και Σαλγκαρι βαζουν Ινδιανους, Αραβες και Ινδους ως πρωταγωνιστες στα εργα τους, ενω συχνα οι κακοι ειναι λευκοι αποικιοκρατες. Εν μερει εμφανιζεται αυτου του ειδους η κριτικη σταση και σε ορισμενα εργα του Ιουλιου Βερν.
Στις Η.Π.Α., στην αυγη του 20ου αι. εμφανιζονται συγγραφεις οπως ο Τζακ Λοντον και ο Ερνεστ Χεμινγουει, οι οποιοι με τα εργα τους ψελνουν ωδες στην αγρια φυση. Του Χεμινγουεη το εργο ειδικα, αναφερεται αμεσα στον πολυταραχο βιο του ως συμμετεχοντα στον Α' ΠΠ, στον Ισπανικο Εμφυλιο, ως μποεμη του Παρισιου, παθιασμενου με σαφαρι στην Αφρικη και ταυρομαχιες στην Ισπανια. Ενδιαμεσα υπαρχουν δυο αλλοι σπουδαιοι αμερικανοι συγγραφεις, το εργο των οποιων, με επηρροες απο τα αντιστοιχα ευρωπαικα, θεωρειται πλεον σταθμος στο ειδος της φανταστικης λογοτεχνιας. Ο ενας ειναι ο Edgar Rice Burroughs (1875-1950), ο πατερας της φιγουρας του Ταρζαν. Στα προτυπα του εργου του Βερν, "ταξιδι στο κεντρο της γης" και του Ντουλ, "ο χαμενος κοσμος" - δυο απο τα αγαπημενα εργα του γραφοντος - ο Μπαρροουζ δημιουργησε τους δικους του φανταστικους κοσμους. Ο Ταρζαν του ταξιδευει στο κεντρο της Αφρικης, σε μια περιοχη που λεγεται Παλ Ουλ Ντον και κατοικειται απο προιστορικα τερατα. Ενας αλλος ηρωας του, ο αριστοκρατης Ντειβιντ Ιννες, ταξιδευει μαζι με τον εφευρετη φιλο του Αμπνερ Περρυ στο κεντρο της γης μεσω ενος οχηματος με τρυπανι. Στο εσωτερικο του πλανητη βρισκει μια ολοκληρη ηπειρο, το Πελλουσινταρ.
Ο ετερος αμερικανος συγγραφεας ειναι ο Robert E. Howard (1906-1936), δημιουργος του Κοναν του Κιμμεριου. Ο Χαουαρντ ηταν ενας γεροδεμενος, αρρενωπος μελαχροινος ανδρας γυρω στα 1.80 μ. απο το Τεξας. Σηκωνε βαρη και πυγμαχουσε σε ερασιτεχνικα πρωταθληματα. Παρα το παρουσιαστικο του, ηταν ενας ευαισθητος, ντροπαλος ανθρωπος που διαβαζε ιστορια και λογοτεχνια και εγραφε ποιηματα και συντομες ιστοριες, τις οποιες προσπαθουσε να πουλησει σε pulp fiction περιοδικα. Οι πρωτες του αποπειρες ηταν με ιστοριες του Στηβ Κοστιγκαν, ενος ναυτικου και πυγμαχου. Ο Κοναν θεωρειται ως ο καλυτερος και πιο ολοκληρωμενος χαρακτηρας του Χαουαρντ. Στην πρωτη του ιστορια "The Phoenix on the Sword", που κυκλοφορησε στα 1932, ο Χαουαρντ χρησιμοποιει μια φορμουλα που υπαρχει σε κειμενα αρχαιας λογοτεχνιας για να περιγραψει τον ηρωα του και να τον εισαγει στους αναγνωστες: Δημιουργει ενα ψευδοιστορικο εργο, το οποιο ονομαζει "Νεμεδικα Χρονικα" (Nemedian Chronicles). Το εργο αυτο, ξεκιναει, σε ελευθερη μεταφραση, ως εξης: "Μαθε, ω πριγκηπα, πως μεταξυ των αιωνων, οταν οι ωκεανοι καταπιαν την Ατλαντιδα [...] και την ανοδο των γιων του Αρυα, υπηρξε μια εποχη που κανεις δεν ειχε ποτε ονειρευτει, οταν λαμπερα βασιλεια απλωνονταν στον κοσμο σαν μπλε μανδυες κατω απο τ' αστερια... [...] Τοτε ηλθε ο Κοναν ο Κιμμεριος - μαυρομαλλης, με βλοσυρο βλεμμα και το σπαθι στο χερι. Κλεφτης, αρπαγας, φονιας με γιγαντιαιες μελαγχολιες και τεραστια κεφια. Τα σανδαλοφορεμενα ποδια του εμελλε να πατησουν τους φορτωμενους με κοσμηματα θρονους της γης".
Ο Κοναν δεν ειναι αριστοκρατης, οπως οι ηρωες της ευρωπαικης περιπετειωδους λογοτεχνιας που αναφερθηκαν προηγουμενως. Ειναι ενας βαρβαρος με την εννοια που δινεται στο www.notis-o-talas.blogspot.de/2008/10/dark-ages_27.html. Ο Κοναν ομοιαζει με τους βασιλεις της υστερης αρχαιοτητας και του πρωιμου μεσαιωνα της ευρωπαικης ηπειρου. Το αντιστοιχο του μοιαζει να ειναι ο Οδοακρος, ο Θεοδοριχος, ο Κλοβις, ο Καρλομαγνος. Ο Κοναν συμβολιζει οσο κανεις αλλος το αμερικανικο ονειρο. Ειναι ο τυπος που ξεκινα απο χαμηλα και κατακταει δοξα και πλουτη. Εκφραζει τη νεοσυστατη Αμερικη των αρχων του 20ου αι., τη χωρα των ευκαιριων (βλ. www.notis-o-talas.blogspot.de/2010/05/once-upon-arabian-knight.hml ). Μονο σε αυτο ομοιαζει με τους ηρωες του Μπαρροουζ, τον Ταρζαν, τον Τζων Καρτερ, τον Ντειβιντ Ιννες, οι οποιοι κατα τα αλλα ειναι ευγενικης καταγωγης: Οπως και στην δικη τους περιπτωση, ετσι και στην περιπτωση του Κοναν, ο υπολοιπος κοσμος ειναι που πρεπει να προσαρμοστει στα δικα τους μετρα και σταθμα. Πολυ καλη αναλογια ειναι αυτη μεταξυ του κοσμου του Κοναν και του αντιστοιχου κοσμου της Μεσης Γης, οπως αποδιδεται στα εργα του J. R. R. Tolkien (1872-1973). Τοσο ο Χαουαρντ, οσο και ο Τολκιν ειχαν δημιουργησει σχεδιαγραμματα και χαρτες για τους κοσμους, στους οποιους αναφερονταν, καθως και στους λαους, οι οποιοι τους κατοικουσαν. Και εδω εξυπακουεται ομως, οτι ο Κοναν δεν διαθετει την υπομονη και ιπποσυνη του Αραγκορν. Μπορουμε δε να φανταστουμε, οτι εαν ο Κοναν βρισκοταν στη Μεση Γη, θα πεταγε τον Φροντο και το Γκολλουμ μαζι με το Δαχτυλιδι μεσα στην καυτη λαβα, στην προσπαθεια του να απαλλαγει απο την πολυλογια τους!
Δεν ειναι ωστοσο ο Κοναν ο λογοτεχνικος ηρωας, τον οποιο θαυμαζει τοσο ο Ταλας. Περισσοτερο η φιγουρα, πανω στην οποια βασιστηκε ο διασημοτερος ηρωας του Χαουαρντ, ο οποιος απο τις παγωμενες ερημιες της Κιμμεριας κατεληξε βασιλιας της εφορης Ακυλονιας. Πριν απο την εποχη του Κοναν, την Υβοριανη Εποχη, καπου 10.000 χρονια παλιοτερα, υπηρξε η Θουριανη Εποχη (Thurian Age, βλ. εικ. 2). Και πριν απο τον Κοναν υπηρξε ο Καλλ (Kull) ενα ορφανο της προκατακλυσμικης Ατλαντιδας, κατα τον Χαουαρντ. Ο Καλλ το σκαει απο την Ατλαντιδα. Πιανεται αιχμαλωτος. Απο σκλαβος θα γινει πειρατης. Απο πειρατης, θα γινει ληστης στις ακτες της Βαλουσια, του ισχυροτερου βασιλειου της Θουριανης Εποχης. Θα πιαστει και παλι αιχμαλωτος για να κανει καρριερα ως μονομαχος στην αρενα της Βαλουσια. Αργοτερα θα προσφερει τις υπηρεσιες του ως μισθοφορος. Θα καταταγει στο σωμα των Red Slayers ανεβαινοντας γρηγορα την ιεραρχια τους για να καταληξει διοικητης τους. Στο τελος, θα γινει ο ιδιος βασιλιας. Η ιστορια αυτη αναφερεται περιγραφικα στο διηγημα "By this Axe, I rule!" που δημοσιευτηκε στα 1932. Η ιστορια ξαναγραφτηκε ως περιπετεια του Κοναν και κυκλοφορησε την ιδια χρονια υπο τον τιτλο "The Phoenix on the Sword"... Η πρωτη ιστορια με τον Καλλ εφερε τον τιτλο "The Shadow Kingdom" και δημοσιευτηκε στη 1929, την χρονια της οικονομικης Υφεσης στις Η.Π.Α. Δυστυχως, Ο Χαουαρντ δεν ειχε προφανως εμπνευση ωστε να δωσει περισσοτερο βαθος στον συγκεκριμενο χαρακτηρα. Το εκμυστηρευτηκε ο ιδιος σε επιστολη του προς φιλο του. Ουτε και υστεροτεροι, ομως, οπως αποδεικνυει ο περιορισμενος αριθμος τευχων της Marvel (βλ. εικ. 1) και της Dark Horse Comics, οπως και η κριτικη της ομωνυμης ταινιας του 1997, που στις περισσοτερες χωρες βγηκε κατευθειαν σε βιντεο και ντιβιντι. Κριμα. Ο γραφων πιστευει οτι υπαρχει δυναμικο στη συγκεκριμενη φιγουρα. Και ελπιζει σε πιο αξιολογες και κερδοφορες προσπαθειες στο μελλον.
Τι ομως ωθει τον Ταλα να προσθεσει τον βαρβαρο Καλλ απο την Ατλαντιδα στο πανθεον των αγαπημενων του λογοτεχνικων ηρωων, διπλα στον ρομαντικο ευγενη Rudlof Russentyll (www.notis-o-talas.blogspot.de/2008/07/dreamin-zenda.html), τον κυνηγο/εξερευνητη Allan Quatermain (www.notis-o-talas.blogspot.de/2013/02/the-pioneer-of-exotic-adventure-genre.html) και αλλους, οπως τους προαναφερομενους Χρονοταξιδιωτη, Καπταιν Νεμο, καθηγητη Τσαλλεντζερ; Εναν βαρβαρο αναμεσα σε επιστημονες, αριστοκρατες, εξερευνητες;
Η γοητεια του Καλλ προερχεται κατ' αρχας απο την προσμειξη του, μεσω του δημιουργου του, με την μυστηριωδη Ατλαντιδα. Εναν τοπο σημειο αναφορας για καθε λατρη του φανταστικου. Ποσω ειδικα, οταν η Ατλαντιδα ειναι ... ελληνικης προελευσης, δημιουργημα της φαντασιας του Πλατωνα; Βεβαια η Ατλαντιδα του Χαουαρντ δεν εχει καμια σχεση με την Ατλαντιδα του Πλατωνα. Ειναι ενας αγριος τοπος στα προθυρα της καταρρευσης, κατοικουμενος πλεον απο πολεμοχαρεις φυλες και αγρια θηρια, οπως ειναι οι τιγρεις. Ο πολιτισμος στην Ατλαντιδα εχει καταρρευσει. Ο κατακλυσμος θα επελθει σαν ειδος καθαρσης για τους εναπομειναντες.
Ενα αλλο στοιχειο ειναι, οτι ο χαρακτηρας εισαγεται στη λογοτεχνια, με το που γινεται βασιλιας της Βαλουσια. Η διαδοχη περιγραφεται περιληπτικα και επιτυγχανεται με συνοπτικες διαδικασιες: Ο Καλλ σκοτωνει σε μονομαχια τον βασιλια, διεκδικωντας ετσι το στεμμα της Βαλουσια (εικ. 1). Εχει μεν την υποστηριξη της φρουρας, αλλα οι ευγενεις ειναι εναντιον του. Εις το εξης θα πρεπει να παλεψει για την επιβιωση του εντος του παλατιου, αλλα και να κερδισει την ευνοια των υπηκοων του, καθως και την υποστηριξη των υπολοιπων εξι βασιλειων της Θουριανης Εποχης. Η εμπειρια αυτη κανει τον νεο βασιλια σκεπτικο. Σε ενα απο τα τελευταια διηγηματα του Χαουαρντ, τους "καθρεπτες του Τουζουν Θουν", ο Καλλ φιλοσοφει τη ζωη. Σκεπτεται το παρον, το μελλον. Θετει ερωτηματα στον εαυτο του και τους αλλους. Ενας βαρβαρος που φιλοσοφει; Ναι. Συν το οτι, για τον γραφοντα, η αναφορα και μονο οτι ο Ατλαντιος Καλλ προκαλεσε τον βασιλια σε μονομαχια για το στεμμα θυμισε ιστοριες βγαλμενες απο τις παραδοσεις λαων (βλ. για παραδειγμα εδω: http://notis-o-talas.blogspot.de/2010/11/blog-post_758.html). Το περιστατικο ομοιαζει με αντιστοιχα των big men societies που μελετωνται απο εθνοαρχαιολογους και προιστοριολογους ανα τον κοσμο. Σε εποχες και φυλες δηλαδη, που ειτε ο αξιοτερος πολεμιστης, ειτε ο σοφοτερος γερων αξιζαν την ανωτατη ιεραρχικη θεση εξουσιας.
Σε τελικη αναλυση, θα συμφωνησει ο γραφων με το σκεπτικο του Καβαφη στο πολυδιαβασμενο ποιημα του "περιμενοντας τους βαρβαρους": Ναι, αυτοι οι ανθρωποι ησαν μια καποια λυσις. Ναι, ο κοσμος μας χρειαζεται και βαρβαρους σαν τον Κοναν. Και σαν τον Καλλ, τον Ατλαντιο, που κατεκτησε το αμερικανικο ονειρο, κατι που ο δημιουργος του δεν καταφερε ποτε στην πραγματικη ζωη...
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen