Με καθυστερηση 5 ημερων πληροφορηθηκαμε οτι ο Ray Harryhausen, ενας απο τους ανθρωπους που με τις πρωτοποριακες ιδεες του ανοιξε νεους δρομους στην κιν/κη βιομηχανια του Χολλυγουντ, εγινε 90 χρονων! Τα γενεθλια του τα γιορτασε στις 29 Ιουνιου. Ως θαυμαστες του εργου του, του ευχομαστε να τα εκατοστησει!
Το ευγενικο του παρουσιαστικο και μονο ειναι αρκετο για να σου χαρισει εμπνευση και δυναμη να συνεχισεις τη ζωη σου, να παραδειγματιστεις απο το εργο του και να χαραξεις την δικη σου πορεια. Ο Ray με την σειρα του, ειχε επισης αντλησει εμπνευση απο τον Willis O´Brien, ο οποιος συμμετειχε στις ταινιες The Lost World (1925) και King Kong (1933). Ο Ρει ακολουθησε το οραμα του μεντορα του και βελτιωσε την τεχνικη των ειδικων εφφε, η οποια βασιζοταν στην stop care motion. Βασιζομενος σε μακετες και μινιατουρες προιστορικων τερατων, τους εδινε μορφη στην μεγαλη οθονη, αφου κινηματογραφουσε σε φιλμ, καρε προς καρε, τις κινησεις τους, μια προς μια. Μια πολυ δυσκολη, κουραστικη, αλλα αξιοπιστη και εν τελει εντυπωσιακη τεχνικη.
Η επιρροες απο τον μεντορα του, ωθησαν τον Ρει να δημιουργησει εναν χαρακτηρα αναλογο του Κινγκ Κονγκ. Ετσι, γεννηθηκε η ταινια Mighty Joe Young (1949). Κατοπιν συνεργαστηκε με τον παραγωγο Charles Schneer και ονομασε την δικη του εταιρεια παραγωγης ειδικων εφφε Dynamation. Ο ορος αναφερεται επισης στην τεχνικη που χρησιμοποιουσε ο Ρει για να πετυχει το καταλληλο αποτελεσμα.
Το διδυμο Rey-Schneer συνεργαστηκε και δημιουργησε τις επομενες δεκαετιες ενα σωρο ταινιες, οι οποιες θεωρουνται σημερα cult, οχι μονο λογω των εντυπωσιακων ειδικων εφφε τους, αλλα και διοτι αντικατοπτριζουν το πνευμα της εποχης τους: The Beast from 20.000 Fathoms (1953) οπου ενας δεινοσαυρος ξυπναει απο πειραματα στην Αρκτικη και καταστρεφει την Νεα Υορκη, οπως περιπου ο Γκοντζιλλα δεκαετιες αργοτερα, 20 million miles to Earth (1957) με ενα εξωγηινο πλασμα, τον Υμιρ, που καταστρεφει την Ρωμη, The 7th Voyage of Sindbad (1958) με εντυπωσιακες μαχες μεταξυ κυκλωπων και δρακων, Mysterious Island (1961) βασισμενο στο ομωνυμο εργο του Ιουλιου Βερν, First Men on the Moon (1964) βασισμενο στο ομωνυμο εργο του Χ. Τ. Γουελλς και εμπνευσμενο απο τον επικαιρο ανταγωνισμο Η.Π.Α. και Ε. Σ. Σ. Δ. για την κατακτηση του διαστηματος, One million years B. C. (1967) με την χυμωδη Ρακελ Γουελλς να προσπαθει να επιβιωσει απο τις επιθεσεις προσιτορικων τερατων, Clash of Titans (1981) με τον Περσεα να επανακταει το κεφαλι της Μεδουσας για να νικησει το κητος και να σωσει την Ανδρομεδα.
Υπαρχουν ωστοσο τρεις ακομα ταινιες του Ρει, οι οποιες κατα τη γνωμη μας, ειναι και οι καλυτερες δουλειες του. Σε χρονολογικη σειρα τοποθετημενες, προκειται για τις:
Jason and the Argonauts (1963)
Ο ιδιος ο Ρει εχει δηλωσει, οτι θεωρει τους Αργοναυτες την καλυτερη και αγαπημενη του ταινια. Στην ταινια αυτη, αναβιωνει η ιστορια του χρυσομαλλου δερατος και οι προσπαθειες του Ιασονα μαζι με μιας παρεας Ελληνων πολεμιστων να το επανακτησουν. Η ταινια αντανακλα την εποχη των διαστημικων προγραμματων που προωθουσε η ΝΑΣΑ. Ο Ιασονας της ταινιας ειναι ατρομητος και χαρισματικος ηγετης. Ξερει τι θελει, ειναι σιγουρος για τον εαυτο του. Το ταξιδι των Αργοναυτων παραλληλιζεται με τις αποστολες της ΝΑΣΑ στο διαστημα. Οπως οι μοντερνοι αστροναυτες, ετσι και οι Αργοναυτες της ελληνικης μυθολογιας πλεουν προς το αγνωστο. Η φωτογραφια και η σκηνοθεσια της ταινιας ειναι εξαιρετικες. Σε αυτο συνετελεσε οτι η ταινια γυριστηκε σε Ισπανια και Ιταλια. Οι σκηνες με την Αργω να πλεει στις καταγαλανες θαλασσες ειναι συγκινητικες και νοσταλγικες, σαν τα καλοκαιρια στα μεσογειακα νησια. Απο τις καλυτερες σκηνες της ταινιας, η παγιδευση των Αρπυων σε ναο της Ποσειδωνιας (Phaestum), οπως και οι μαχες εναντιον των σκελετων. Ειδικα αυτη η σκηνη, βασιζεται σε αναλογη απο την πρωτη ταινια για τον Σεβαχ που γυρισε ο Ρει. Τωρα απλα πολλαπλασιασε τον αριθμο των σκελετων. Οσο για τον ναο στην Ποσειδωνια, αυτος θα επαναχρησιμοποιηθει για την τελευταια ταινια του Ρει, με πρωταγωνιστη τον Περσεα. Οι σκηνες με τον χαλκινο γιγαντα Ταλω ειναι κατα την γνωμη μας ακομα πιο εντυπωσιακες απο τις μονομαχιες με τους σκελετους και την πολυκεφαλη Υδρα. Gwangi´s Valley (1969)
Μια ακομη καταπληκτικη περιπετεια απο τον Ρει, η ιστορια της οποιας θυμιζει εν μερει τον χαμενο κοσμο, το γνωστο μυθιστορημα του Αρθουρ Κοναν Ντοιλ. Η δραση εκτυλισσεται στις αρχες του 20ου αιωνα στο Μεξικο. Ενας φιλοδοξος παλαιοντολογος ενωνει τις δυναμεις του με τους υπευθυνους ενος περιφερομενου τσιρκου με αφορμη την τυχαια ανακαλυψη ενος προιστορικου αλογου, ενος Ηωιππου. Οι ερευνες τους τους οδηγουν σε ενα δυσπροσιτο φαραγγι, περικυκλωμενο απο ψηλα βουνα. Πισω απο το φαραγγι ανοιγεται μια ολοκληρη κοιλαδα, η οποια κατοικειται απο προστορικα πλασματα. Ο απολυτος αρχοντας της κοιλαδας ειναι ο Γκουαντζι, ενας αλλοσαυρος. Η ομαδα καταφερει να τον παγιδεψει, αλλα σαμποταρεται απο τσιγγανους, που πιστευουν οτι ο δεινοσαυρος ειναι καταραμενος.
Οι σκηνες με τον Γκουαντζι να αιχμαλωτιζεται με τα λασο των καουμποιδων θεωρουνται απο τις καλυτερες της ταινιας. Επισης, το τελος του Γκουαντζι, οταν παγιδευεται στον καθεδρικο ναο, ο οποιος πυρπολειται. Πανω απο ολα ομως, το κοντραστ μεταξυ επιστημης και δεισιδαιμονιας ειναι που χαρακτηριζει την ταινια. Και με αυτο σαν ερωτηματικο να αιωρειται, τελειωνει αυτη. Ειναι ο Γκουαντζι ενα απλο σαρκοβορο ζωο, η' ενα πλασμα του διαβολου;
The Golden Voyage of Sindbad (1971)
Χορταστικη, non-stop action περιπετεια, που σε κραταει σε εγρηγορση απο την αρχη εως το τελος! Η καλυτερη απο την τριλογια των ταινιων με ηρωα τον Σεβαχ που γυρισε ο Ρει. Ενδεδυμενη με την μουσικη του Miklos Rosza και με μια εντυπωσιακη Καρολιν Μανρω να κλεβει την παρασταση, ακομα και απο τα εφφε του ιδιου του Ρει! Μολονοτι εμπνευσμενη απο τις 1000 και 1 νυχτες, η πλοκη της ταινιας θυμιζει περισσοτερο τις ιστοριες ηρωικης φαντασιας του Χαουαρντ, οι οποιες, εκει, γυρω στην δεκαετια του 1970, μεταφερθηκαν σε μορφη κομικς. Η δραση ξεκιναει οταν ο Σεβαχ αποκταει εντελως τυχαια ενα κομματι απο καποιο χρυσο μενταγιον. Αποδεικνυεται οτι υπαρχουν και αλλα δυο κομματια, τα οποια εαν ενωθουν, χαριζουν αμυθητα πλουτη και νεοτητα/ αθανασια στον κατοχο τους. Ο μαγος Κουρα επιθυμει τα τρια κομματια, καθως, εχοντας κανει συμφωνια με τις δυναμεις του Κακου, γερναει καθε φορα που χρησιμοποιει μαγεια. Ο Σεβαχ συμμαχει με εναν βεζυρη, ο οποιος εχει στην κατοχη του το δευτερο κομματι. Τα δυο χρυσα αντικειμενα ενωμενα, λειτουργουν ως χαρτης που δειχνει την θεση του τριτου κομματιου και κατα συνεπεια, των θησαυρων: Βρισκεται σε ενα χαμενο νησι, που καποτε ηταν μερος της καταποντισμενης πλεον Λεμουριας.
Η ταινια περιλαμβανει ενα σωρο εξαιρετικες σκηνες δρασης, οπως εκεινη στην αιθουσα του χαρτη, την μαχη εναντια στο ακροπωρο του πλοιου του Σεβαχ, την μονομαχια μεταξυ Κενταυροκυκλωπα και Γρυπα προς το τελος της ταινιας. Απο τις καλυτερες σκηνες ειναι ομως το ζωντανεμα ενος αγαλματος της θεας Καλι απο τον Κουρα, η οποια υπο τις προσταγες του χορευει πρωτα, εν συνεχεια δε, πολεμαει εναντιον του Σεβαχ με τα εξι χερια της οπλισμενα με τον αναλογο αριθμο σπαθιων. Με το τελος αυτης της σκηνης, η δραση μεταφερεται στην αμεσως επομενη, οταν η πρωταγωνιστρια πιανεται αιχμαλωτη απο μια ομαδα πρωτογονων ιθαγενων του νησιου. Βλεποντας το τατουαζ στην παλαμη της, το οποιο απεικονιζει ενα ματι, αποφασισιζουν να την προσφερουν ως θυσια στον μονοφθαλμο θεο τους που ζει στις κατακομβες του παλατιου της Καλι. Αφου την κατεβασουν με το καλαθι, φυσουν ενα κερας. Απο μια σπηλια ερχεται ενα μουγκρητο. Σε λιγο εμφανιζεται ο Κενταυροκυκλωπας.
............................................
Διασημα δημιουργηματα του Harryhausen:
Cyclops - Dragon (7th Voyage of Sindbad, 1958)
Talos (Jason and the Argonauts, 1963)
Gwangi (Gwangi´s Valley, 1969)
Kali (The Golden Voyage of Sindbad, 1974)
Centaurocyclops (The Golden Voyage of Sindbad, 1974)
Hydra (Jason and the Argonauts, 1963)
Rapidosaurus (The Beast from 20.000 Fathoms, 1953)
Ymir (20 million miles to Earth, 1957) ..............................................
Η προσφορα του Ρει στον κιν/φο ειναι ανεκτιμητη. Η φαντασια του δημιουργησε ενα σωρο απιθανους χαρακτηρες. Στις ταινιες του επαιζαν δευτεροκλασατοι ηθοποιοι. Οι πρωτες φιρμες ειτε ηταν πολυ ακριβες, ειτε σνομπαραν τετοιες ταινιες. Ετσι υπηρχε ομως περισσοτερος χωροςκαι χρημα προς την προβολη πλασματων οπως Κυκλωπες, Αρπυιες, Δεινοσαυροι. Τα πλασματα αυτα ειχαν μια απιστευτη ζωντανια στο πανι, σαν να ηταν ηθοποιοι! Αυτο βεβαια οφειλεται στην ευρηματικοτητα του Ρει. Καλλιγραμμες παρουσιες οπως η Ρακελ Γουελλς και η Καρολιν Μανρω δεν μπορουσαν καν να ανταγωνιστουν εναν Ταλω, εναν Υμιρ, εαν Γκουαντζι.
Οσο για εμας, αναπολουμε με νοσταλγια τα σαββατιατικα εκεινα μεσημερια που, παιδια ακομα, βλεπαμε στην ασπρομαυρη ΕΡΤ τις ταινιες του Ρει και βυθιζομασταν στον μαγικο κοσμο των Αργοναυτων, του Σεβαχ, του Γκουαντζι. Ο Ρει εμπνευστηκε συν τοις αλλοις και απο την ελληνικη μυθολογια για τις δημιουργιες του. Εδωσε σαρκα και οστα σε μυθικα πλασματα, οπως Δρακοντες, Μεδουσες, Πηγασοι, Αρπυιες. Αυτες με την σειρα τους, ενεπνευσαν εμας, τους πιτσιρικαδες, να ασχοληθουμε με την ιστορια, την μυθολογια και την λογοτεχνια των λαων της αρχαιοτητας. Σημερα τα σαββατιατικα μεσημερια της ελληνικης τηλεορασης και ολων των τηλεοπτικων προγραμματων του κοσμου αυτου ειναι γεματα σκουπιδοεκπομπες, με χαζοβιολες, βαμμενες ξανθιες, να σχολιαζουν τις ατελειες του ενος και τα διαζυγια του αλλου. Ευτυχως που υπαρχουν το διαδικτυο και τα ντιβινταδικα, ωστε να μπορεσει οποιος θελει, να γνωρισει τον κοσμο του Ρει.
Γιa εμας, εχει κιολας λαβει περιοπτη θεση στην καρδια μας, ως αξιος και εφευρετικος Δασκαλος. Σ' ευχαριστουμε Ρει, να' σαι καλα!
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen