ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ;

 Τον περασμενο Σεπτεμβριο ειχε προκυψει ενα θεματάκι σχετικο με ανασκαφες, οταν δημοσιοποιηθηκε η διακοπη των εργασιων στον χωρο που πιστευεται οτι ηταν η αρχαια Ελικη. Τοτε συζητηθηκε - για λιγο και οχι σε μεγαλη εκταση - το ζητημα με την συμμετοχη εθελοντων εναντι χρηματικου αντιτιμου στην ανασκαφη.

 Φετος προεκυψε εκ νεου παρομοιο ζητημα. Αυτη τη φορα δεν αφορα την Ελικη του νομου Αχαιας στην ΒΔ Πελοποννησο, αλλα την Μεσσηνη στον νομο Μεσσηνιας στην Ν. Πελοποννησο. Προ ολιγων ημερων ανακαλυψε ο Συλλογος Ελληνων Αρχαιολογων (ΣΕΑ) μια ανακοίνωση της Εταιρειας Μεσσηνιακων Αρχαιολογικων Σπουδων με ημερομηνια 15/05/2014. Η ανακοινωση καλουσε σε συμμετοχη στις ανασκαφες της αρχαιας Μεσσηνιας που θα διεξαχθουν απο τον Ιουλιο του τρεχοντος ετους. Οι συμμετεχοντες πρεπει να ειναι ενηλικες. Μονο 4 με 8 ατομα θα ειναι οι τυχεροι, οι οποιοι για μικρο χρονικο διαστημα θα εχουν την ευκαιρια να συνδραμουν στις ανασκαφες υπο την εποπτεια αρχαιολογων εναντι 120 ευρω ανα ατομο.

 Ο ΣΕΑ φυσικα και δεν θα μπορουσε να αφησει αυτην την ευκαιρια και ετσι εξεδωσε την δικια του ανακοίνωση, στην οποια η Εταιρεια ως τωρα ακομα δεν εχει απαντησει.

 Στο μονο που συμφωνουμε με τον ΣΕΑ ειναι το χρηματικο αντιτιμο. 120 ευρω ειναι αρκετα χρηματα για τοσο μικρο χρονικο διαστημα. Τα υπολοιπα στοιχεια της ανακοινωσης του ειναι αερολογιες. Οπως εχουμε γραψει και στο παρελθον - στο κειμενο του Σεπτεμβριου 2013 και σε σχετικα σχολια στο www.mrtoverseas.blogspot.com λογου χαρη - ο θεσμος των εθελοντων συνηθιζεται σε ανασκαφες αμερικανικων και αγγλοσαξωνικων ινστιτουτων και ειναι διαδεδομενος στο Ισραηλ, στο οποιο υπαρχει επισης πλουσια αρχαιολογικη δραση. Στην Αγγλια υπαρχει εδω και πολλες δεκαετιες ο θεσμος των "young archaeologists", ενω "open days" σε αρχαιολογικα τμηματα και μουσεια και διαφορα αλλα εκπαιδευτικα προγραμματα για το ευρυ κοινο εφαρμοζονταν σε Ευρωπη και ΗΠΑ πολυ πριν η Μελινα (μια ηταν η Μελινα!) γινει Υπουργος Πολιτισμου στη χωρα που γεννησε την Δημοκρατια, τους Ολυμπιακους Αγωνες, το Θεατρο, την Φιλοσοφια και ολα τα γνωστα και τετριμμενα που λενε οι συνηθεις υποπτοι. Ο ΣΕΑ κοπτεται για την επιστημη και φοβαται οτι οι εθελοντες θα κανουν ζημιες και θα κλεψουν αρχαια! Τι γελοιες δικαιολογιες! Αφου η ανακοινωση της Εταιρειας το γραφει ξεκαθαρα, οτι θα υπαρχει επιβλεψη! Ξερει κανενας για ανασκαφες, στις οποιες δεν υπαρχει επιβλεψη απο αρχαιολογους; Οσο για τις κλοπες, πιο πιθανο ειναι να γινει διαρρηξη σε μουσειο - που εχει συμβει στο παρελθον και σιγουρα οχι απο αρχαιολατρες εθελοντες - παρα στον εποπτευοντα χωρο μιας ανασκαφης. Επισης - και οπως εχουμε δηλωσει προσωπικα στο παρελθον - προτιμουμε ενηλικους εθελοντες που εχουν το μικροβιο της αρχαιολογιας σε ανασκαφες, παρα κατι εργατες που παριστανουν τα παιδια του λαου, καπνιζουν στο σκαμμα και κλαψουριζουν για λεφτα. Ο ΣΕΑ που ενοχλειται απο τους εθελοντες και τους θεωρει απειρους, γιατι δεν ενοχλειται απο τους αθυροστομους και αγενεις προς συναδελφους εργατες της ανασκαφης, οι οποιοι κοστιζουν κιολας; Αλλωστε δεν γεννηθηκαν ως σκαπνεις - καποιοι τους εμαθαν πως να σκαβουν. Και η ανασκαφη δεν ειναι ανοιγουμε απλως τρυπες στη γη, αλλα θελει προσοχη.

 Σχετικα με τον αλλον καημο του ΣΕΑ για τους φοιτητες, ας μας πουν οι αρμοδιοι, ποσοι φοιτητες ελληνικων πανεπιστημιων συμμετεχουν στις πανεπιστημιακες και στις σωστικες ανασκαφες των εφορειων. Διοτι εμεις γνωριζουμε, οτι οι συμμετοχες των γινονται με το σταγονομετρο - οι ευνοημενοι ειναι παντα καποιοι συνηθεις υποπτοι, οσο για τους φοιτητες ξενων παν/μιων, εαν δεν εχουν βυσμα, δεν προκειται να δουν σκαμμα, τουλαχιστον στην Ελλαδα.

 Αλλα ετσι ειναι, εδω μονο δικαιολογιες ακουγονται. Αυτοι, οι οποιοι θα μπορουσαν να κανουν περισσοτερα και καλυτερα, ξεκινοντας απο την παταξη της γραφειοκρατιας, καθονται και βγαζουν φιλιππικους εναντια στον εθελοντισμο. Η ανακοινωση του ΣΕΑ αλλωστε, εκει καταληγει: Θελει τον κοσμο να καθεται και να τους βλεπει εξ αποστασεως. Περαστε, πληρωστε, βλεπετε, μην αγγιζετε, φυγετε. Αυτη ειναι η νοοτροπια στην ελληνικη αρχαιολογια. Γι΄αυτο και δεν εκπλησσομεθα καποιοι με το 16% της Χρυσης Αυγης στην Αθηνα. Αλλα τι να περιμενει κανεις, οταν ακομα και μεταξυ συναδελφων υπαρχουν πισωπλατα μαχαιρωματα; Οταν οι αρχαιολογοι της Χ ΕΠΚΑ δεν εχουν καλεσει ουτε μια φορα τον Υ διδακτορα να παρακολουθησει την πορεια της δουλειας τους που σχετιζεται με το θεμα της ερευνας του; Οταν για ευρηματα απο το Χ μουσειο θα πρεπει να γινει αιτηση για μελετη τους που θα σταλει πρωτα σε 3-4 υπηρεσιες του ΥΠ.ΠΟ., αντι να συσταθει μια επιτροπη απο τους επιστημονες του ιδιου του μουσειου προς γνωματευση; Και οταν ολη αυτη η διαδικασια διαρκει περιπου 1 1/2 χρονο και ο υποψηφιος ενδιαφερομενος δεν λαμβανει κανενος ειδους απαντηση; Και οταν μιλησει για αυτο το θεμα με τους αρμοδιους θα ακουσει γκρινιες; Αυτα πρωτα θα πρεπει να λαβει υποψιν του ο ΣΕΑ και οχι να παριστανει τον θεματοφυλακα μιας δηθεν ηθικιστικης νοοτροπιας που θελει να διατηρησει τον συντηρητισμο και την στασιμοτητα στην επιστημη.