ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΡΙΩΝ ΠΟΛΕΩΝ.

Στις 9 Νοεμβριου του παροντος ετους, ο πρωθυπουργος Γιωργακης Τζεφρυ Παπανδρεου ειχε μεταβει στο Βερολινο, ως συμμετεχων στις εκδηλωσεις για την επετειο των 20 χρονων απο την πτωση του Τειχους. Εκει εκανε καποιες δηλωσεις σε καποιους δημοσιογραφους, απο τις οποιες διαφημιστηκε η φραση του, πως ειναι καιρος να πεσουν και σε αλλες πολεις τα τειχη. Με την δηλωση του εννοουσε το φραγμα που χωριζει την Λευκωσια στα δυο.

Επ' ευκαιριας της αναφορας στην Λευκωσια (και μιας και σημερα γιορταζεται και η εβραικη γιορτη Χανουκκα), θυμηθηκε ο Ταλας καποιον ισραηλινο φοιτητη, ο οποιος πριν απο αρκετα χρονια ετυχε να διαμενει στην ιδια φοιτητικη εστια με αυτον. Ο φοιτητης αυτος, ειχε μεταβει καναδυο φορες στην Κυπρο (αλλωστε ειναι γνωστο, οτι η Κυπρος και το Ισραηλ εχουν πολυ καλες σχεσεις). Σε καποια συζητηση, ο ισραηλινος εκρινε πως η δου χωρες ειναι σαν αδελφες, διοτι εχουν κοινα προβληματα. Οτι συμβαινει, κατα την γνωμη του, στο Ισραηλ με τις αψιμαχιες μεταξυ Παλαιστινιων και Ισραηλινων, το διο ακριβως γινεται και στην Κυπρο με τα κατεχομενα.

Σε γενικες γραμμες, μπορει κανεις να διαπιστωσει μια καθολικη ισοπεδωση των δομων και των εννοιων σε αυτα τα σημεια. Πλεον και υπο την επηρροη καποιων Μ.Μ.Ε. εχει δημιουργηθει μια κατασταση, κατα την οποια, οχι μονο η ιστορια γραφεται διαφορετικα, αλλα και τα μυαλα των ανθρωπων - και ειδικα αυτα της νεας γενιας - εχουν υποστει τετοια πλυση εγκεφαλου, που τα βλεπουν ολα ιδια. Ειναι σα να εχεις παθει δαλτονισμο και να μην μπορεις να δεις τα χρωματα.

Βερολινο, Ιερουσαλημ, Λευκωσια. Τρεις σημαντικες πολεις για την παγκοσμια ιστορια. Η καθε μια εχει σφραγισει, με την παρουσια της και μονο, την εποχη της, τον κοσμο. Ενα κοινο τους σημειο ειναι οτι εχουν διαχωριστει. Στο κεντρο τους εχουν υψωθει τειχη που χωριζουν την πολη σε τομεις. Απο εκει και περα, οι ομοιοτητες ελαττωνονται, καθως καθε μια απο τις τρεις πολεις αποτελει και διαφορετικη περιπτωση. Και προκειται για ιδιαιτερα προβληματικες περιπτωσεις.

Πριν απο 20 χρονια γκρεμιστηκε το Τειχος του Βερολινου. Ειχε ανεγερθει στις αρχες της δεκαετιας του '60 απο το τοτε καθεστως της ανατολικης Γερμανιας. Ενα καθεστως κομμουνιστικης φυσεως, που ειχε πεσει, με το τελος του Β' παγκοσμιου πολεμου, στη σφαιρα επηρροης της Σοβιετικης Ενωσης. Γερμανοφωνοι ησαν αυτοι που το εχτισαν, προκειμενου να μεινουν αποκομμενοι απο τους συμπατριωτες τους στα δυτικα. Γερμανοι ησαν και αυτοι, που το 1989 το γκρεμισαν, χορευοντας πανω στα ερειπια του.

Με την Ιερουσαλημ και την Λευκωσια ειναι διαφορετικη η κατασταση, καθως οι δυο πολεις ειχαν, εδω και αιωνες, μεικτους πληθυσμους. Στην πρωτη, οι θρησκειες συμβαδιζουν με τους λαους: Εβραιοι, Χριστιανοι, Μουσουλμανοι. Ισραηλινοι, Αραβες, Αρμενιοι. Ηδη απο τον Μεσαιωνα η Ιερουσαλημ αποτελουσε το μηλο της εριδος μεταξυ αραβικου κοσμου και χριστιανων ηγεμονων της Ευρωπης. Πολλες φορες βρεθηκε στο επικεντρο των γεγονοτων που προεκυψαν απο τις Σταυροφοριες. Το σκηνικο εμοιαζε με παιδικο παιχνιδι, καθως τη μια φορα την πολη κερδιζαν οι σταυροφοροι και την αλλη την κατελαμβαναν οι Αραβες. Σημερα ενας ολοκληρος αγωνας γινεται, απο την στιγμη που το κρατος του Ισραηλ δημιουργηθηκε. Στο κεντρο της ιδιας πολης συνυπαρχουν οι λατρευτικοι χωροι της εβραικης θρησκειας, του Ισλαμ και του Χριστιανισμου. Και ειδικα οι δυο πρωτοι, θελουν τα παντα για τον εαυτο τους. Κανενας δεν ειναι διατεθειμενος να κανει πισω. Οι μεν Ισραηλινοι διατεινονται, οτι αυτη ειναι η γη που τους υποσχεθηκε ο Θεος. Οι προγονοι τους, οι Ισραηλιτες, ζουσαν εκει απο την αρχαιοτητα. Οι Αραβες ισχυριζονται οτι η γη ειναι δικη τους. Αυτοι αγωνιστηκαν να την κρατησουν, αυτοι πολεμησαν εναντιον των σταυροφορων.

Η ληθη μερικες φορες μπορει να ειναι ωφελιμη. Ποιος θελει να θυμαται τα δυσαρεστα βιωματα του; Αλλες φορες παλι, μπορει να γινει επικινδυνη. Ειδικα οταν αφορα τα ιστορικα γεγονοτα του παρελθοντος. Ετσι και στην περιπτωση της Ιερουσαλημ. Εχουν περασει τοσα χρονια... Αιωνες ολοκληροι... Ποιος ενδιαφερεται για το ποιος ηλθε πρωτος που; Ετσι η μη γνωση του παρελθοντος οδηγει στην αδιαφορια του σημερινου ανθρωπου για τα τεκταινομενα - ειδικα εκεινου, που δεν εχει αμεση σχεση με συγκεκριμενους πολιτισμους, λαους και χωρες. Η σημερινη αδιαφορια ειναι δυνατον να επιφερει την αυριανη ληθη. Αφου δεν ασχολειται κανεις με κατι συγκεκριμενο, αυτο εξαφανιζεται.

Ομοιως και στην περιπτωση της Λευκωσιας. Η πολη, και κατ' επεκτασην το νησι, απολαμβανε για καμποσους αιωνες εναν μεικτο πληθυσμο, αποτελουμενο απο ελληνοφωνους και τουρκοφωνους. Μετα τα γεγονοτα του 1974 (στα οποια εχει γινει αναφορα σε παλαιοτερο κειμενο, την ανοιξη 2008 απο το ιστολογιο αυτο), οι δυο αυτες ομαδες διαχωριστηκαν. Οι εισβολεις υψωσαν ενα τειχος στο κεντρο της πολης της Λευκωσιας, κρατωντας τον τουρκοφωνο πληθυσμο στα βορεια. Προσπαθησαν να αναγνωριστουν ως κρατος απο την διεθνη κοινοτητα, με αρνητικα ομως αποτελεσματα. Στη σημερινη εποχη, οι αρχηγοι των δυο εθνικων ομαδων προθυμοποιουνται να μιλησουν περι ενωσης του νησιου. Υπο ποιες προυποθεσεις ομως θα γινει αυτη; Τι θα μπορουσε να συμβει, εαν επεφτε και το Τειχος της Λευκωσιας; Πριν απο περιπου 4 χρονια, η πλειοψηφια της γενιας του 1974 - των νεων Ελληνοκυπριων που γεννηθηκαν μετα την διαιρεση του νησιου - καταψηφισαν το σχεδιο Αναν. Οι συνομηλικοι τους στα κατεχομενα επραξαν το ακριβως αντιθετο. Για τους μεν δεν εχει καμια σημασια. Αντιθετα με την γενια των γονεων και των παππουδων τους, αυτα τα παιδια δεν ειχαν Τουρκοκυπριους γειτονες. Δεν γνωρισαν, ουτε και επιθυμουν να γνωρισουν τον "αλλον". Οι δε ομως, επιθυμουν να βγουν απο την απομονωση. Επιδιωκουν καλυτερες σπουδες, καλυτερες επαγγελματικες προοπτικες, καλυτερες οικονομικες απολαβες.

Η περιπτωση της Λευκωσιας δειχνει, οτι υπαρχει μια κατασταση που εχει φτασει σε τετοιο σημειο, ωστε να μην ειναι αναστρεψιμη. Οι διεθνεις συγκυριες απαιτουν λυσεις, που να μην στηριζονται στο παρελθον, αλλα στο σημερα. Οπως και την περιπτωση της Ιερουσαλημ, οπου η μοναδικη μεχρι σημερα ορατη λυση, προσωρινη η' μη, ειναι η μοιρασια. Ο καθενας παιρνει το κομματι του και μενει εκει. Και μολονοτι, οπως φανηκε, τα πραγματα στην περιπτωση του Βερολινου ησαν πιο απλα, καθως το Τειχος τους χωριζε ανθρωπους ιδιας καταγωγης και γλωσσας, στην περιπτωση της Λευκωσιας δεν ειναι ακριβως ετσι. Καποια παθη απο την εισβολη, καποιες πληγες, ειναι ακομα ανοιχτες. Καποιοι εχουν την περιεργεια να δουν την αλλη πλευρα, καποιοι αλλοι εχουν την νοσταλγια μεσα τους να δουν και να ζησουν παλι στα μερη που μεγαλωσαν. Η διεθνης κοινοτητα, θα πρεπει ενδεχομενως να λαβει και ολους αυτους τους παραγοντες υπ' οψιν της, εαν θελει να προχωρησει σε σοβαρη λυση.