Πριν αρκετα χρονια, ειχε γραφτει σε καποιο αρθρο, απο αυτα τα πρωιμα, που προσδιοριζαν την επιστημη της αρχαιολογιας και την συσχετιση της με το κοινο, η σωστη παρατηρηση, η οποια απο τοτε αποτελει "τοπο": Στις Χολλυγουντιανες ταινιες (ειδικα αυτες, κατα την δικη μας γνωμη, οι οποιες γυριστηκαν πριν την επιτυχια του Ιντιανα Τζοουνς, οπως οι "King Solomon´s Mines", "Valley of the Kings", "Secret of the Incas") συνανταει κανεις δυο τυπους αρχαιολογων. Ο πρωτος ειναι ο αρχαιολογος/ κυνηγος. Ενδεδυμενος με μποτες ως το γονατο, τροπικη κασκα, χακι ρουχα, εξοπλισμενος με πιστολι και μαχαιρι, διασχιζει τις ζουγκλες η' τις ερημους, σωζει πανεμορφες δεσποινιδες, μαχεται εναντιον εχθρικων φυλων και αρχαιοκαπηλων, αναζητωντας παντα τον χαμενο θησαυρο για το καλο της ανθρωποτητας. Ο δευτερος τυπος ειναι αυτος του αρχαιολογου/ γραφεα. Συνηθως μεγαλης ηλικιας, με ασπρα μαλλια, μουστακια, γυαλια. Ενδεδυμενος με κοστουμι και γραβατα η' παπιγιον. Το πεδιο ερευνας του ειναι οι βιβλιοθηκες. Στο σπιτι του διαθετει μια πληρως εξοπλισμενη βιβλιοθηκη, στην οποια επιδιδεται σε ερευνες φορωντας ρομπα και παντοφλες. Τα δε εργαλεια του ειναι χαρτια, μολυβια, χαρακες, μεγενθυντικοι φακοι. Αυτα, ενοσω ο αρχαιολογος/κυνηγος εξερευνει το πεδιο, μαζι με την κορη του.
Ο διαχωρισμος αυτος, μολονοτι ηδη αστειος, εκλαικευτηκε και παρουσιαστηκε ακομα πιο διασκεδαστικος στη νεωτερη εκδοχη του Paul Bahn, στο βιβλιο του Bluff your way in Archaeology. Πρεπει ωστοσο να ομολογηθει, οτι ο απλος κοσμος, εχει ηδη, πριν την διαπιστωση των ειδικων, σχηματισει μια αποψη, για το πως ειναι ο αρχαιολογος και ολοι οι αλλοι επιστημονες πεδιου, οπως ανθρωπολογοι, εθνολογοι, παλαιοντολογοι. Στη συνεχεια, θα εξηγηθει το πως και γιατι.
Κατα τη γνωμη μας, ο κιν/φος, οι τηλεοπτικες σειρες, η διαφημηση (βλ. www.notis-o-talas.blogspot.com/2009/fortune-and-glory-7.html. Επισης εικ. 3 εως 7 εντ.) επηρρεασαν τον κοσμο ετσι ωστε, οταν βλεπει καποιον στις αντιστοιχες ταινιες, να τον αναγνωριζει απο την εμφανιση και μονο, οτι ανηκει σε καποιον απο τους ανωθι αναφερομενους κλαδους επιστημονων πεδιου. Με την σειρα του ομως, και ο κιν/φος ειχε τα προτυπα του. Απο την μια, κλασσικα μυθιστορηματα, οπως οι θησαυροι του Σολομωντα του Χαγγαρτ και ο χαμενος κοσμος του Κοναν Ντοιλ. Απο την αλλη, η συλλογικη μνημη και το πλουσιο φωτογραφικο υλικο απο την Δυση του τελους του 19ου αιωνα. Οπως ειχε γραφτει και στο προαναφερομενο κειμενο του ιστολογιου, οι χολλυγουντιανοι παραγωγοι πρεπει να βασισαν τους ηρωες των σεριαλς τους στα ειδη των ταινιων σαφαρι και αρχαιολογικων περιπετειων, πανω στους δικους τους καουμποιδες. Μια ματια στις εικ. 1 και 2 μπορει να βοηθησει στο να γινει κατανοητο αυτο. Ο κιν/κος ηρωας των ταινιων σαφαρι, ειτε αυτος ειναι ο Κονγκο Μπιλ, ειτε ο Τζανγκλ Τζιμ, ειτε ακομα ο ιδος ο Αλλαν Κουοτερμειν, μορφολογικα ομοιαζει με τον καουμποι. Φοραει ανετα ρουχα, μποτες, πλατυγυρο καπελο, φερει οπλο. Συχνα δε συμπεριφερεται ως καουμποης. Μονο το σκηνικο γυρω του αλλαζει. Αντι να ειναι στην Αγρια Δυση με Ινδιανους, βρισκεται στη ζουγκλα, αναμεσα σε Αφρικανους και θηρια. Η' στην ερημο, με πυραμιδες και βεδουινους.
1. John Wayne
2. Rodd Taylor ("Trader Horn")
3. Camel Man
4. Charlton Heston ("Harry Steel")
5. Harrison Ford ("Indiana Jones")
6. Sean Connery ("Allan Quartermain")
7. Gregory Peck in "Snows of Kilimanjaro" Η επιρροη του κιν/φου δεν ηταν μονο επανω στην κοινη γνωμη, αλλα και στους ιδιους τους ερευνητες πεδιου και τους εξερευνητες. Υπαρκτα προσωπα, οπως ο Τρειντερ Χορν και ο Φρανκ Μπακ υιοθετησαν την εμφανιση κιν/κων ηρωων (η' μηπως συνεβει το αντιθετο;). Μολονοτι στα τελη του 19ου και στις αρχες του 20ου αιωνα, οι αρχαιολογοι ησαν ενδεδυμενοι με κοστουμι, οπως στην εικ. 9, στην διαρκεια του 20ου αιωνα ντυνονταν οπως οι κυριοι στις εικ. 2, 3, 6 και 7. Αυτο βεβαια, εξαρτωνταν πολλες φορες και απο τον τοπο, στον οποιο δουλευαν.
8. Dr. Mark Lehner
9. Arthur Evans and Gilderons (Knossos, early 20th Cent.)
10. Modern digging somewhere in Germany Στην Ελλαδα λ.χ. καθως και σε αλλες χωρες της Ευρωπης, οπως στην εικ. 10, οι εργαζομενοι σε αρχαιολογικες η' παλαιοντολογικες ανασκαφες φορουν ανετα ρουχα, συνηθως τζηνς και στρατιωτικου τυπου παντελονια, φανελακια, καπελα μπειζμπωλ. Μπορει ο διευθυντης ανασκαφης να σκασει μυτη, φορωντας παντελονι τυπου chino και panama hat. Αλλα ως εκει. Συνηθεστερα βλεπει κανεις στην Ελλαδα το ντυσιμο τυπου safari look (με τις επιρροες που αναφερθηκαν. Βλ. εικ. 2,3, 6, 7 εντ.) σε αρχαιολογικους χωρους και αποκειστικα απο αμερικανους, αγγλους, ολλανδους η' και γερμανους τουριστες.
Σε χωρες οπως η Αιγυπτος, οπου το κλιμα ειναι ακομα πιο ξηρο, επιβαλεται να φορουνται πλατυγυρα καπελα και ελαφρα, λινα, ανοιχτοχρωμα ρουχα. Οι γυναικες θα πρεπει επισης να φορουν μακρυμανικα πουκαμισα/μπλουζες και παντελονια. Στις αραβικες χωρες δεν παιρνονται απο τους ντοπιους στα σοβαρα οι ενηλικοι ανδρες που κυκλοφορουν με σορτσακια.
Κανοντας εδω μια ανακεφαλαιωση, ευελπιστουμε πως εγιναν καποια πραγματα κατανοητα. Πως απο την μια μυθιστορηματα και απο την αλλη, φωτογραφικο υλικο απο την Αγρια Δυση και τις εξερευνησεις σε ζουγκλες επηρρεασαν την 9η Τεχνη, οσον αφορα την εμφανιση των συμμετεχοντων στις εξερευνησεις και τις αρχαιολογικες, παλαιοντολογικες και εθνολογικες αποστολες. Πως ακομα, υπαρκτα προσωπα, αρχαιολογοι, εξερευνητες, κυνηγοι αγριων ζωνων, επηρρεασαν επισης. Με βαση τα στοιχεια αυτα, το Χολλυγουντ προβαλε τον μυθο του ατρομητου εξερευνητη με το καζουαλ λουκ και το πλατυγυρο καπελο, ενιοτε με ταινια απο δερμα λεοπαρδαλης, που ψαχνει να βρει θησαυρους βλ. (εικ. 2, 4, 7). Το στυλ ειχε επιτυχια και περαση, ιδιως ως την δεκαετια του '60. Με τα γυρισματα της πρωτης ταινιας του Ιντιανα Τζοουνς, το στυλ του εξερευνητη επαναπροσδιοριστηκε. Ενα νεο κυμα επηρροης υπηρξε (βλ. εικ. 3, 5 και 6). Ο κοσμος αρχισε να μιλαει για "outdoor collections". Εμφανιστηκαν και καταστηματα ρουχισμου, εξειδικευμενα στο συγκεκριμενο στυλ, οπως τα Wolfskin και Camel. Ωστοσο, επειδη υπαρχουν και καποιοι αρχαιολογοι, οι οποιοι, ηθελημενα, αρεσκονται να παιζουν με τα κλισε, οπως οι Mark Lehner (βλ. εικ. 8), Zahi Hawass, Robert S. Bianchi, το παραδοσιακο σαφαρι στυλ, ετσι οπως ειναι γνωστο απο τις ταινιες που αναφερθηκαν, παραμενει. Καποιες φορες πρεπει να δινεται το ερεθισμα, για να διατηρειται το ενδιαφερον του κοινου. Αν ειναι να επιβιωσουν οι επιστημες πειδου εστω και κατ' αυτον τον τροπο, εχει καλως. Αλλωστε... ο σκοπος αγιαζει τα μεσα...
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen