James Paris Productions, Mediterraneo, Corelli´s Mandolin &´ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ.

 Σε δυο μερες θα γιορτασουμε αλλη μια επετειο της εναρξης και εμπλοκης της Ελλαδας στον Β' ΠΠ. Θα εχουμε για αλλη μια φορα αφιερωματα και ομιλιες. Θα γινει και παλι παρελαση αρματων μαχης, ενω πολεμικα αεροπλανα θα πετανε στους ουρανους. Και, οπως και στις 25 Μαρτιου, ετσι και στις 28 Οκτωβριου - που θα παει; - ολο και καποιο απο τα ιδιωτικα τηλεοπτικα καναλια θα προβαλει καποια απο τις εγχωριες υπερπαραγωγες του Τζειμς Παρις...

 Στο σημειο αυτο, θεωρω σκοπιμο να αναφερω λιγα λογια για την θεματικη του Β' ΠΠ στον εγχωριο κινηματογραφο: Οι υπερπαραγωγες του Τζειμς Παρις ελαβαν χωρα κατα την ανοδο και ακμη της χουντας στην Ελλαδα. Αναπαραστασεις μαχων η΄ ταινιες ιστορικου περιεχομενου με αναφορα στο παρελθον ησαν σπανιες στον ελληνικο κινηματογραφο πριν, αλλα και μετα την χουντα - με εξαιρεση ισως ταινιες, οπως το "Μπλοκο" του Α. Κυρου. Επομενο ηταν επομενως, οι ταινιες αυτες να συνδεθουν στο ελληνικο υποσυνειδητο με την εποχη της χουντας και να αντιμετωπιστουν αναλογως. Ας μην ξεχναμε, οτι οι ελληνικες κινηματογραφικες παραγωγες ειχαν και εν μερει εχουν παραδοση ειτε σε φαρσοκωμωδιες, ειτε σε κοινωνικα δραματα. Υπερπαραγωγη με κοστουμια, μαχες κτλ. στην Ελλαδα, ακουγεται σαν ανεκδοτο. Οντως περιεργως, και η ταινια - τουριστικη διαφημιση "Επιχειρισις Απολλων", παραγωγη του Τζειμς Παρις ειναι, αλλα δεν κριθηκε τοσο αυστηρα, οσο τα πολεμικα δραματα της 25ης Μαρτιου και της 28ης Οκτωβριου που χρηματοδοτουσε. Ισως διοτι η "Επιχειρισις Απολλων" εξυπηρετουσε αλλους σκοπους, μιας και οχι μονο συμπεριελαμβανε και ενα διεθνες καστ, αλλα κυριως διοτι προοριζοταν για εξαγωγη, με στοχο να λειτουργησει ως διαφημιστικη καμπανια και να φερει τουριστες στην Ελλαδα - μεσουσης της χουντας. Αλλωστε τα στερεοτυπα ηλιος-θαλασσα-αρχαια-συρτακι σε συνδυασμο με τα καλλιγραμμα ποδια της μελαχρινης Ελενας Ναθαναηλ πουλανε ακομα...

 Παμε τωρα ομως στην παρουσιαση της Ελλαδος του Β' ΠΠ στο Χολλυγουντ: Ταινιες οπως οι "Angry Hills" (1958) με τον Ρομπερτ Μιτσαμ και "Guns of Navarrone" (1961) με διεθνες καστ που περιελαμβανε τους Γκρεγκορυ Πεκ, Αντονυ Κουην, Ειρηνη Παππα και Ντειβιντ Νιβεν, εδιναν εμφαση στον αντιστασιακο αγωνα των Ελληνων εναντι του Αξονα και των δυναμεων κατοχης της χωρας. Οι νεοτερες παραγωγες ομως εχουν ξεφυγει απο το πλαισιο αυτο. Οι πιο γνωστες ταινιες της νεας σοδειας ειναι οι "Mediterraneo" (1991) και "Captain Corellis Mandolin" (2001). Η πρωτη ειναι μια πολυβραβευμενη ιταλικη παραγωγη, η δευτερη μια αμερικανικη παραγωγη, γυρισμενη εξ' ολοκληρου στην Κεφαλλονια και βασισμενη σε ενα μυθιστορημα, το οποιο δειχνει, πως ο πολεμος επηρρεαζει τον ανθρωπο. Και οι δυο ταινιες μοιραζονται καποια κοινα στοιχεια. Παραδειγματος χαριν, προβαλλουν την ιταλικη σκοπια. Οι πρωταγωνιστες και των δυο ταινιων ειναι Ιταλοι στρατιωτες στην κατοχικη Ελλαδα. Απο κει και περα, οι δυο ταινιες παρουσιαζουν την ελληνικη επαρχια, οχι τα δεινα της κατοχης στις μεγαλες πολεις, οπως η Αθηνα. Οι Ιταλοι, και στην μια και στην αλλη ταινια, περνανε καλα, αναμεσα σε ειδυλλιακα, νησιωτικα τοπια, μακρυα απο τον πολεμο. Οι δε Ελληνιδες παρουσιαζονται ως πορνες. Δεν γινεται καμια αναφορα στο Επος της Πινδου, στην Εθνικη Αντισταση, την κατοχη και την πεινα των μεγαλων πολεων. Το αντιπολεμικο μηνυμα που ηθελε να περασει ο συγγραφεας του βιβλιου "Captain Corellis Mandolin" δεν βγαινει στην ομωνυμη ταινια. Θα μου πειτε, ο ανθρωπος διαλεξε απο ολα οσα υπαρχουν, την σφαγη των Ιταλων στρατιωτων απο τους Γερμανους στην Κεφαλλονια, με το που "εφυγε" ο Μουσσολινι και η Ιταλια πηγε με τους Συμμαχους για θεμα του. Αλλα το να παρουσιαζεται, τοσο στην εν λογω ταινια, οσο και στο "Mediterraneo" ενας κοσμος - η Ελλαδα στην προκειμενη περιπτωση - ο οποιος δεν εχει βιωσει τον πολεμο, ενω ολοι μας γνωριζουμε απο πληθος πηγων - Τυπος της εποχης, βιβλια, φωτογραφιες, κιν/κο υλικο - τι περασε η Ελλαδα κατα τον Β' ΠΠ, αυτο ξεπερναει τα ορια της προπαγανδας! Και οσο και να κριτικαρουμε τις κιτσατες παραγωγες του φιλοχουντικου Τζειμς Παρις, αλλο τοσο θα πρεπει να κριτικαρουμε και τις προαναφερομενες ταινιες για τις ακομα πιο κιτσατες υπερβολες τους.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ.

 Οταν ο Ταλας ειχε πρωτοερθει στη Γερμανια και διεμενε σε μια φοιτητικη εστια, υπηρχε ενας τυπος, ο οποιος που και που ερχοταν και εκανε πολιτικες συζητησεις. Για την Ελλαδα, δεν ελεγε πολλα. Συνηθως εφερνε την συζητηση στα κουτσομπολιστικα θεματα: Δεν αναφεροταν στην πολιτικη λ. χ., αλλα στις εξωπολιτικες περιπετειες του Ανδρεα Παπανδρεου, τον οποιον και προσφωνουσε "flying prime minister". Τσιμουδια για το μεσοδιαστημα που κυβερνησε η Ν.Δ. Τα ιδια πανω κατω παρατηρουσε ο Ταλας και στα γερμανικα ΜΜΕ.

 Οταν ο Κωστας Σημιτης εγινε πρωθυπουργος, και εκει υπηρξε λακωνικος ο γερμανικος Τυπος. Σε γενικες γραμμες η Ελλαδα αντιμετωπιστηκε με σεβασμο επι Σημιτη απο γερμανους πολιτικους και δημοσιογραφους. Ισως επειδη ο Σημιτης ειναι γερμανοτραφης και υπηρξε καθηγητης γερμανικου παν/μιου;

 Ο Κωστας Καραμανλης αντιθετως, υπηρξε αδιαφορος για τα γερμανικα ΜΜΕ. Το ιδιο και ο Γιωργος Παπανδρεου αρχικα, μεχρι που ξεσπασε το γνωστο οικονομικο προβλημα και προσπαθησε να θεσει δημοψηφισμα. Απο κει και επειτα, λοιδωρηθηκε αρκετα στη Γερμανια. Οι πολιτικες του θεσεις δεχτηκαν αρνητικες κριτικες και ο ιδιος εγινε αποδεκτης σκωπτικων σχολιων, κεντρικο προσωπο σε γελοιογραφιες και σκετσακια κτλ.

 Τοσο ο αναπληρωτης Λουκας Παπαδημος, οσο και ο τωρινος πρωθυπουργος Αντωνης Σαμαρας αντιμετωπιστηκαν απο τα γερμανικα ΜΜΕ με ηπιους τονους. Δεν ειναι γνωστα στον Ταλα ειρωνικα σχολια για το προσωπο τους. Ειδικα ο τελευταιος παρουσιαζεται απο τα γερμανικα ΜΜΕ ως ο πολιτικος που προσπαθει να βελτιωσει τα πραγματα στην χωρα του.

 Βαση των ανωτερω σκεφτεται ο Ταλας, μηπως υπαρχουν καποιοι λογοι συγκεκριμενοι, για τους οποιους αλλοι πολιτικοι λοιδωριζονται και αλλοι οχι απο τα ξενα ΜΜΕ; Μηπως απο τα γερμανικα παραδειγματα, μπορουμε να βγαλουμε συμπερασματα; Να υποθεσουμε π. χ. οτι ο Ανδρεας Παπανδρεου ηταν αποδεκτης ειρωνικων σχολιων για την προσωπικη του ζωη, ειτε γιατι δεν ηξεραν τι να πουν για την πολιτικη του, ειτε γιατι για τα ελληνικα δεδομενα, η πολιτικη του ηταν καλη, αλλα δεν ηξεραν πως να τον πολεμησουν; Μηπως ο Σαμαρας ειναι το παιδι τους για ολες τις δουλειες, αρα και ειναι ευχαριστημενοι απο αυτον και δεν ασχολουνται με τα προσωπικα του, αλλα παρα ταυτα χτυπουν αρνητικα την χωρα;

 Η κατασταση ειναι τετοια, που δεν ξερει ο Ταλας αν θα πρεπει να πιστευει σε θεωριες συνωμοσιας ή οχι.  Μηπως ειναι ολα αυτα παιχνιδια της φαντασιας; Ή μηπως οχι;

A peplum film in Greece...

 Πολλακις στο παρων ιστολογιο, οταν το θεμα αφορουσε τα κινηματογραφικα πεπραγμενα, ειχε αναφερθει οτι η πρωτη χολλυγουντιανη ταινια που γυριστηκε στην Ελλαδα, εφ' οσον γνωριζουμε, ηταν το Boy on a Dolphin του 1957 με τους Alan Ladd και Sophia Loren. Τα γυρισματα εγιναν στην Υδρα και την Αθηνα. Στα 1959 γυριστηκε στην Ελλαδα η ασπρομαυρη πολεμικη περιπετεια The Angry Hills με τους Robert Michum και Simon Baker. Αγνωστη μεχρι σημερα, η ταινια αυτη πραγματευεται τις περιπετειες ενος Αμερικανου κατασκοπου στην γερμανοκρατουμενη Ελλαδα του Β ΠΠ. Η επισης πολεμικη περιπετεια του 1961 The Guns of Navarone, με ενα διεθνες καστ που συμπεριελαμβανε μεταξυ αλλων τον Gregory Peck και τον Anthony Quinn ειναι φυσικα πολυ πιο γνωστη. Την επομενη χρονια, γυριστηκε στα περιχωρα της Αττικης η περιπετεια εποχης  300 Spartans με τους Richard Egan και Ralph Richardson. Στην παραγωγη της συμμετειχε ο Ερρικος Ανδρεου. Εξυπακουεται, οτι σε ολες τις τοτε εν Ελλαδι ταινιες αυτες, συμμετειχαν πληθος κομπαρσων, αλλα και γνωστοι Ελληνες ηθοποιοι, οπως η Ειρηνη Παππα, ο Δημος Σταρενιος, η Αννα Συνοδινου, ο Αλεξης Μινωτης, ο Γιωργος Μουτσιος και αλλοι. Οι συνθηκες τοτε οι οικονομικες, φαινεται να ησαν πιο ευνοικες για τα χολλυγουντιανα στουντιο, κατι που, οπως εχουν πολλοι δημοσιογραφοι και κριτικοι κιν/φου στο προσφατο παρελθον επισημανει, δεν ισχυει πλεον εδω και πολλες δεκαετιες.

 Απο εκεινες τις εποχες υπαρχει ακομα μια ταινια, επισης ξεχασμενη πλεον. Προκειται για την ταινια "Ατλας", σε παραγωγη και σκηνοθεσια Roger Corman.

 Ο Corman ηταν ενας ερασιτεχνης, ο οποιος εκανε κυριως B movies. Ορισμενες απο αυτες θεωρουνται πλεον cult. Στα '50ς που ξεκινησε την καριερα του ηταν οτι ειναι σημερα οι Uwe Böll και Neil Marshall και οι John Boorman, Werner Herzog και Pier Paolo Pasolini (:μολονοτι ο Παζολινι ηταν ο πιο ευφυης και ταλαντουχος απο ολους αυτους. Δεν επαυε ομως να ειναι ερασιτεχνης, αφου ξεκινησε ως συγγραφεας και οχι ως κινηματογραφιστης) παλιοτερα, απο τα '70ς και επειτα. Ετσι, ο Κορμαν γυριζε την δεκαετια του '50 ταινιες με τερατα και εξωγηινους, προσπαθωντας να μιμηθει τον Χαρρυχαουζεν. Στα '70ς γυριζε ταινιες τρομου, μιμουμενος το υφος των ιταλικων giallo και των αμερικανικων splatter ταινιων. Οταν ηταν στην μοδα τα peplum films, τελη των '50ς με μεσα των '60ς (βλ. αντιστοιχα κειμενα εντ.), ο Κορμαν θελησε να κανει να κανει κι αυτος μια ταινια χλαμυδας, ο πρωταγωνιστης της οποιας θα ειναι ενας γεροδεμενος ημιθεος που πολεμαει τυραννους. Στην διαθεση του ειχε 100.000 δολλαρια. Επελεξε για πρωταγωνιστη εναν ηθοποιο που ειχε παιξει σε προηγουμεη ταινια του, ονοματι Μαικλ Φορεστ - και ο οποιος δεν ειχε καμια σχεση με τον Ιταλοαμερικανο Μαρκ Φορεστ που επαιζε τον Μασιστα στα ιταλικα πεπλουμ! Ο ηρωας της νεας ταινιας του Κορμαν θα ονομαζοταν Ατλας. Η ταινια δεν θα γυριζοταν στην Ιταλια, αλλα στην Ελλαδα.

 Η υποθεση ηταν μια απο τα ιδια: Ο ημιθεος Ατλας, μολονοτι οχι τοσο μυωδης οσο και οι αλλοι πρωταγωνιστες των ιταλικων πεπλουμ, σωζει τον λαο μιας φανταστικης ψευδοαρχαιοελληνικης πολης απο τα νυχια ενος αιμοδιψη τυραννου. Ο σκηνοθετης και παραγωγος, οχι μονο δεν ξοδευτηκε περισσοτερο, αλλα καταφερε να κρατησει το μπατζετ της ταινιας και να την ολοκληρωσει ακριβως μεσα στο προδιαγεγραμμενο διαστημα! Εννοειται οτι τα αποτελεσματα, μολονοτι αναμενομενα, δεν ειναι και τα καλυτερα, κανοντας την εν λογω ταινια να μην συμπεριλαμβανεται καν στις εκπροσωπους του ειδους της. Το μεγαλυτερο προβλημα που αντιμετωπισε ο σκηνοθετης-παραγωγος της ηταν, οτι ενω ειχε κανονισει να λαβει 500 στρατιωτες ως κομπαρσους, ελαβε μονο 50 απο αυτους! Παρα ταυτα, ελπιζουμε να απολαυσε την δουλεια του στην Ελλαδα και να μην ειχε ,ουτε αυτος, ουτε οι Αμερικανοι ηθοποιοι του, περισσοτερες δυσαρεστες εμπειριες!

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ...

 Ο γραφων θεωρει εαυτον ορθολογιστη. Τραγικα γεγονοτα του ετους 2013 ομως, τον αναγκαζουν να σκεφτεται ωρες ωρες, μηπως δεν ειναι τοσο ορθολογιστης οσο θα ηθελε, αλλα δεισιδαιμων! Διοτι αυτα που συμβαινουν το τρεχον ετος, τον κανουν να αμφιβαλλει για την λογικη των πραγματων!

 Τι εννοει; Απο τις αρχες του 2013 εφυγαν απο την ζωη σημαντικα προσωπα του Πολιτισμου και της Επιστημης. Ειδικα για την Αρχαιολογια, η φετινη χρονια στιγματιστηκε απο τους θανατους σημαντικων εκπροσωπων της: Τον Φεβρουαριο εφυγε ο Hector Catling, πρωην διευθυντης της Βρετανικης Αρχαιολογικης Σχολης Αθηνων και ειδημων επι της Εποχης του Χαλκου στην Κυπρο. Τον Ιουνιο απεβιωσε ο ανασκαφεας των Μυκηνων και του Γλα Σπυρος Ιακωβιδης. Τον Σεπτεμβριο εσβησε ο Γερμανος προιστοριολογος Hermann Müller-Karpe. Πριν απο λιγες μερες πεθανε και ο καθηγητης του παν/μιου Θεσ/κης και ανασκαφεας του Δισπηλιου Γιωργος Χουρμουζιαδης. Ολοι οι προαναφερομενοι, καθενας απο αυτους πολυ σημαντικος στον τομεα του, εφυγαν σε μεγαλη ηλικια. 

 Ο θανατος αντιθετως, του Dr. Veit Stürmer, καθηγητου Αιγαιακης Αρχαιολογιας και διευθυντη της Αρχαιολογικης Συλλογης του Winckelmann Institut für Klassische Archäologie der Humboldt Universität zu Berlin βρηκε απροετοιμαστους ολους οσους τον γνωριζαν - κι αυτο, διοτι ο συμπαθης Αρχαιολογος πεθανε εντελως ξαφνικα κατα την διαρκεια ταξιδιου, πριν πατησει καν τα 60 του χρονια.

 Το βιογραφικο και τις δημοσιευσεις του Dr. Stürmer μπορει κανεις να δει στην ιστοσελιδα της σχολής του Βερολινου. Επι σειρα ετων υπηρξε συνεργατης της Γαλλικης Αρχαιολογικης Αποστολής στα Μάλια της Κρητης, στην οποια ειχε την εποπτεια της κεραμεικης. Η διατριβη του αλλωστε αφορουσε την ΜΜ ΙΙΙ κεραμεικη. Ειχε επισης συμμετασχει στην μελετη και αναδειξη της βιλας της Αμνισου μαζι με τον τοτε επιβλεποντα καθηγητη του, καθως και με αλλους συναδελφους απο την σχολη της Χαιδελβεργης - την Μεκκα της Μινωικης και Μυκηναικης Αρχαιολογιας στη Γερμανια απο την δεκαετια του '60 και ως σημερα. Στο Βερολινο βρεθηκε απο τα μεσα της δεκαετιας του '80, αρχικα ως συνεργατης στα Κεντρικα Γραφεια της Γερμανικης Αρχαιολογικης Σχολης και επειτα, απο την επομενη δεκαετια και μετα την ενωση των δυο Γερμανιων, ως διδασκων στο ανωτερω προαναφερομενο πανεπιστημιο. Η σχολη, αναγνωριζοντας το εργο του, τον ανταμειψε απο το 2000 με την προσφορα της μονιμης θεσης και το αγαπημενο του γνωστικο αντικειμενο: Την ερευνα, την δημοσιευση και κυριως την διδασκαλια της Αιγαιακης Αρχαιολογιας. Μεχρι την αποφραδα μερα του Οκτωβρη που εφυγε απο την ζωη.

 Ο Dr. Stürmer βρισκοταν στα Μάλια απο τον Σεπτεμβριο του 2013. Το απογευμα της 14ης Οκτωβριου πηρε το πλοιο απο το Ρεθυμνο για Πειραια. Το πρωι της 15ης Οκτωβριου, το προσωπικο του πλοιου τον βρηκε νεκρο στην καμπινα του. Ανακοπη καρδιας. Τραγικο, διοτι κανεις απο οσους τον ηξεραν δεν γνωριζε εαν ειχε προβληματα υγειας. Φαινοταν πολυ υγιης. Αξεχαστες θα μεινουν οι στιγμες, οταν φοιτητες και συναδελφοι τον ακουγαν να μπαινει στην βιβλιοθηκη, φορωντας παντα σχεδον μπεζ/ εκρου παντελονι και ανοιχτοχρωμο πουκαμισο, σφυριζοντας διαφορους σκοπους. Τωρα πλεον δεν θα ακουγονται τα σφυριγματα τραγουδιων του. Ουτε οι γεματες ζωντανια παραδοσεις του στα μαθηματα που διδασκε, ουτε οι ενεργες συμμετοχες του σε συζητησεις, σε διαλεξεις και συνεδρια. 

 Στα θεματα Προιστορικης Αρχαιολογιας του Αιγαιου - οταν και οποτε αυτα γινονταν στο Βερολινο - ο Dr. Stürmer ελεγχε και κατευθυνε την συζητηση. Ηταν ο αδιαμφισβητητος ειδικος επι του τομεα. Ο χαμος του φερνει αυτονοητα ενα μεγαλο κενο στο Βερολινο, μιας και ηταν ο μοναδικος, τοσο στο Χουμπολτ οσο και στο Ελευθερο παν/μιο του Βερολινου διδασκε Μινωικη-Μυκηναικη Αρχαιολογια. Αυτο μπορει κανεις να το πει και για το μεγαλυτερο κομματι της ΒΑ Γερμανιας, απο Δρεσδη ως και Ροστοκ. Η ερωτηση λοιπον ειναι, τι μελει γενεσθαι; Θα διατηρησει το παν/μιο την θεση και θα προκυρηξει διαγωνισμο για την πληρωση της με αλλον ειδικο του εν λογω γνωστικου αντικειμενου ή θα την διαγραψει επικαλουμενο οικονομικους λογους;

 Ειναι νωρις ακομα και ο χρονος θα δειξει. Αυτο που τωρα πρεπει να ειπωθει, ειναι: Αναπαυσου εν ειρηνη Δασκαλε. Καλο ταξιδι. Μας αφησες κληρονομια τις δημοσιευσεις σου. Δεν θα ξεχαστεις ποτε.

ΑΕΡΙΤΖΗΔΕΣ.

 Αρχες Ιουνιου του τρεχοντος ετους αναγκαστηκα να αφησω το διαμερισμα μου και τις δουλειες μου για να ταξιδεψω σε μια πολη γυρω στις 2 ωρες μακρυα απο κει που μενω. Η αιτια του ταξιδιου μου οφειλετε στην προ ενος ετους γνωριμια μου με δυο αρχιτεκτονες-πολιτικους μηχανικους, οι οποιοι ειχαν αγορασει ενα κτηριο στην πολη εκεινη και ηθελαν να προβουν σε εργασιες συντηρησης του. Συν τοις αλλοις, επιθυμουσαν να μετατρεψουν την χρηση του, διαμορφωνοντας τα δωματια που διεθετε απο γραφεια σε διαμερισματα. Για ολους αυτους τους λογους, συν την κατανοηση τεχνικων ορων σε συμβολαια, την επικοινωνια με τεχνικους, την μισθωση εξοπλισμου και συνεργειου για τις δουλειες, χρειαζονταν εμενα. 

 Ταξιδεψαμε λοιπον οδικως, αφου φτασανε στο αεροδρομιο και χασαμε πολυτιμο χρονο, διοτι δεν ειχαν κλεισει μισθωση αυτοκινητου απο πριν. Φτασαμε στα περιχωρα της πολης νωρις το απογευμα. Στη διαδρομη μου ξεφουρνισαν οτι ο ελληνικης καταγωγης κυριος - στο συγκροτημα δωματιων που διεθετε και θα μας φιλοξενουσε - ειχε θυμωσει οταν εμαθε οτι θα με επαιρναν μαζι τους. Αυτος ηταν ενας τυπος, ο οποιος οπως εμαθα, ειχε ερθει παιδι, αρχες της δεκαετιας του '60 στη Γερμανια μαζι μου τους δικους του. Αυτος εκανε τις επι τοπου συνεννοησεις με συνεργεια, λογιστες και αρχιτεκτονες. Και νομιζε οτι θα ... του εκλεβα, ενας Θεος ξερει τι!

 Οταν τον γνωρισα, δεν μου εκανε μεγαλη εντυπωση. Ουτε και εγω σε εκεινον. Στην αρχη ηταν ψυχρος και απομακρος απεναντι μου. Σιγα σιγα αρχισε και αυτος, το γνωστο κολπο με τις ερωτησεις ανακριτικου τυπου, απο που ερχομαι, τι κανω κτλ. Επροκειτο για εναν παχυσαρκο εξηντα-και-κατι τυπο, παντρεμενο με βαμμενη ξανθια απο χωρα της πρωην ΕΣΣΔ, η οποια ειχε τουλαχιστον τα μισα χρονια απο εκεινον!

 Την επομενη μερα ειχαμε κανονισει να συναντηθουμε με τον Γερμανο πολιτικο μηχανικο που ηταν υπευθυνος για τις επιτοπου εργασιες. Θα πηγαιναμε κατα τις 11 το πρωι. Ο κυριος πανδοχεας ομως, στον οποιο διαμεναμε και θα πηγαιναμε με το αυτοκινητο του στον πολιτικο μηχανικο, θυμηθηκε οτι επρεπε να παει στις 11 πμ στο δημαρχειο για δικη του υποθεση. Μας υποσχεθηκε οτι θα επιστρεψει το συντομοτερο δυνατον. Υπενθυμιζω οτι το πανδοχειο του, στο οποιο διαμεναμε μετα πληρωμης φυσικα, ηταν στα περιχωρα της πολης. Η εδρα του μηχανικου ηταν στην αλλη μερια, περι την μια ωρα μακρυα απο εκει που μεναμε. Τηλεφωνησαμε στον μηχανικο και αλλαξαμε την ωρα της συναντησης. Ειχε περασει μια ωρα και μιση, και η υπομονη μας εφτανε στα ορια της. Πολλες φορες προτεινα στους δυο αρχιτεκτονες, να παρουμε το δικο μας αυτοκινητο, που ειχαμε νοικιασει απο το αεροδρομιο και να παμε στον μηχανικο, αφου ηξεραν που ειναι το γραφειο του. Και απο κει θα τηλεφωνουσαμε στον κυριο πανδοχεα να ερθει κι αυτος. Τιποτε αυτοι! Κοτζαμ ανδρες πενηντα και κατι, καθονταν σαν τα κοτοπουλα και περιμεναν! Καποια στιγμη, την πεταξε ο ενας απο αυτους για τον πανδοχεα: "Ελα μωρε, ενας αεριτζης ειναι αυτος!" Ενας αεριτζης, στον οποιον ομως, μεσηλικες με πτυχια καθονταν σουζα! Γιατι αυτος ο τυπος, οπως εμαθα, που ηρθε παιδακι στη Γερμανια, μεγαλωσε στη Γερμανια, εμαθε τη γλωσσα και το μονο διπλωμα που πηρε, ηταν της οδηγησης. Δεν εχει σπουδασει, δεν εχει μαθει τεχνη. Αλλα εμαθε την πιατσα, τα κολπα της αγορας. Αγορασε καποτε ενα συγκροτημα διαμερισματων, το ανακαινησε και μετα χρονια, το διαμορφωσε σε πανδοχειο. Το ιδιο κανει πλεον και στο κεντρο της πολης. Εχει αγορασει δυο τρια κτηρια με διαμερισματα, τα οποια και νοικιαζει. Ετσι βγαζει τα λεφτα του. 

 Τετοιοι υπαρχουν πολλοι στη Γερμανια. Και στην Ελλαδα φυσικα. Αλλα αυτο που εμενα μου εκανε εντυπωση ειναι, πως μεγαλοι ανθρωποι, ενηλικες, με γνωσεις και πτυχια, καθονται και υποκλινονται μπροστα στον αεριτζη, οπως τον αποκαλουν. Κριμα τις γνωσεις και τα πτυχια τους και την επαγγελματικη τους εμπειρια! Σκεπτομενος αναλογες περιπτωσεις, θυμηθηκα οτι και αυτος ο Παντελής του Φραιμπουργκ, ενας αεριτζης ηταν. Ενα ατσουμπαλο πραγμα που περιεφερε τον αχαρο ογκο του αναμεσα στις αιθουσες της βιβλιοθηκης μας. Πως τα ειχε καταφερει ομως να κανει ολους τους αλλους να τον υπολογιζουν, μολονοτι δεν εδειχνε να ξερει κατι περισσοτερο... ΄Η ο αλλος, ο... Λευτεράκης της Χαιδελβεργης; Ουτε αυτος ηταν καλυτερος. Φαινοταν οτι δεν ηταν τιποτε αλλο, παρα ενας αεριτζης. Κι ομως, ολοι τον ηθελαν για παρεα τους...

 Αεριτζηδες υπαρχουν παντου γυρω μας. Ολοι αυτοι οι συνδικαλιστες, οι προεδροι συνεταιρισμων, οι αθλητικοι παράγοντες, οι κουμπαροι, οι εργολαβοι, οι τοκογλύφοι, τι αλλο ειναι; Ανθρωποι που ξερουν την πιατσα. Που κοιτανε αποκλειστικα την τσεπη τους. Που τρωνε απο τα ετοιμα. Και απο οτι βλεπω, θα συνεχισουν να υπαρχουν, οσο θα υπαρχουν και τα κοροιδα που θα συνεχιζουν να υποκλινονται στην ... γοητεια τους...

   

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΚΗ;

 Τελικα καταδικαστηκε ο Ακης απο το Εφετειο: 20 χρονια φυλακιση και αποδοση 1 εκατομμυριου ευρω προς το ελληνικο κρατος. Η συζυγος Βικυ θα περασει 12 χρονια και θα δωσει πισω 50 χιλιαρικα...

 Ετσι πεφτουν λοιπον οι τιτλοι τελους στην καριερα του Ωραιου Μπουμελ;  Τετελεσθαι για το παλι ποτε χαιδεμενο παιδι του βαθεος ΠΑΣΟΚ των '80ς;

 Βλεποντας ξανα και ξανα τα ρεπορταζ και τις φωτογραφιες του, θυμομαστε και εμεις στιγμες απο τον βιο του ανδρος. Του εν Γερμανια των '60ς μεταναστη που σπουδαζε μηχανικος, αθλουνταν και δουλευε για το νοικι και τα διδακτρα. Του γοη, του Ελληνα Ζιγκφριντ που δεν αφησε την Γερμανιδα Μπρουνχιλντ ασυγκινητη. Και την παντρευτηκε. Του ανθρωπου για ολες τις δουλειες του Ανδρεα απο την Μεταπολιτευση και μετα. Του ανδρα που ολοι μας γνωρισαμε και αποκαλουμε με το υποκοριστικο του: Ο Ακης. 

 Ο Ακης ηταν ο ανθρωπος σκια του μεγαλου Ανδρεα. Ο μπατλερ του. Ενας Αλφρεντ Πενγουωρθ στην υπηρεσια του Ελληνα Μπρους Γουειν που ηθελε να...σωσει - κι αυτος;!;!;! - την Ελλαδα. Σκιτσογραφοι ζωγραφιζουν το αγερωχο, αετισιο προφιλ του. Σεναριογραφοι τον βαζουν να επαναλαμβανει, σαν ρομποτακι, τις ιδιες και τις ιδιες εκφρασεις: "Μαλιστα προεδρε", "ναι προεδρε". Τα ανεκδοτα για τον Ακη δινουν και παιρνουν, απο επιθεωρησεις, μεχρι σκετσακια του Μητσικωστα: -"Ακη, τι ωρα ειναι;",  -"Οτι ωρα θελεις εσυ προεδρε", "στα γενεθλια του, ο Ακης λαμβανει μονο μια καρτα με συγχαρητηρια, και αυτη ειναι απο την μανα του" κτλ.

 Στα '90ς και μετα τον θανατο του μεγαλου Ανδρεα, ο Ακης θα προσπαθησει να ξεφυγει απο την σκια του μπατλερ. Θα δοκιμασει να παιξει ενεργο ρολο στις ενδοπασοκικες εξελιξεις. Φευ ομως, ο Σημιτης θα παρει το δαχτυλιδι της εξουσιας. Ο Ακης θα βολευτει με ενα Υπουργειο. Της Αμυνης. Ο Ακης δεν ειναι πλεον ο μπατλερ. Δεν ειναι ομως και ο Ανδρεας. Τοσα χρονια στο πλευρο του ομως, εχει αρχισει να του μοιαζει σε καποια πραγματα: Χωριζει την Γερμανιδα συζυγο του και παντρευεται την δημοσιο υπαλληλο Βικυ Σταματη στο Παρισι. Αγοραζει ακινητο μεσω οφ σορ επι της Διονυσιου Αεροπαγιτου. Πρωτοστατει στα γλεντια. Ο Ακης γυρναει στις ταβερνες και ριχνει ζειμπεκιες, ενω τριγυρω του, δελφινοι πρωτοστατουν στο ποιος θα του κρατησει το ρυθμο γονατιστος, χτυπωντας παλαμακια. Οταν ζουσε ο Ανδρεας και πηγαινε στις ταβερνες, κανενας αλλος δεν χορευε. Μονο ο Ανδρεας εριχνε ζειμπεκιες. Και ο Ακης του κρατουσε τον ρυθμο. Γονατιστος. Μετα το θανατο του Ανδρεα, ο Ακης αυτοαναγορευτηκε στον πρωτο μαγκα. Μονο ο Ακης εριχνε ζειμπεκιες πλεον και ολοι οι αλλοι του χτυπαγαν παλαμακια. Αναβαθμιση. Την ιδια στιγμη, η τεως συμβια του ξοδευε εκατονταδες χιλιαδες απο τον δημοσιο κορβανα για κουρτινες και καλυμματα καναπεδων.

 Ολα τα καλα πραγματα ομως, φτανουν καποτε σε ενα τελος. Εδω και μηνες παρακολουθουσαμε ολοι την εξελιξη στο σηριαλ με τον Ακη. Πριν απο μερικες ωρες μαθευτηκε η ποινη του. Τελος; Προς το παρον ναι. Δεν υπαρχει κατι περισσοτερο να ειπωθει. Οχι ακομα τουλαχιστον.

Hermann Müller-Karpe: Ein Welt-Archäologe.

Η ειδηση που ακολουθει ειναι αλλη μια απο αυτες, τις οποιες πληροφορηθηκαμε σχετικα αργα: Στις 20 Σεπτεμβριου του τρεχοντος ετους απεβιωσε στην ηλικια των 88 ετων στο Μαρβουργο ο καθηγητης Hermann Müller-Karpe. Φανταζομαστε οτι οι περισσοτεροι που θα διαβασουν αυτο το κειμενο, δεν εχουν ιδεα ποιος ειναι ο καθηγητης. Στην συνεχεια θα αναφερουμε για ποιον λογο θα πρεπει να θεωρειται σπουδαιος.

O Müller-Karpe σπουδασε προιστορικη, κλασικη Αρχαιολογια, καθως και ανατολικους πολιτισμους και ιστορια της τεχνης στο παν/μιο του Μαρβουργου μετα τον Β' ΠΠ. Η διατριβη και η υφηγησια του ελαβαν χωρα στο παν/μιο του Μοναχου. Μεταξυ 1963 και 1979 διδαξε στην Φρανκφουρτη, στο εκειθεν παν/κο τμημα της προιστορικης Αρχαιολογιας. Μεταξυ 1979 και 1986 διετελεσε προεδρος της Kommisssion für Allgemeine und Vergleichende Archäologie (ο οργανισμος αυτος ονομαζεται πλεον Kommission für Archäologie Außereuropäischen Kulturen) στη Βοννη.  

 Τα ετη που εζησε ο Müller-Karpe σε Φρανκφουρτη και Βοννη ηταν και τα πιο παραγωγικα της ζωης του: Απεκτησε 5 παιδια, διδαξε, διοργανωσε συνεδρια, εκανε ερευνες, ανασκαφες, δημοσιευσεις. Στα εργα του συγκαταλεγονται ανασκαφες στο κρατιδιο της Εσσης και στο Περου, η δημιουργια της πολυτομης σειρας Prähistorische Bronzefunde (PBF), και κυριως η δημοσιευση του Handbuch für Vorgeschichte (1966-1980), ενος πολυτομου εργου που εξεταζει ολους τους προιστορικους πολιτισμους απο την Εποχη του Λιθου εως και την Εποχη του Χαλκου. Μελετωντας αυτο το εργο, σχηματιζει ο αναγνωστης την εντυπωση, πως ο συγγραφεας του εμπνευστηκε απο την αγγλοσαξωνικη σχολη και το δογμα της New Archaeology, το οποιο κατα την απαρχη του Handbuch ηδη επηρρεασε τα αρχαιολογικα τμηματα σε Η.Π.Α., Ην. Βασιλειο και τις αγγλοφωνες χωρες του Commonwealth εκεινη την χρονικη περιοδο. Το εργο αυτο του Müller-Karpe θυμιζει μεθοδολογικα το εγχειριδιο World Archaeology του Graham Clarke: Ως πρωτο κριτηριο επιλεγεται η χρονολογια: Εποχη του Λιθου, Εποχη του Χαλκου, Εποχη του Σιδηρου. Ως δευτερο κριτηριο, η ηπειρος: Ευρωπη, Ασια, Αφρικη, Αμερικη, Αυστραλια. Το επομενο κριτηριο ειναι οι τομεις που συνιστουν τον πολιτισμο, δηλαδη η τεχνη, η θρησκεια, η αρχιτεκτονικη, η κοινωνικη και οικονομικη οργανωση, η γραφη. Τοσο ο Clarke δηλαδη, οσο και ο Müller-Karpe, εξεταζουν τα ιχνη του ανθρωπινου πολιτισμου ανα χρονολογικη περιοδο. Την Εποχη του Χαλκου για παραδειγμα, πως ηταν παραλληλα σε Ευρωπη, Ασια και αλλου με την τεχνη, την θρησκεια, την γραφη, τα ταφικα εθιμα κτλ; Ο πρωτος βεβαια το κανει συνοπτικα, περιγραφικα, οπως απαιτει ενα εγχειριδιο γενικο. Ο δευτερος ακολουθωντας τις προσταγες ενος μεγαλεπηβολου, πολυτομου εργου, ειναι πιο αναλυτικος. Για αυτο ισως και το εργο του ειχε τοση επιτυχια, ωστε να κυκλοφορησει λιγο πριν απο τον ερχομο του μιλλενιουμ μια πεντατομη παρουσιαση του, υπο τον τιτλο Grundzüge früher Menschheitsgeschichte (1998). Δικαιως λοιπον μπορουμε να ισχυριστουμε, οτι ο Hermann Müller-Karpe υπηρξε ο εισηγητης της Παγκοσμιας (World/ Global) και Συγκριτικης (Comparative) Αρχαιολογιας στις γερμανοφωνες αρχαιογνωστικες επιστημες.

 Οσο για το υπολοιπο εργο που κληροδοτησε, η σειρα PBF συνεχιζεται, στην παραδοση ειδικα της γερμανικης επιστημης που θελει να εκδιδονται πολυτομες σειρες, οχι μονο ανασκαφικων πεπραγμενων, οπως οι Olympia Forschungen και Tiryns, αλλα και corpora αντικειμενων, οπως οι σειρες Antike Plastik, Corpus Vasorum, ακομα δε και corpora ειδικης θεματικης, οπως η επισης πολυτομη Archaeologia Homerica.

 

 Φαινεται πως η ενασχοληση με τα χαλκινα αντικειμενα ηταν ενα απο τα ερευνητικα ενδιαφεροντα του καθηγητη Müller-Karpe. Το ενδιαφερον του αυτο επιρρεασε και δυο απο τα παιδια του, τα οποια σπουδασαν αρχαιολογια και ασχοληθηκαν σε ερευνα και δημοσιευσεις κυριως με χαλκα: Ο μεγαλυτερος γιος, ο Michael, ειναι διευθυντης του Römisch-Germanisches Museum (RGM) στο Mainz και πολεμιος της αρχαιοκαπηλιας. Ο νεοτερος γιος, ο Andreas, ειναι διευθυντης του τμηματος προιστορικης Αρχαιολογιας του παν/μιου του Μαρβουργου, εκει δηλαδη που ο πατερας του ξεκινησε την καριερα του πριν απο πολλα χρονια. Ανασκαπτει επισης οικισμους των Χετταιων στην Ανατολια. Οι καριερες των τεκνων του καθηγητη ωστοσο δεν θα μας απασχολησουν εδω, μολονοτι το να ακολουθει οχι ενα, αλλα δυο παιδια τα βηματα του γονιου και μαλιστα σε μια επιστημη τοσο απαιτητικη, θυμιζει περισσοτερο νεοελληνικη παραδοση...

Ο ΤΑΡΖΑΝ, Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΟ "adventure/safari genre" ΚΑΙ Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ 20ο ΑΙΩΝΑ.

Στο παρελθον ειχαμε αναφερθει σε κειμενα μας στις απαρχες του adventure genre "safari/ jungle (exotic) adventure" τοσο στην λογοτεχνία, οσο και στην έβδομη τέχνη. Στο σημερινο κειμενο θα αναφερθουμε σε εναν χαρακτηρα που γεφυρωνει και τις δυο αυτες μορφες τεχνης, καθως και αλλες, μιας και υπαρχει εδω και εναν αιωνα περιπου. Ο χαρακτηρας αυτος ειναι πλεον εικονικος: Προκειται φυσικα για τον Ταρζάν, το αρτιοτερο και γνωστοτερο λογοτεχνικο δημιουργημα του Edgar Rice Burroughs. H πρωτη ιστορια του Ταρζαν - απογονου μεγαλης αριστοκρατικης οικογενειας της Αγγλιας που ναυαγει στις ακτες της δυτικης Αφρικης, ανατρεφεται απο φυλη πιθηκων και μεγαλωνει στη ζουγκλα, φτανοντας να ανεβει στην ιεραρχια και να γινει ο Lord of the Apes - δημοσιευτηκε σε συνεχειες στα 1912. Απο κει και περα, ο ιδιος συγγραφεας εξεδωσε 25 βιβλια με τις περιπετειες του Ταρζαν μεταξυ 1914 και 1965. Στην πορεια της αφηγησης, ο Ταρζαν μαθαινει αγγλικα, γαλλικα και τις γλωσσες των Αφρικανων ιθαγενων, γνωριζει μια ομορφη Αμερικανιδα ονοματι Τζαιην Πορτερ, ταξιδευει στην Αγγλια, διεκδικει την περιουσια των προγονων του και εξερευναει χαμενους πολιτισμους στη ζουγκλα, στην οποια καθε τοσο επιστρεφει.

 Η επιτυχια των πρωτων βιβλιων με τις περιπετειες του Ταρζαν και το επιχειρηματικο δαιμονιο του συγγραφεα και δημιουργου του, τον ωθησαν να εκμεταλλευτει τα νεα τεχνολογικα μεσα που προσεφερε ο 20ος αιωνας για την διασκεδαση του πληθους. Ετσι, ο Ταρζαν θα γινει μια απο τις λογοτεχνικες φιγουρες που θα κατακτησουν τον βωβο, ασπρομαυρο κινηματογραφο. Οι πρωταγωνιστες που θα τον ενσαρκωσουν ειναι οι Elmo Lincoln (σε 2 ταινιες το1918), Gene Pollar (1920), P. Dempsey Tabler (σε σηριαλ κιν/φου στα 1920), James Pierce (1927) και Frank Merill (σε κιν/κο σηριαλ στα1928/29) (: βλ. εικ. 1) μολονοτι οι παραγωγοι ειχαν τον Νταγκλας Φαιρμπανκς τον Πρεσβυτερο στο μυαλο τους ως τον ιδανικο Ταρζαν.

Εικ. 1: Ολοι οι ηθοποιοι που ενσαρκωσαν τον Ταρζαν σε βωβο και ομιλουντα κινηματογραφο, στη μικρη και την μεγαλη οθονη. Απο αριστερα προς δεξια και σε παρενθεση οι χρονιες, στις οποιες υποδυθηκαν τον Ταρζαν: Elmo Linocln (1918), P. Dempsey Tabler (1920), Gene Pollar (1920), James Pierce (1927), Frank Merill (1928/29), Johny Weissmueller (1932-1948), Buster Crabbe (1933), Hermann Brix (1935), Glenn Morris (1938), Lex Barker (1949-1953), Gordon Scott (1955-1960), Dennis Miller (1959), Jock Mahoney (1962/63), Mike Henry (1966-1968), Ron Ely (1966-1968), Miles O´Keeffe (1981), Christoph Lambert (1984), Joe Lara (1996), Wolf Larson (1991-1994), Casper van Dien (1998), Travis Fimmel (2003). Πηγη: www.angelfire.com/blog/moviejungle/dmlsitemap.html

 Ο Burroughs αναμειχθηκε στην παραγωγη και το σεναριο αυτων των ταινιων, οι οποιες βασιζονταν κατα κυριο λογο στα πρωτα 2 με 4 βιβλια του. Με την απαρχη του ομιλουντος κινηματογραφου, ξεκινουσε μια νεα εποχη. Ο συγγραφεας υπεγραψε συμφωνιες για νεες ταινιες του Ταρζαν με την γνωστη εταιρεια MGM, σημα της οποιας ειναι, εντελως συμπτωματικα, ενα βρυχωμενο λιονταρι! Οι παραγωγοι χρησιμοποιησαν τον Ολυμπιονικη Τζωνυ Βαισμυλλερ στις ταινιες που γυρισαν μεταξυ 1932 και 1942. Οι ταινιες σημειωσαν τεραστια εισπρακτικη επιτυχια και ο Βαισμυλλερ ταυτιστηκε με τον ρολο. Ακομα και σημερα, ανθρωποι που δεν γνωριζουν καν την ιστορια, φερνουν στον νου τους τον Βαισμυλλερ καθε φορα που αναφερεται μπροστα τους το ονομα του Ταρζαν. Ο συγγραφεας ομως δεν ηταν ευχαριστημενος. Τα σεναρια του ειχαν τρομακτικα αλλοιωθει. Το χειροτερο ομως ηταν, οτι παρουσιαζαν τον Ταρζαν του σαν εναν αξεστο πιθηκανθρωπο που μιλουσε μονολεκτικα (: "Me Tarzan, You Jane" - "Tarzan don´t like guns" κτλ.), μολονοτι εμφανισιακα εμοιαζε εκπλεκτυσμενος, κοντοκουρεμενος και φρεσκοξυρισμενος, σαν τζεντλεμαν των '30ς! Ετσι, ο Burroughs προσεγγισε αλλους παραγωγους. Το αποτελεσμα ηταν να γινουν δυο κιν/κα σηριαλ, ενα το 1933 με τον επισης Ολυμπιονικη Buster Crabbe (πιο γνωστο για τα cliffhanger serials ως Flash Gordon) και ενα το 1935 σε δυο μερη με τον Hermann Brix. Επισης μια ταινια με τον Glenn Morris. Ολα αυτα την ιδια εποχη που η MGM εκανε κερδοφορες πωλησεις με τον Βαισμυλλερ ως Ταρζαν (: βλ. εικ. 1)! Δυστυχως οι προσπαθειες του Burroughs με ανεξαρτητους παραγωγους δεν εφεραν το επιθυμητο αποτελεσμα. Ο κοσμος προτιμουσε τον Ταρζαν του Βαισμυλλερ. 

 Μετα τα 1942 ο παραγωγος Sol Lesser αφησε την MGM για την RKO. Ο Βαισμυλλερ γυρισε τις υπολοιπες ταινιες του Ταρζαν για αυτην την εταιρεια μεχρι τα 1948. Ατυχως οι ταινιες του της εποχης εκεινης δεν ηταν το ιδιο ποιοτικες, η δε θεματικη δεν παρουσιαζε σημαντικες διαφοροποιησεις. Υπαρχαν διαφοροι κακοι που ηθελαν να βρουν θησαυρους, υπηρχαν καννιβαλοι και διαφορα παρομοια. Οι ταινιες εμοιαζαν να ειναι δευτεροκλασατες. Μεταξυ 1949 και 1953 τον ρολο του Ταρζαν ανελαβε ο Λεξ Μπαρκερ. Απο τα 1955 εως τα 1960, παραγωγος ανελαβε ο Weintraub. Ο πρωταγωνιστης αλλαξε επισης. Ενας ναυαγοσωστης ονοματι Γκορντον Σκοττ εγινε ο νεος Ταρζαν. Οι ιστοριες εκσυγχρονιστηκαν. Μεταξυ 1962 και 1963 ο κασκαντερ Τζοκ Μαχονευ εγινε Ταρζαν, ενω απο το 1966 εως το 1968 ο πρωην ποδοσφαιριστης Μαικ Χενρυ ανελαβε τον ρολο. Την ιδια εποχη, ο ιδιος παραγωγος αγκαζαρισε τον Ρον Ελυ για μια τηλεοπτικη σειρα με τον Ταρζαν (βλ. εικ. 1).

 Απο κει και περα η μορφη του Ταρζαν επεσε σε παρακμη. Στον κιν/φο εμφανιστηκαν σποραδικα ταινιες βασισμενες στον Ταρζαν, οπως στα 1981 με τον Μαιλς ο' Κηφφι, στα 1984 με τον Κριστοφ Λαμπερτ και στα 1998 με τον Κασπερ βαν Ντιεν. Τηλεοπτικες παραγωγες υπηρξαν μεταξυ 1991 και 1994 με τον Γουωλφ Λαρσον, στα 1996 με τον Τζο Λαρα και στα 2003 με τον Τραβις Φιμμελ (εικ. 1).

Εικ. 2: Ο Ταρζαν στα κομικς. Σχεδιο του Burne Hogarth (1937-1945, 1947-1950), ο οποιος ανελαβε το κομικ για την Kings Feature Syndicate μετα τον Hal Foster (1928-1937). O Russ Manning (1965-1979) ακολουθησε αργοτερα για λογαρισμο της ιδιας εταιρειας. 

 Στα κομικς ο Ταρζαν εμφανιστηκε μετα τις κινηματογραφικες του επιτυχιες. Ενα επιπλεον μεσο λοιπον, χαρις στο οποιο η δημοτικοτητα του αυξηθηκε. Συν τοις αλλοις ειναι το κομικ ενα μεσο, στο οποιο ο καλλιτεχνης εχει μεγαλυτερες ελευθεριες και λιγοτερα εξοδα. Οι μεταφορες των ιστοριων του Burroughs στα κομικς ειναι πιστοτερες, μιας και εκει μπορει ο καλλιτεχνης να σχεδιασει παλατια και δεινοσαυρους, κατι που ουτε οι πιο ακριβες κιν/κες παραγωγες της εποχης δεν μπορουσαν να φερουν εις περας. Ο πρωτος καλλιτεχνης που ανελαβε το κομικ με τον Ταρζαν ηταν ο Χαλ Φοστερ για την Kings Feature Syndicate μεταξυ 1928 και 1937. Το σχεδιο του ειναι επηρρεασμενο απο τις ταινιες της εποχης εκεινης. Μετα τον Φοστερ την σκυταλη πηρε ο Μπ. Χογκαρθ (: βλ. εικ. 2). Και εκεινου το σχεδιο εχει επηρροες απο την εποχη του. Οι αμαζονες που σχεδιαζε ειδικα, μοιαζουν καταπληκτικα με τις femme fatale του Χολλυγουντ του ΄40 και του ΄50. Μετα τα 1965 και καθ΄ολη τη δεκαετια του 1970, ο Russ Manning ανελαβε να σχεδιασει τις ιστοριες του Ταρζαν. Στο ενδιαμεσο, αλλα και πολυ αργοτερα, η Kings Feature και οι κληρονομοι του Burroughs θα επιτρεψουν στις DC και Marvel να παραγουν κομικς με ηρωα τον Ταρζαν. Αρκετα δημοφιλης υπηρξε η εποχη που το σχεδιο ειχε αναλαβει ο Joe Kubert (1967-1976), με ενα οπτικο στυλ, το οποιο εξεφραζε το ρευμα και την αισθητικη της εποχη του. Σημερα η Dynamite εχει αναλαβει το fransize, κυκλοφορωντας μια πιο σκοτεινη εκδοχη των πρωτων δυο βιβλιων του Burroughs.

Εικ. 3: Ο Ταρζαν στα κινουμενα σχεδια. Εδω εικονιζεται ο χαρακτηρας απο την ομωνυμη ταινια της Disney του 1999. Η τανια ειχε δυο συνεχειες που κυκλοφορησαν κατευθειαν σε DVD στα 2002 και 2005. Μια σειρα κινουμενων σχεδιων για την τηλεοραση δημιουργηθηκε και πρωτοπροβληθηκε απο το 2001 εως το 2003. Η ταινια της Ντισνευ εμφανιστηκε επισης και με την μορφη μιουζικαλ στο Μπροντγουει.

 Οσο για τα κινουμενα σχεδια, πρωτη και πολυ επιτυχημενη αποπειρα μεταφορας των περιπετειων του Ταρζαν εγινε σε σειρα της Filmnation που πρωτοπροβληθηκε μεταξυ 1977 και 1977. Η σειρα ηταν πολυ πιο κοντα στο πνευμα των ιστοριων, ο δε Ταρζαν εμοιαζε σχεδιαστικα με το υφος των Hogarth και Manning. 

 Στα 1999 η Ντισνευ ειχε τα δικαιωματα και εφτιαξε μια ταινια κινουμενων σχεδιων με μουσικη και τραγουδια του Φιλ Κολλινς. Η επιτυχια της ταινιας, οχι μονο οδηγησε στην δημιουργια δυο συνεχειων και μιας σειρας κινουμενων σχεδιων, αλλα σε ενα μιουζικαλ βασισμενο σε εκεινη και τα τραγουδια του Φιλ Κολλινς - κατι που και ο ιδιος υπερτονιζει (: βλ. εικ. 3).

 Νεες πληροφοριες μιλουν για την δημιουργια ενος 3D animation films απο την Constantine με την φωνη του νεαρου ηθοποιου Κελαν Λουτζ ως Ταρζαν. Η ταινια θα προβληθει ειτε εντος του 2013, ειτε μεσα στο 2014. Ενα τρεηλερ που ειχε κυκλοφορησει, εδινε την εντυπωση οτι η ταινια αυτη βασιζεται πανω στην ταινια της Ντισνευ. Συμφωνα ομως με μια περιληψη που κυκλοφορει στο ιντερνετ, η ιστορια θελει τον Ταρζαν να επιβιωνει στη ζουγκλα, μετα την πτωση του αεροπλανου που τον μετεφερε μαζι με τους γονεις του. Το αεροπορικο ατυχημα βασιζεται σε δολοπλοκιες των μελων της οικογενειας Κλειτον/Γκρειστοουκ. Κατι παρομοιο δηλαδη με την ιστορια στο σηριαλ του 2003 με τον Τραβις Φιμμελ...

 Η επιτυχια των ταινιων και των κομικς του Ταρζαν κατα την διαρκεια του 20ου αιωνα υπηρξε τετοια, που γεννησε και υποπροιοντα. Ειδικα σε Ινδια, Φιλιππινες και Τουρκια εχουν γυριστει ταινιες που αντιγραφουν τον χαρακτηρα. Στην Ιταλια επισης κυκλοφορησαν κομικς βασισμενα στον Ταρζαν, οπως τα Ακιμ, Ταγκορ κ.α. Αυτα τα υποπροιοντα μαιμουδες εμφανιστηκαν και στην Ελλαδα απο την δεκαετια του ΄60 και επειτα. Ενα γνησιο ελληνικο προιον υπηρξε ο Γκαουρ του Νικου Ρουσσου, ο Ελληνας Ταρζαν που φερει τις αρετες της ελληνικης φυλης. Και ας μην ξεχναμε το αντιδικτατορικου περιεχομενου τραγουδι του Ανδρεαδη "Θα παω στη ζουγκλα με τον Ταρζαν" - τραγουδι φαινομενικα αστειο, αλλα με πλουσιο και βαθυ νοημα στην ουσια. 

 Απο την μια μπορει να γινει κατανοητη η επιτυχια του Ταρζαν στις αρχες του 20ου αιωνα: Η Αφρικη ηταν τοτε ως επι το πλειστον ανεξερευνητη και μοιρασμενη αναμεσα στις μεγαλες ευρωπαικες υπερδυναμεις. Η ηπειρος παρεμενε μυστηριωδης και προσφεροταν για περιπετειες. Ο Ταρζαν επισης συμβολιζει την ανωτεροτητα του λευκου ανθρωπου. Μολονοτι ορφανος απο γονεις, καταφερνει και επιβαλλεται, ωστε ζωα και ανθρωποι να τον σεβονται. Ειναι δε γονος αριστοκρατικης οικογενειας και παρολλο που εζησε και μεγαλωσε μακρια απο τον δυτικο πολιτισμο, εκπολιτιζεται, μαθαινει μονος του την μητρικη του γλωσσα, αξιωνεται την περιουσια της οικογενειας του, μολονοτι δεν την διεκδικησε. Η μορφη του Ταρζαν εχει δεχτει πλειστακις την κριτικη Αφρικανων συγγραφεων και διανοουμενων,και οπωσδηποτε οχι αβασιμα. Το πιο ενδιαφερον ειναι, οτι καθε ταινια και σηριαλ, καθε κομικ με τον Ταρζαν, αντανακλα την αισθητικη της εποχης κατα την οποια δημιουργηθηκε: Οι ταινιες του βωβου κινηματογραφου και τα κομικς του Φοστερ ερχονται, οχι μονο αισθητικα πιο κοντα στα μυθιστορηματα, αλλα και στην μοδα της εποχης τους. Το ιδιο μπορει κανεις να πει και για τις ταινιες με τον Βαισμυλλερ. Σε αυτες ο κανων ειναι οι κακοι λευκοι κυνηγοι που ψαχνουν το νεκροταφειο των ελεφαντων και τον θησαυρο των αμαζονων, οι κακοι καννιβαλοι, οι μαυροι αχθοφοροι, η damsel in distress. Η πρωτη ταινια του Βαισμυλλερ το 1932 ηταν αρκετα σκληρη: Οι λευκοι εισβαλλουν στη ζουγκλα εχοντας μαζι τους ολοκληρη μεραρχια μαυρων αχθοφορων που τους μαστιγωνουν. Ο Ταρζαν σφαζει λιονταρια, πανθηρες και κροκοδειλους αβερτα για να σωσει την Τζαιην, η οποια ολο και καπου μπλεκει. Στα remakes της ταινιας αυτης που γυριστηκαν στα 1959 και 1981 αντιστοιχα, τα στοιχεια αυτα ειτε ουδετεροποιηθηκαν, ειτε αποσιωποιηθηκαν, ειτε εξελειπαν. Παιρνοντας την σκυταλη απο τον Sol Lesser, o Weintraub εκσυγχρονισε τον Ταρζαν απο τα τελη της δεκαετιας του '50 και επειτα. Ο Ταρζαν εκεινης της περιοδου ηταν πολιτισμενος, κοσμοπολιτης, βοηθουσε τους μαυρους και τους καλους λευκους. Οι ιστοριες επικεντρωνονταν στις προσπαθειες του να βοηθησει επιζωντες αεροπορικου ατυχηματος, να σωσει χωρια απο επιδημιες και τρομοκρατες, να νικησει αιμοδιψεις δικτατορες που τρεφονταν απο τις δισειδαιμονιες των απλων ανθρωπων. Ο Ταρζαν των '60ς εμοιαζε περισσοτερο με εναν Τζαιηςμ Μποντ της ζουγκλας. Η οικολογια επαιζε ολο και μεγαλυτερο ρολο στα σηριαλ των ετων 1966 με 1968 και 1991 με 1994, καθως ο Ταρζαν δεν σκοτωνε πλεον ζωα, αλλα πολεμουσε θηροθηρες και κυνηγους. Η δε Τζαιην δεν ηταν πλεον η φοβισμενη κοπελα που χρειαζεται διακρως τηςν βοηεθια ενος δυνατου ανδρα για να επιβιωσει. Προσπαθειες οπως το σηριαλ του 1996 με τον Τζ. Λαρα και η ταινια του 1998 με τον Κ. βαν Ντιεν να ερθει ο Ταρζαν στα μετρα του πρωτοτυπου, οπως τον ειχε φανταστει ο δημιουργος του, με τον ηρωα να βρισκει χαμενες πολεις και προιστορικα τερατα στη ζουγκλα, δεν ειχαν την επιτυχια που θα ηθελαν, ισως γιατι το κοινο στο οποιο απευθυνονταν, δεν ηξερε την ιστορια τους και νομιζε οτι ο Ταρζαν ηταν το αποτελεσμα και οχι το πρωτοτυπο του genre. Παρα ταυτα, και οι δυο αυτοι ηθοποιοι, οπως και ο Κριστοφ Λαμπερτ, μνημονευονται ως οι ενσαρκωτες εκεινοι, που προσεδωσαν στον Ταρζαν ενα πιο ανιμαλιστικο υφος, περα απο το εκλπεπτυσμενο φυζικ των κοντοκουρεμενων και φρεσκοξυρισμενων Βαισμυλλερ, Μπαρκερ, Σκοττ, Χενρυ. Με την επιρροη της Ντισνευ βρεθηκε μια αλλη φορμουλα. Ο Ταρζαν, δημιουργημα των αρχων του 20ου αιωνα, εκσυγχρονιστηκε και στις απαρχες του 21ου αιωνα. Μελλει πλεον να δουμε, εαν η συνταγη αυτη θα εχει και μελλον. 

Giuliano Gemma - A Montgomery in the Wood.

  Μολις πριν απο λιγες ωρες ενημερωθηκαμε, οτι εφυγε απο την ζωη και ο γνωστος καρατεριστας ηθοποιος Giuliano Gemma. Πεθανε σε ηλικια 75 ετων απο επιπλοκες ενος αυτοκινητιστικου δυστυχηματος χτες το βραδυ λιγο εξω απο την Ρωμη.

 Τα ελληνικα ειδησεογραφικα μεσα ενημερωσης δεν αναφερουν πολλα πραγματα για το εργο του Ιταλου ηθοποιου. Αναπαραγουν μονο τις λιγες παραγραφους που τους δωθηκαν: Πως ο Τζεμμα συνεργαστηκε με διασημους ηθοποιους και σκηνοθετες, πως επαιξε σε σπαγγετι γουεστερν, αυτα...

 Ο ανθρωπος αυτος αντιπροσωπευει με την καριερα του, την πορεια του μεταπολεμικου ιταλικου κινηματογραφου. Νεος, αθλητικος, αλλα οχι υπερβολικα μυωδης, ο Τζεμμα ξεκινησε ως κασκαντερ στα στουντιο της Τσινετσιττα. Τις ακροβατικες του ικανοτητες θα αποδειξει ουκ ολιγες φορες μπροστα στη μεγαλη οθονη ως πρωταγωνιστης, ως η ιταλικη απαντηση στην περσονα του Μπαρτ Λανκαστερ, με τον οποιο θα συνεργαστει στην ταινια του Βισκοντι "ο γατοπαρδος".

 Απο τις αρχες και μεχρι τα μεσα περιπου της δεκαετιας του 1960, ο Τζεμμα θα συμπρωταγωνιστει σε ταινιες peplum ως ο αθλητικος, αισιοδοξος και γυναικοκατακτητης sidekicker των Μαρκ Φοστερ και Γκορντον Μιτσελ, λ.χ. στις Maciste (1963), Ercole contro i figli del sole (1964), i due gladiatori (1963), la rivolta dei pretoriani (1964). Συναμα θα κρατησει τον πρωταγωνιστικο ρολο στις ταινιες Erik il Vikingo (1964) και στην τριλογια γαλλοιταλικης παραγωγης Angelique (1964/65).

 Απο τα μεσα και εως τα τελη της ιδιας δεκαετιας, ο Τζεμμα θα προσαρμοστει στο νεο ρευμα του ιταλικου κινηματογραφου, η μοδα του οποιου προσταζει να γυριζονται σπαγγετι γουεστερν. Οι γνωστοτερες ταινιες του στο ειδος αυτο ειναι οι εξης: Una pistola per Ringo (1964), un dollaro bucato (1965), Arizona Colt (1965), il ritorno di Ringo (1965), per pochi dollari ankora (1966). Στοχευοντας πιθανον σε μια καριερα εκτος Ιταλιας, ο Τζεμμα εμφανιζεται στους τιτλους των ταινιων αυτων με το ονομα Μοντγκομερι Γουντ. Δυστυχως δεν καταφερνει να κανει καριερα στο Χολλυγουντ. Με τις ανωτερω ταινιες ομως, γινεται γνωστος στην Ευρωπη.

 Απο τα τελη της δεκαετιας του 1960 και εως τις αρχες της δεκαετιας του 1980, η μοδα στον ιταλικο κινηματογραφο αλλαζει και παλι. Ο Τζεμμα παιζει σε αστυνομικες ταινιες, πολιτiκα θριλερ, κωμωδιες, αλλα και σε giallo films, που ειχαν τοτε μεγαλη περαση. Μετεπειτα θα παιξει σε ιταλικες τηλεοπτικες παραγωγες, μινι σειρες και σηριαλ.

 Το εργο του Τζουλιανο Τζεμμα αντικατοπτριζει τις τασεις των κινηματογραφικων στανταρς της χωρας του. Για αυτο και μονο αξιζει να τον θυμομαστε. Υπηρξε ενας μοναχικος καουμποης στις ταινιες του, ενας πιο σοβαρος Τερενς Χιλλ, χωρις ομως και εναν Μπαντ Σπενσερ διπλα του.

 Αιωνια του η μνημη.